Placówka dyplomatyczna Rzeczpospolitej Polskiej w Charkowie. Kościół i protokół przesłuchania w okresie „operacji polskiej” (1937)
DOI:
https://doi.org/10.15633/tes.06202Słowa kluczowe:
Konsulat Rzeczpospolitej Polskiej, Charków, Kościół, „operacja polska”, represje, ksiądz Leonard GaszyńskiAbstrakt
In the proposed article, the author analyzes the operating conditions of the Consulate of the Republic of Poland in Kharkiv during the so-called “Polish operation”. It was initiated in 1937 by the authorities of the Soviet Union and aimed at the extermination of the Polish minority.Among the victims of this action in Kharkiv there were representatives of the Roman Catholic Church and Catholic parishioners, in particular priest Leonard Gashinsky tortured to death. To confirm her conclusions, the author included the record of the interrogation of the priest, which is stored in the funds of the State Archive of Kharkiv region.
Bibliografia
Centralne Archiwum Wojskowe w Warszawie (CAW). Oddział II Sztabu Generalnego, 1833, sygn. 303.4.
Dokumenty i materiały, „Z Archiwów WUCHK–GPU–NKWD–KGB” 2003, nr 2/21, s. 353–361.
Matkowski J., Ks. Gaszyński – ostatni duszpasterz Lewobrzeżnej Ukrainy, http://slowopolskie.org/ks-gaszyski-ostatni-duszpasterz-lewobrzenej-ukrainy/ [dostęp: 13.03.2021].
Kruszyński M., Z działalności konsulatu polskiego w Charkowie do początku lat 30. XX wieku [w:] Stosunki polsko-ukraińskie. Historia i pamięć, Z. Karpus, J. Marszałek-Kawa (red.), Toruń 2008, s. 218–250.
Książek J., Powstanie i działalność Poselstwa i Konsulatu Generalnego RP w Charkowie w okresie międzywojennym, „Polski Przegląd Dyplomatyczny” 2006, nr 2 (30), s. 131–154.
Kuśnierz R., Dyplomatyczne milczenie, „Polityka” 2017, nr 38 (3128), s. 56–57.
Kuśnierz R., Funkcjonowanie polskich placówek dyplomatycznych w ZSRS w warunkach Wielkiego Terroru (1937–1938) [w:] H. Stroński, Polska dyplomacja na Wschodzie w XX – początkach XXI wieku: praca zbiorowa, Olsztyn–Charków 2010, s. 374–403.
Kuśnierz R., Operacja Polska NKWD na Ukrainie (1937–1938), „Scripta Historica” 2015, nr 21, s. 171–184.
Przemianowanie Konsulatu Generalnego R.P. w Charkowie, „Dziennik Urzędowy. Ministerstwo Spraw Zagranicznych” 1934, nr 6, poz. 36, https://jbc.bj.uj.edu.pl/dlibra/publication/ 124408/ edition/116830
[dostęp: 10.03.2021].
Rosowski W., Polska dyplomacja w obronie Kościoła rzymskokatolickiego na Ukrainie Radzieckiej w latach 1921–1939 [w:] H. Stroński, Polska dyplomacja na Wschodzie w XX – początkach XXI wieku: praca zbiorowa, Olsztyn–Charków 2010, s. 275–289.
Semik T., Operacja Polska NKWD 1937, https://naszahistoria.pl/operacja-polska-nkwd-1937-w-ludobojczej-operacji-zginelo-111-tys-ludzi/ar/13593670 [dostęp: 10.03.2021].
Wasilewski A., Polskie konsulaty na Wschodzie 1918–1939, Warszawa 2010.
Żwanko L., Kościoły rzymskokatolickie na Ukrainie Lewobrzeżnej (XIX–XX wiek). Przegląd retrospektywny, „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne” 2020, nr 113, https://doi.org/10.31743/abmk.10019 [dostęp: 14.03.2021].
Бажан О., Золотарьов В., Великий терор» на Харківщині: масштаби, виконавці, жертви, „Краєзнавство” 2012, № 1, s. 85–101.
Геллетбі Р., Лєнін, Сталін і Гітлер: доба соціальних катастроф, Київ 2011.
Жур М., История римо-католической церкви в Харькове [w:] Польска діаспора в Харкові: історія та сучасність, Харів 2004, s. 8–20.
Рубльова Н., Рубльов О., Генеральне консульство Другої Речі Поспо-литої у Києві за доби Великого Терору (1937–1938), „Україна: культурна спадщина, національна свідомість, державність” 2017, № 29, s. 361–373.
Шуйський І., Останній акт трагедії: «польська операція» НКВС 1937–1938 рр. на Харківщині [w:] Харків і Польща: люди і події, Харів 2006, s. 49–56.
Шуйський І., Таємниця віри. Життєвий шлях Вікентія Ільгіна [w:] Формування історичної пам’яті Польща і Україна, Харів 2006, s. 293–303.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2021 Lubow Żwanko
Praca jest udostępniana na licencji Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 3.0 Unported License.
Twórca oświadcza, że przysługują mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.
Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:
- utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
- obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
- włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
- udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0)
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0). Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:
- zostanie podany autor i tytuł utworu,
- zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i identyfikator DOI oryginalnie opublikowanego utworu).
