Analogia w służbie realizmu metafizyki i antropologii

Autor

  • Jerzy Krzanowski UPJPII w Krakowie Wydział Teologiczny Sekcja w Tarnowie

DOI:

https://doi.org/10.15633/tts.319

Słowa kluczowe:

analogia, złożenia wewnątrzbytowe, metafora, atrybucja, proporcjonalność, orzekanie, wnioskowanie

Abstrakt

1. W niniejszym artykule przedstawiliśmy analizę metafizyczną analogii, ukazując ją jako nieodzowny warunek realizmu bytowego i poznawczego.

2. Analogią posługujemy się na co dzień i to zarówno w filozofii, jak i w zwykłym życiu, wyrażaniu się, opisie rzeczywistości itd.

3. Analogia to najkrócej mówiąc „podobieństwo w niepodobieństwie”.

4. Analogia występuje w aspekcie bytowym, poznawczym i językowym (orzekanie), zapewniając im realizm. Podstawowym aspektem jest aspekt bytowy.

5. Analogia metaforyczna (metafora, parabola etc.) może też występować w funkcji pozarealistycznej, w poezji lub w języku mistyki. Wówczas bardziej jest związana ze sferą subiektywną i przeżywaniową człowieka.

6. Analogia występuje przede wszystkim jako sposób poznania, który ujawnia nam pluralizm bytowy świata. To poznanie jest odzwierciedleniem analogicznego bytu i to w aspekcie jego konstytutywnych złożeń i relacji tak wewnątrzbytowych (części integrujące, istota i istnienie, substancja i przypadłość, materia i forma, akt i możność etc.), jak i międzybytowych.

7. Analogia poznania realizuje się jako: analogia metaforyczna, atrybucji, proporcjonalności ogólnej i transcendentalnej.

8. W orzekaniu mamy do czynienia z analogią orzeczników i samego orzekania.

9. Rozwinięciem analogii orzekania jest analogia wnioskowania.

Biogram autora

  • Jerzy Krzanowski - UPJPII w Krakowie Wydział Teologiczny Sekcja w Tarnowie
    Ks. Jerzy Krzanowski, dr filozofii, mgr lic. teologii, wykładowca filozofii teoretycznej na Wydziale Teologicznym Sekcja w Tarnowie UPJPII w Krakowie.

Pobrania

Opublikowane

2013-12-31

Numer

Dział

Artykuły