Uniwersalizm grzechu i misja Ducha Świętego... w świetle encykliki św. Jana Pawła II Dominum et Vivificantem
DOI:
https://doi.org/10.15633/ps.821Słowa kluczowe:
Duch Święty, zbawienie, grzech, grzech ukrzyżowania, grzech przeciwko Duchowi Świętemu, sumienie, przekonywanie, odpuszczenieAbstrakt
Grzech i jego skutki wpisują się w gamę doświadczeń życiowych każdego człowieka. W świecie współczesnym obserwuje się jednak znaczący zanik świadomości grzechu, zarówno w jego wymiarze indywidualnym jak i społecznym. Dlatego autorka niniejszego artykułu podejmuje próbę przybliżenia papieskiej nauki o grzechu i zbawczej roli Ducha Świętego. W swoich rozważaniach na temat grzechu Jan Paweł II ukazuje go w perspektywie dzieła Zbawienia, którego dokonał Jezus Chrystus oraz w świetle działania Ducha Świętego w sercu każdego człowieka. Grzech niewiary w zbawcze posłannictwo Chrystusa, płynący z grzechu pierwszych ludzi, doprowadził do zbrodni ukrzyżowania, podczas gdy grzech przeciwko Duchowi Świętemu zakłada odmowę przez człowieka nawrócenia i tym samym nieprzyjęcia przebaczenia ofiarowanego przez Boga. W tej złożonej sytuacji stworzonej przez wybór ludzki Duch Święty przychodzi z ofertą odpuszczenia grzechów. Warunkiem odpuszczenia jest uznanie grzechu w sumieniu. Dlatego właśnie misja Ducha Bożego polega na „przekonywaniu” o grzechu, sprawiedliwości i sądzie. Papież naucza, że każdy grzech ludzki został ogarnięty przez dzieło zbawcze Jezusa Chrystusa. Działający we wnętrzu człowieka Duch Święty objawia ekonomię Bożej miłości, która zaprasza do nawrócenia.
Bibliografia
Bartnik C. S., Duch Święty a hamartologia, [w:] Dominum et Vivificantem. Tekst i komentarze, red, A. L. Szafrański, Lublin 1994, s. 161–171.
Buczek J., Pneumatologia w nauczaniu „środowym” Jana Pawła II, [w:] Dominum et Vivificantem. Tekst i komentarze, Lublin 1994, s. 235–259.
Deseille P., Grzech, zbawienie, przebóstwienie. Ujęcie prawosławne, [w:] Tajemnica odkupienia, red. Lucjan Balter i in., Poznań 1997, s. 420–427 (Kolekcja Communio, 11).
Dola T., Zbawczy sens wcielenia w świetle formuły admirabile commercium, [w:] Tajemnica odkupienia, red. Lucjan Balter i in., Poznań 1997, s. 145–156 (Kolekcja Communio, 11).
Ganoczy A., Nauka o stworzeniu, przeł. J. Fenrychowa, Kraków 1999 (Podręcznik Teologii Dogmatycznej, 3).
Gręś S., Eschatologiczny wymiar obecności Ducha Świętego w ziemskim życiu człowieka, [w:] Duch odnowiciel, red. L. Balter i in., Poznań 1998, s. 341–354 (Kolekcja Communio, 12).
Ibal B., Odważyć się na Ducha, „Międzynarodowy Przegląd Teologiczny Communio”2 (104) 1998, s. 68–78.
Jan Paweł II, adhortacja apostolska Reconciliatio et paenitentia.
Jan Paweł II, encyklika Dominum et Vivificantem.
Jan Paweł II, list apostolski Tertio Millennio Adveniente.
Jan Paweł II, Wierzę w Ducha Świętego Pana i Ożywiciela, tekst polski:Watykan 1992.
Jan Paweł II, Wierzę w Jezusa Chrystusa Odkupiciela, tekst polski: Watykan 1989.
Karwacki R., Zamieszkiwanie Ducha Świętego w człowieku obdarzonym łaską. Implikacje pneumatologiczne teologii XIX wieku, [w:] Wokół tajemnicy Ducha Świętego, Opole 1998, s. 69–89 (Sympozja, 27).
Katechizm Kościoła katolickiego, Poznań 1994.
Kloppenburg B., Wyzwalająca moc prawdy (Chrystusa), [w:] Tajemnica odkupienia, red. Lucjan Balter i in.,Poznań 1997, s. 54–68 (Kolekcja Communio, 11).
Kudasiewicz J., Duch Święty a grzech świata (J 16, 7–11), [w:] Dominum et Vivificantem. Tekst i komentarze, Lublin 1994, s. 173–182.
Mroczkowski I., Duch, który przekonywa świat o grzechu, [w:] Duch Święty w posłudze Kościoła wobec Świata: materiały z Duszpasterskich Wykładów Akademickich w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim 27–28 sierpnia 1998, red. J. Nagórny, J. Gocko, Lublin 1999, s. 131–149.
Nadolski B., Duch Święty w liturgii, [w:]Dominum et Vivificantem. Tekst i komentarze, Lublin 1994, s. 221–231.
Nagórny J., Duch Święty „natrafia na opór i sprzeciw” w dzisiejszym świecie (DV n. 55–56), [w:] Duch Święty w posłudze Kościoła wobec Świata: materiały z Duszpasterskich Wykładów Akademickich w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim 27–28 sierpnia 1998, red. J. Nagórny, J. Gocko, Lublin 1999, s. 97–130.
Nagórny J., Duch Święty w sumieniu chrześcijańskim, [w:] Dominum et Vivificantem. Tekst i komentarze, Lublin 1994, s. 193–213.
Pozo G., Chrześcijańskie życie w Duchu i według Ducha, [w:] Duch odnowiciel, red. L. Balter i in., Poznań 1998, s. 218–232 (Kolekcja Communio, 12).
Sobór Watykański II, Dekret o ekumenizmie Unitatis redintegratio, [w:] Sobór Watykański II, Konstytucje, dekrety, deklaracje, Poznań 1967, s. 203–218.
Staniek E., W trosce o sumienie, Kraków 1996.
Szafrański A. L., Udzielanie się Boga w Duchu Świętym, [w:] Dominum et Vivificantem. Tekst i komentarze, Lublin 1994, s. 85–101.
Tronina A., Duch, który przeobrażą cierpienie w odkupieńczą miłość, [w:] Dominum et Vivificantem. Tekst i komentarze, Lublin 1994, s. 183–192.
Warzeszak J., Działanie Ducha Świętego w świecie i w Kościele według średniowiecznej szkoły franciszkańskiej, Niepokalanów 1992.
Wojtyła K., U podstaw odnowy. Studium o realizacji Vaticanum II, Kraków 1972.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Twórca oświadcza, że przysługują mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.
Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:
- utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
- obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
- włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
- udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0)
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0). Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:
- zostanie podany autor i tytuł utworu,
- zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i identyfikator DOI oryginalnie opublikowanego utworu).