Wpływ myśli Balthasara na Tischnerowską interpretację problemu intratrynitarnej wolności Boga
DOI:
https://doi.org/10.15633/acr.5403Słowa kluczowe:
Balthasar, relacje intratrynitarne, Tischner, wolność nieskończona – Boska, wolność skończona – ludzkaAbstrakt
Niniejszy artykuł podejmuje problematykę wpływu myśli Balthasara na dynamikę refleksji Tischnera w zakresie problematyki intratrynitarnej wolności Boga i związanych z tą tematyką konsekwencji dla wolności człowieka. Dzięki zastosowaniu analizy porównawczej myśli obu autorów i uwzględnieniu chronologii ich publikacji, ustalone zostają konkretne ramy czasowe i konkretne przesłanki merytoryczne wpływające na istotne zmiany w postrzeganiu problematyki wolności Boga przez Tischnera. Dogłębnie przeanalizowana jest również Tischnerowska interpretacja Balthasarowych pojęć wolności nieskończonej i wolności skończonej. Wykazane są zarówno zbieżności, jak i istotne różnice w podejściach obu autorów, zwłaszcza w kontekście ontologicznego i agatologicznego ujęcia tej tematyki. Całość badań zamyka analiza zgodnie przeprowadzonej przez obu autorów apologii chrześcijańskiej wizji wolności człowieka, wynikającej z wolności Boga i zanurzonej w niej, wobec oświeceniowo-ateistycznego modelu zabsolutyzowanej wolności ludzkiej, w której właśnie ze względu na brak relacji z Bogiem wolność ulega stopniowej degradacji i w konsekwencji unicestwieniu.
Bibliografia
Augustyn z Hippony, O Trójcy Świętej, Kraków 1996.
Balthasar H. U. von, Theodramatik, Bd. 1–4, Einsiedeln 1973–1983.
Balthasar H. U. von, Theologik, Bd. 1–3, Einsiedeln 1985–1987.
Balthasar H. U. von, Herrlichkeit. Eine theologische Ästhetik, Bd. 1–3, Einsiedeln 1961–1969.
Bieler M., Freiheit als Gabe. Ein schöpfungstheologischer Entwurf, Freiburg im Breisgau 1991.
Greshake G., Der dreieine Gott: Eine trinitarische Theologie, Freiburg im Breisgau 1997.
Pesch O. H., Frei sein aus Gnade: theologische Anthropologie, Freiburg 1983.
Pesch O. H., Peters A., Einführung in die Lehre von Gnade und Rechtfertigung, Darmstadt 1989 [Wissenschaftliche Buchgesellschaft].
Tischner J., Etyka solidarności, Kraków 1981.
Tischner J., Filozofia dramatu, Kraków 2012.
Tischner J., Ksiądz na manowcach, Kraków 2007.
Tischner J., Łaska i wolność, „Znak” 444 (1992), s. 4–26.
Tischner J., Nieszczęsny dar wolności, Kraków 1996.
Tischner J., O Bogu, który jest blisko: Wprowadzenie do lektury O Trójcy Świętej św. Augustyna, w: Augustyn z Hippony, O Trójcy Świętej, Kraków 1996, s. 9–20.
Tischner J., Podglądanie Pana Boga, „Znak” 511 (1997), s. 8–24.
Tischner J., Spór o istnienie człowieka, Kraków 2011.
Tischner J., Wolność – łaska wszystkich łask, w: J. Tischner, Nieszczęsny dar wolności, Kraków 1996, s. 10–13.
Tischner J., Życie wewnętrzne Boga, w: J. Tischner, Ksiądz na manowcach, Kraków 2007, s. 88–101.
Wołowski L., Problem niezależności refleksji dramatycznej J. Tischnera od myśli teodramatycznej H. U. von Balthasara, „Analecta Cracoviensia” 51 (2019), s. 141–160.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Twórca oświadcza, że przysługują mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.
Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:
- utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
- obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
- włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
- udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0)
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0). Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:
- zostanie podany autor i tytuł utworu,
- zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i identyfikator DOI oryginalnie opublikowanego utworu).
