Filozofia personalistyczna jako fundament medycyny zorientowanej na osobę
DOI:
https://doi.org/10.15633/sts.3111Słowa kluczowe:
: filozofia personalistyczna, filozofia medycyny, model medycyny opartej na faktach, model medycyny zorientowanej na osobęAbstrakt
Celem niniejszego artykułu jest zbadanie jednego z najnowszych modeli teoretycznych medycyny, tj. medycyny zorientowanej na osobę. W pierwszym punkcie przedstawiono i poddano krytycznej analizie model medycyny opartej na faktach. Następnie zajęto się ukazaniem ogólnej postaci modelu medycyny zorientowanej na osobę. Próbę zestawienia wspomnianego modelu z filozofią personalistyczną zaprezentowano w punkcie trzecim. Końcowa konkluzja brzmi następująco: pomimo stosowania w nazwie modelu medycyny zorientowanej na osobę przemilcza się w jej opisie źródła myśli personalistycznej.
Bibliografia
Opracowania
Brigandt I., Beyond Reduction and Pluralism: Toward an Epistemology of Explanatory Integration in Biology, „Erkenntnis” 73 (2010), iss. 3, s. 295–311.
Brown J.B., Watson W., The Second Component: Understanding the Whole Person, Section 1 – Individual and Family, w: M. Stewart, J.B. Brown, W.W. Weston i in., Patient-Centered Medicine. Transforming the Clinical Method, 4th edition, Cambridge 2024, s. 62–85.
Brown J.B., Weston W.W., McWilliam C.L. i in., The Third Component: Finding Common Ground, w: M. Stewart, J.B. Brown, W.W. Weston i in., Patient-Centered Medicine. Transforming the Clinical Method, 4th edition, Cambridge 2024, s. 100–131.
Crosby J.F., Personalist Papers, Washington 2004.
Evidence-Based Surgery: A Guide to Understanding and Interpreting the Surgical Literature, eds. A. Thoma, S. Sprague, S.H. Voineskos i in., Berlin 2019.
Freeman T.S., Brown J.B., The Second Component: Understanding the Whole Person, Section 2 – Context, w: M. Stewart, J.B. Brown, W.W. Weston i in., Patient- Centered Medicine. Transforming the Clinical Method, 4th edition, Cambridge 2024, s. 86–99.
Hill H., Care of the Family and Social Aspects, w: Palliative Care and Catholic Health Care: Two Millennia of Caring for the Whole Person, eds. J. Cataldo, D. O’Brien, London 2019, s. 119–137.
Hołub G., Struggling with the Reality of the Person and Its Interpretation: On the Method of Karol Wojtyła’s Philosophy, „Forum Philosophicum” 28 (2023), nr 2, s. 385–397.
Hołub G., The Validity of Karol Wojtyła’s Philosophy Today, „Logos i Ethos” 27 (2021), nr 1, s. 75–85.
Janowski J.M., W poszukiwaniu tożsamości współczesnej filozofii przyrody, „Studia Philosophiae Christianae” 57 (2021), nr 2, s. 73–99.
Karhausen L., The Fragility of Philosophy of Medicine: Essentialism, Wittgenstein and Family Resemblances, Berlin 2023.
Mezzich J.E.. Appleyard W.J., Glare P. i in., Introduction to Person Centered Medicine, w: Person Centered Medicine, eds. J.E. Mezzich, W.J. Appleyard, P. Glare i in., Berlin 2023.
Palliative Care and Catholic Health Care: Two Millennia of Caring for the Whole Person, eds. J. Cataldo, D. O’Brien, London 2019.
Patrzyk S., Woźniacka A., Sztuczna inteligencja w medycynie, Łódź 2022.
Rogers W.A., Hutchison K., The Ethics of Surgical Research and Innovation, w: Medical Research Ethics: Challenges in the 21st Century, eds. T. Zima, D.N. Weisstub, Berlin 2023.
Rosenberg A., Instrumental Biology or the Disunity of Science, Chicago 1994.
Sadegh-Zadeh K., Handbook of Analytic Philosophy of Medicine, Philosophy and Medicine 113, 2nd edition, Berlin 2015.
Selman L.E., Brighton L.J., Sinclair S. i in., Patients’ and Caregivers’ Needs, Experiences, Preferences and Research Priorities in Spiritual Care: A Focus Group Study across Nine Countries, „Palliative Medicine” 32 (2018), iss. 1, s. 216–230.
Smith F.G., Tong J.L., Smith J.E., Evidence-Based Medicine, „Continuing Education in Anesthesia Critical Care & Pain” 6 (2006), iss. 4, s. 148–151.
Stewart M., Brown J.B., Freeman T.R., The Fourth Component: Enhancing the Patient-Clinician Relationship, w: M. Stewart, J.B. Brown, W.W. Weston i in., Patient-Centered Medicine. Transforming the Clinical Method, 4th edition, Cambridge 2024, s. 132–156.
Stewart M., Brown J.B., McWilliam C.L. i in., The First Component: Exploring Health, Disease, and the Illness Experience, w: M. Stewart, J.B. Brown, W.W. Weston i in., Patient-Centered Medicine. Transforming the Clinical Method, 4th edition,, Cambridge 2024, s. 41–61.
Stewart M., Brown J.B., Weston W.W. i in., Patient-Centered Medicine. Transforming the Clinical Method, 4th edition,, Cambridge 2024.
Sturmberg J.P., Knowledge Translation in Healthcare – Towards Understanding Its True Complexities, „International Journal of Health Policy and Management” 7 (2018), iss. 5, s. 455–458.
Szynkiewicz M., Teorie ostateczne w naukach przyrodniczych. Studium metodologiczne, Poznań 2009.
Terry G., Kayes N., Person Centered Care in Neurorehabilitation: A Secondary Analysis, „Disability and Rehabilitation” 42 (2020), iss. 16, s. 2334–2343.
Ulepszanie człowieka. Perspektywa filozoficzna, red. G. Hołub, P. Duchliński, Kraków 2018.
Values-Based Health and Social Care: Beyond Evidence Based Practice, eds. J. McCarthy, P. Rose, London 2014. Walker L., PTSD and Biomedical Research: Ethical Conundrums, w: Medical Research Ethics: Challenges in the 21st Century, eds. T. Zima, D.N. Weisstub, Berlin 2023.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autorzy publikujący w czasopiśmie udzielają jego wydawcy zgody o następującej treści:
- Autor zachowuje autorskie prawa majątkowe do utworu, a jednocześnie udziela wydawcy czasopisma zgody na jego pierwszą publikację w wersji drukowanej i wersji online na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe oraz zgody na wykonywanie opracowań, w tym przekładów.
- Autor ma możliwość udzielania zgody niewyłącznej na opublikowanie utworu w wersji, która ukazała się w czasopiśmie (np. zamieszczenia go w repozytorium instytucjonalnym lub opublikowania w książce), wraz z informacją o jego pierwszej publikacji w czasopiśmie.
- Autor może umieścić swój utwór online (np. w repozytorium instytucjonalnym lub na swojej stronie internetowej) jeszcze przed zgłoszeniem utworu do czasopisma.
