Diocese of Kamyanets around 1830 – vicariate foranes, parishes, churches and chapels
DOI:
https://doi.org/10.15633/acr.1755Keywords:
Podolia, Diocese of Kamyanets, Metropoly of Mohylev, Kamianets-PodilskyiAbstract
The key and basic problem in doing research about the history of the Catholic Church of Latin rite in the eastern regions of the Republic of Both Nations (the Polish-Lithuanian Commonwealth), after the regions of the Republic were included into Russian Empire, is verification of information about the changes in administrative division, numbers of parishes, churches and chapels and the number of clergy and the faithful. The difficulties refer to period 1772–1939. The data to which the researchers are usually referring were determined on the basis of fragmentary sources from Polish and West-European archives, scientific periodicals and old publications of historians. The paper’s aim is to verify the essential information about the diocese of Kamyanets, for the period before the onset of the Russian repressions following the November Uprising.References
I. Źródła
A. Źródła rękopiśmienne
Państwowe Archiwum Obwodu Chmielnickiego w Chmielnickim (PAOCh):
sygn. f. 685, op. 2, sp. 2 Wizytacje parafii i klasztorów z 1825 r.
sygn. f. 685, op. 2, sp. 3 Wizytacje parafii i klasztorów z 1826 r.
sygn. f. 685, op. 2, sp. 4 Wizytacje parafii i klasztorów z lat 1827 i 1828.
sygn. f. 685, op. 3, sp. 1 Wizytacje par. mańkowieckiej z lat 1794–1886.
sygn. f: 685, op. 3, sp. 2 Wizytacje par. płoskirowskiej z lat 1796–1817.
sygn. f. 685, op. 4, sp. 7 Wizytacja dek bracławskiego z lat 1799–1823.
sygn. f. 685, op. 4, sp. 21 Wizytacja klasztorów i parafii dominikańskich i franciszkańskich z 1824 r.
sygn. f. 685, op. 4, sp. 22 Wizytacja parafii z 1824 r.
sygn. f. 685, op. 4, sp. 23 Wizytacje parafii i klasztorów z lat 1823–1824.
sygn. f. 685, op. 4, sp. 26 Wizytacje kościoła jampolskiego z 1827 r.
sygn. f. 685, op. 4, sp. 30 Wizytacje parafii i klasztorów z lat 1829–1830.
sygn. f. 685, op. 4, sp. 31 Wizytacje parafii z lat 1829–1830.
B. Źródła drukowane
Chodźko Borejko I., Diecezja mińska około 1830 roku, oprac. i wyd. M. Radwan, t. 1, Struktury parafialne, t. 2, Struktury zakonne, Lublin 1998.
Directorium officii Divini ac missarum dioecesis Camenecensis Podoliae in annum Christi MDCCCXIII…, Berdicov [1813].
Directorium officii Divini ac missarum dioecesis Camenecensis Podoliae in annum Christi MDCCCXXIX…, Luceoriae [1829].
Directorium officii Divini ac missarum dioecesis Camenecensis Podoliae in annum Christi MDCCCXXIV…, Luceoriae [1824].
Directorium officii Divini diaecesis Camenecensis in Podolia ac ecclesiarum in Bessarabia in annum Christi communem MDCCCXXX…, Luceoriae [1830].
Directorium officii Divini recitando sacrique peragendi pro dioecesi Camenecensi-
-Podoliae in Annum Domini 1857, Vilnae 1856.
Karty dawnej Polski z przyległemi okolicami krajów sąsiednich według nowszych materiałów, pod kier. W. Chrzanowskiego, Paryż 1859.
Marczyński W., Statystyczne, topograficzne i historyczne opisanie gubernii podolskiey z rycinami i mappami, t. 1–3, Wilno 1820–1823.
Urządzenie jeneralney wizyty dyecezyi wileńskiey z roku 1830, Wilno 1830.
Wizytacja generalna dyecezyi wileńskiey roku 1828, Wilno 1828.
Źródła do dziejów rozgraniczenia diecezji łacińskich w Cesarstwie Rosyjskim w połowie XIX wieku, t. 1, cz. 1, Diecezja kamieniecka. Diecezja łucko-żytomierska, wstęp i oprac. J. Skarbek, Lublin 2000.
II. Opracowania
Abraham W., Założenie biskupstwa łacińskiego w Kamieńcu Podolskim, [w:] Księga pamiątkowa ku czci 250-tej rocznicy założenia Uniwersytetu Lwowskiego przez króla Jana Kazimierza w 1661 r., t. 1, Lwów 1912.
