Niezbędność duchowości dla stawienia czoła kryzysowi ekologicznemu: przesłanie encykliki Laudato si’
DOI:
https://doi.org/10.15633/acr.2410Słowa kluczowe:
chrześcijaństwo, duchowość, ekologia, kryzys ekologiczny, papież FranciszekAbstrakt
Opracowanie prezentuje związki między kryzysem ekologicznym a duchowością chrześcijańską w ujęciu encykliki Laudato si’ papieża Franciszka. Zwrócono uwagę na przedstawioną w tym dokumencie koncepcję Boga jako Stwórcy oraz zarazem troskliwego Gospodarza i Opiekuna doczesnego świata. Podjęto kwestię zidentyfikowanych w Laudato si’ przyczyn obecnego kryzysu ekologicznego. Dane te stanowią podstawę dla prezentacji przesłania o pozytywnym potencjale właściwym duchowości chrześcijańskiej, wręcz o jej niezbędności, by skutecznie stawić czoło kryzysowi ekologicznemu.
Bibliografia
Albareda T. S., Aportaciones de la „Laudato si’” en el contexto de la Agenda 2030 para el Desarrollo Sostenible, „Scripta Theologica” 48 (2016) nr 2, s. 443–462.
Alves J. E. D., A encíclica „Laudato si’”: ecologia integral, gênero e ecologia profunda, „Horizonte” 13 (2015) nr 13, s. 1315–1344.
Benedykt XVI, Katecheza, 9.11.2005, [w:] „L’Osservatore Romano” (wyd. pol.) 27 (2006) nr 3, s. 39–40.
Arand C. P., Tending our common home: Reflections on „Laudato si’”, „Concordia Journal” 41 (2015) nr 4, s. 307–318.
Byrne B., A Pauline Complement to „Laudato si’”, „Theological Studies (Online)” 77 (2016) nr 2, s. 308–327.
Cantalamessa R., Pieśń Ducha Świętego. Rozważania na temat „Veni Creator”, tłum. M. Przeczewski, Warszawa 2003.
Carbajo Núñez M., Global ethical challenges in the light of the encyclical „Laudato si’” and the Jubilee of Mercy, „Antonianum” 91 (2016) nr 2, s. 333–360.
Cassel J. F., Environmental Ethics, Minneapolis 1971.
Castillo D. P., Integral ecology as a liberationist concept, „Theological Studies (Online)” 77 (2016) nr 2, s. 353–376.
Deane-Drummond C. E., „Laudato si’” and the natural sciences: An assessment of possibilities and limits, „Theological Studies (Online)” 77 (2016) nr 2, s. 392–415.
Edwards D., „Sublime communion”: The theology of the natural world in „Laudato si’”, „Theological Studies (Online)” 77 (2016) nr 2, s. 377–391.
Franciszek, enc. Laudato si’ poświęcona trosce o wspólny dom, 24.05.2015, https://w2.vatican.va/content/dam/francesco/pdf/encyclicals/documents/papa-francesco_20150524_enciclica-laudato-si_pl.pdf.
Franciszek, lettera per l’istituzione della Giornata Mondiale di Preghiera per la Cura del Creato, 6.08.2015, http://w2.vatican.va/content/francesco/it/letters/2015/documents/papa-francesco_20150806_lettera-giornata-cura-creato.html.
Franciszek, enc. Lumen fidei o wierze, 29.06.2013, http://w2.vatican.va/content/francesco/pl/encyclicals/documents/papa-francesco_20130629_enciclica-lumen-fidei.html.
Franciszek, Messaggio per la celebrazione della Giornata Mondiale di Preghiera per la Cura del Creato, 6.08.2016, http://w2.vatican.va/content/francesco/pl/messages/pont-messages/2016/documents/papa-francesco_20160901_messaggio-giornata-cura-creato.html.
Franciszek, Spotkanie z polskimi biskupami, [w:] Homilie i przemówienia Ojca Świętego Franciszka wygłoszone podczas wizyty w Polsce (27–31.07.2016), http://episkopat.pl/sdm-2016-wystapienia-ojca-swietego.
Jan Paweł II, enc. Dominum et vivificantem o Duchu Świętym w życiu Kościoła i świata, 18.05.1986, http://w2.vatican.va/content/john-paul-ii/pl/encyclicals/documents/hf_jp-ii_enc_18051986_dominum-et-vivificantem.html.
