Aborcja w ustawodawstwie karnym papieża Franciszka (I): „ratio legis”, czyli dobro prawnie chronione oraz znamię sprawcy przestępstwa

Abstrakt

W pierwszym artykule serii autor zajmuje się ratio legis theologica (II.) oraz znamieniem sprawcy przestępstwa (III.). Wskazuje na aktualność zagadnienia, chociaż sam przepis łaciński w wyniku reformy prawa karnego papieża Franciszka zachował dotychczasowe brzmienie (I.). Nastąpiła jednak zmiana systematyki tego przestępstwa w kodeksie łacińskim poprzez dodanie nowego § 3 do kan. 1397 CIC 2021 odnośnie do odpowiedzialności duchownych (II.2.). W ten sposób podkreślono niezmienną „ratio legis theologica” ochrony życia ludzkiego w ustawodawstwie karnym Kościoła (II.1.). Autor krytykuje wszakże brak podobnej ochrony życia w sytuacji eutanazji i wspomaganego samobójstwa, chociaż w obydwu tych przypadkach – i w poczęciu, i w naturalnej śmierci – chodzi o to samo dobro prawne (II.3.). Zdaniem autora jest jasne, że aborcja kanoniczna jest przestępstwem powszechnym (III.1.). Jednakże zaostrzając karę za aborcję dla duchownych, ustawodawca kościelny wprowadził także w prawie karnym łacińskim typ kwalifikowany przestępstwa aborcji (III.3.). Autor wyraża ubolewanie, że przy okazji reformy nie przywrócono w opisie czynu wyrażenia matre non excepta z kan. 2350 § 1 CIC 1917. Na tle ustawodawstw świeckich byłoby bowiem wskazane wyraźne uregulowanie kwestii kanoniczno-karnej odpowiedzialności matki (III.2.).