Aftanazy R., Dzieje rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej, t. 9, Województwo podolskie, Wrocław–Warszawa–Kraków 1996.
Aftanazy R., Dzieje rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej, t. 10, Województwo bracławskie, Wrocław–Warszawa–Kraków 1996.
Bujak F., Historia osadnictwa ziem polskich w krótkim zarysie, Warszawa 1920.
Chodyński Z., Cmentarze w Polsce, [w:] Encyklopedia kościelna podług teologicznej encyklopedji Wetzera i Weltego, z licznemi jej dopełnieniami, t. 3, wyd. przez M. Nowodworskiego, Warszawa 1874, s. 423–437.
Długozima A., Cmentarze jako ogrody żywych i umarłych, Warszawa 2011.
Kasparek N., Trudne lata na Podolu 1830–1831, [w:] Koło Kijowian, Pamiętnik kijowski, t. 7, Polacy na Podolu, pod red. H. Strońskiego, Kijów 2004, s. 90–94.
Kowalczyk J., Kościoły późnobarokowe w diecezji kamienieckiej, [w:] Sztuka Kresów Wschodnich, t. 2, pod red. J. K. Ostrowskiego, Kraków 1996, s. 85–125.
Krasny P., O rozważnym i romantycznym ukształtowaniu cmentarzy w Ordynacji Zamojskiej około roku 1808, [w:] Śmierć – przestrzeń – czas – tożsamość w Europie Środkowej około roku 1900. Materiały międzynarodowej konferencji zorganizowanej w dniach 8–10 grudnia 1996, red. K. Grodziska i J. Purchla, tłum. J. Piątkowska, J. Jaśtal, Kraków 2002, s. 129–143.
Król-Mazur R., Miasto trzech nacji. Studia z dziejów Kamieńca Podolskiego w XVIII w., Kraków 2008.
Kumor B., Granice metropolii i diecezji polskich, „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne” 20 (1970), s. 252–374.
Kumor B., Ustrój i organizacja Kościoła polskiego w okresie niewoli narodowej (1772–1918). Kraków 1980.
Litak S., Atlas Kościoła łacińskiego w Rzeczypospolitej Obojga Narodów w XVIII wieku, Lublin 2006.
Myga-Piątek U., Plit J., Aspekty krajobrazowe cmentarzy w różnych kręgach kulurowo-religijnych, [w:] Cmentarze i ogrody w krajobrazie. O sacrum, symbolice, kompozycji i przemijaniu, red. A. Zachariasz, Sosnowiec 2013, s. 11–29 (Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego, 22).
Osadczy W., Podole w polskiej historii i kulturze, „Teka Komisji Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych. Polska Akademia Nauk. Oddział w Lublinie” 2 (2007), s. 5–14.
Rolle A. J., Zameczki podolskie na Kresach Multańskich, t. 1–2, Kamieniec nad Smotryczem, Warszawa–Kraków 1880.
Skarbek J., Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. 1–15, nakł. F. Sulimierskiego i W. Walewskiego, Warszawa 1880–1914.
Spiss A., Cmentarze jako element pejzażu kulturowego, „Roczniki Muzeum Etnograficznego w Krakowie” 11 (1994), s. 89–100.
Trajdos T., Parafie katolickie na średniowiecznym Podolu, „Україна в Центрально-Східній Європі” 3 (2003), s. 101–115.
Зваричук Е., Рымсько-Католицька Церква на Поділлі напередодні повстання 1830–1831 рр., [w:] Koło Kijowian, Pamiętnik kijowski, t. 7, Polacy na Podolu, pod red. H. Strońskiego, Kijów 2004, s. 103–105.
Downloads
Published
Issue
Section
License
Copyright (c) 2016 Jan Szczepaniak
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
Authors who publish with this journal agree to the following terms:
- Authors retain the copyright and full publishing rights without restrictions, and grant the journal right of first publication with the work simultaneously licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License that allows others to share the work with an acknowledgement of the work's authorship and initial publication in this journal.
- Authors are able to enter into separate, additional contractual arrangements for the non-exclusive distribution of the journal's published version of the work (e.g., post it to an institutional repository or publish it in a book), with an acknowledgement of its initial publication in this journal.
- Authors are permitted and encouraged to post their work online (e.g., in institutional repositories or on their website) prior to and during the submission process, as it can lead to productive exchanges, as well as earlier and greater citation of published work (See The Effect of Open Access).