Galleni L., Postazione: scienza-e-teologia, il progetto del terzo millenio, [w:] Lo Spirito Creatore e la novità del cosmo, a cura di V. Maraldi, Milano 2002, s. 249–279.
Green J. B., Death of Christ, [w:] Dictionary of Paul and His Letters, eds. G. F. Haw-
thorne et al., Downers Grove–Leicester 1993, s. 201–209.
Jenkins W., Ecologies of Grace: Environmental Ethics and Christian Theology, Oxford 2013.
Hryniewicz W., Świadkowie wielkiej nadziei. Zbawienie powszechne w myśli wczesnochrześcijańskiej, Warszawa 2009.
Katechizm Kościoła Katolickiego, Poznań 2002.
Lambiasi F., Lo Spirito Santo: mistero e presenza. Per una sintesi di pneumatologia, Bologna 1987.
Linzey A., Teologia zwierząt, tłum. W. Kostrzewski, Kraków 2010.
Llano A., El cuidado de la naturaleza, refugio viviente, „Scripta Theologica” 48 (2016) nr 2, s. 429–441.
Lubomirski M., Il ruolo dello Spirito Santo nel passaggio dall’uomo vecchio all’uomo nuovo secondo san Paolo, Roma 1988.
Łanoszka M., Idea odnowienia kosmosu w eschatologicznej doktrynie tradycji synoptycznej i Janowej, Tarnów 2009.
Łukomski J., Próba zbudowania chrześcijańskiej etyki środowiska naturalnego, Kielce 2000.
Maldamé J.-M., L’encyclique du pape François sur l’écologie une clarification et une invitation a agir, „Bulletin de Littérature Ecclésiastique” 117 (2016) nr 2, s. 43–67.
Maraldi V., Lo Spirito Creatore e la novità del cosmo. Postfazione di L. Galleni, Milano 2002.
Mariański J., Sekularyzacja, desekularyzacja, nowa duchowość. Studium socjologiczne, Kraków 2013.
Marx R., „Everything is connected”: On the relevance of an integral understanding of reality in „Laudato si’”, „Theological Studies (Online)” 77 (2016) nr 2, s. 295–307.
Miller R. W., Deep responsibility for the deep future, „Theological Studies (Online)” 77 (2016) nr 2, s. 436–465.
Misztal W., Duchowość chrześcijan w świetle listów Pawłowych. Związki z Bogiem, Kraków 2010.
Moore G., Let justice find a voice: Reflections on the relationship between worship and justice, „Worship” 90 (2016) nr 3, s. 206–224.
Nęcek R., Edukacja medialna w nauczaniu społecznym papieża Franciszka, wprowadzenie kard. L. H. Villalba, Kraków 2016.
Niemandt N., Ecodomy in mission: the ecological crisis in the light of recent ecumenical statements, „Verbum et Ecclesia” 36 (2015) nr 3, s. 21–45.
Ormerod N., Vanin C., Ecological conversion: What does it mean?, „Theological Studies (Online)” 77 (2016) nr 2, s. 328–352.
Osek E., Przyroda w pismach Bazylego Wielkiego, Lublin 2009.
Peppard C. Z., Hydrology, theology, and „Laudato si’”, „Theological Studies (Online)” 77 (2016) nr 2, s. 416–435.
Sesé F., Fuga mundi, [w:] Dizionario enciclopedico di spiritualità, t. 2, a cura di E. Ancilli et al., Roma 1992, s. 1062–1065.
Sobór Watykański II, konst. duszpasterska Gaudium et spes o Kościele w świecie współczesnym, 7.12.1965, [w:] Sobór Watykański II. Konstytucje. Dekrety. Deklaracje. Tekst polski. Nowe tłumaczenie, Poznań 2002, s. 526–606.
Zhang X. J., How St. Francis influenced Pope Francis’s „Laudato si’”, „Cross Currents” 66 (2016) nr 1, s. 42–56.
Zizioulas J., A comment on Pope Francis’ encyclical „Laudato si’”, „The Greek Orthodox Theological Review” 60 (2015) nr 3–4, s. 184–191.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Twórca oświadcza, że przysługują mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.
Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:
- utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
- obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
- włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
- udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0)
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0). Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:
- zostanie podany autor i tytuł utworu,
- zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i identyfikator DOI oryginalnie opublikowanego utworu).