W kierunku hermeneutyk substancjalnej zmiany. Pomiędzy soborową kontynuacją a tendencją do przerwania

Autor

  • Andrzej Napiórkowski Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie

DOI:

https://doi.org/10.15633/acr.1749

Słowa kluczowe:

objawienie, Tradycja, Sobór, hermeneutyka, hermeneutyka ciągłości, hermeneutyka zerwania, hermeneutyka zmiany substancjalnej

Abstrakt

W interpretacji objawienia, jak i tekstów magisterialnych w posoborowej teologii katolickiej ujawniły się silne napięcia i rozbieżności. Są one konsekwencją opowiedzenia się za odmienną hermeneutyką. Każda ze stron rości sobie naturalnie prawo do określenia „reforma”. Jednakże uważna i krytyczna analiza funkcjonujących trzech rodzajów hermeneutyk („bezwzględnej ciągłości”, „przerwania” i „absolutnej wierności tradycji”) nie jest do końca zadowalająca.
W swej zewnętrznej formie ekspresji symbole i dogmaty wiary są historyczne, czyli z upływem historii stają się anachroniczne, mimo że istota (rdzeń) doktryny nie ulega zmianie, gdyż pochodzi z Boskiego objawienia i jest przez wierzącego doświadczane osobiście. Fundamentalna podstawa wiary tkwi zatem w wydarzeniu objawienia, czyli w samoudzielaniu się Trójjedynego Boga. Stąd objawienie należy pojmować nie jako twierdzenie prawdy, ale jako wydarzenie prawdy. Chodzi o osobiste doświadczenie Zmartwychwstałego, a nie wiedzę czy informację o Nim. A zatem język i sposób przekazu musi być ciągle weryfikowany i uwspółcześniany. Natomiast na zawsze prawda pozostaje nie całkowicie uchwycona. Dlatego niniejszy artykuł jest małym przyczynkiem do wypracowywania czwartego rodzaju hermeneutyki – hermeneutyki zmiany substancjalnej, jaka dopuszczałaby jednak zerwanie ciągłości w pewnych punktach, i mimo to nie burzyła tożsamości wiary.

Bibliografia

Balthasar, H. Urs von, Interview given to Renato Farma (Italian journalist), „Die Tagespost” 1986, 27. November.

Bartnik Cz., Hermeneutyka katolicka, [in:] Encyklopedia katolicka, t. VI, Lublin 1993, k. 775–776.

Benedikt XVI, Zur Hermeneutik und Rezeption des Zweiten Vatikanischen Konzils, [in:] Papst Benedikt XVI und seine Schulkreis. K. Koch, Das Zweite Vatikanische Konzil. Die Hermeneutik der Reform, Augsburg 2012, S. 9–19.

Denzinger H., Schönmetzer A., Enchiridion symbolorum, definitionum et declarationum de rebus fidei et morum, Barcelona–Freiburg i. Br.–Rom 1976.

Johnson E. A., Quest for the living God. Mapping frontiers in the theology of God, London 2007.

Klauza K., Hermeneutyka teologiczna, [in:] Leksykon teologii fundamentalnej, red. M. Rusecki i in., Lublin–Kraków 2002, s. 475–484.

Koch K., Das Zweite Vatikanische Konzil zwischen Innovation und Tradition, [in:] Papst Benedikt XVI und seine Schulkreis. K. Koch, Das Zweite Vatikanische Konzil. Die Hermeneutik der Reform, Augsburg 2012, S. 22–50.

Koch K., Die Konstitution über die Heilige Liturgie und die nachkonziliare Liturgiereform. Innovation und Kontinuität im Licht der Hermeneutik der Reform, [in:] Papst Benedikt XVI und seine Schulkreis. K. Koch, Das Zweite Vatikanische Konzil. Die Hermeneutik der Reform, Augsburg 2012, S. 70–98.

Krätzl K., Im Sprung gehemmt. Was mir nach dem Konzil noch alles fehlt, Mödling 1998.

Napiórkowski, A., Reforma i rozwój Kościoła [The reform and development of the Church], Kraków 2012.

Potterie I. de la, La verité dans Saint Jean, Roma 1977.

Tück J.-H., Erinnerung an die Zukunft. Das Zweite Vatikanische Konzil, Freiburg 2012.

Winling R., Teologia współczesna 1945–1980, przeł. K. Kisielewska-Sławińska, Kraków 1990.

Opublikowane

2016-07-31

Numer

Dział

Teologia

Podobne artykuły

1-10 z 27

Możesz również Rozpocznij zaawansowane wyszukiwanie podobieństw dla tego artykułu.