„Weź swój krzyż i idź za Jezusem…”. Wizerunek człowieka niosącego krzyż jako alegoria życia zakonnego
DOI:
https://doi.org/10.15633/fhc.2078Słowa kluczowe:
krzyż, Jezus Chrystus, alegoria, życie zakonne, męka PańskaAbstrakt
Artykuł jest przyczynkiem do badań nad ideą naśladowania Chrystusa, wyrażoną w ikonografii chrześcijańskiej za pomocą obrazowej metafory dźwigania krzyża wespół z Chrystusem. „Kto nie bierze swojego krzyża, a idzie za mną, nie jest mnie godzien” (Mt 10, 38) – z mocą nauczał Chrystus. „Kto chce pójść za mną, niech się zaprze samego siebie, niech weźmie swój krzyż i niech mnie naśladuje” (Mk 8, 34, par. Mt 16, 24). Wierni temu przesłaniu komentatorzy tekstów biblijnych, egzegeci, teologowie i mistycy przez kolejne wieki rozwijali, pogłębiali, komentowali i objaśniali ideę naśladowania Chrystusa, posługując się chętnie także biblijną metaforą „wzięcia krzyża na swoje ramiona”.Bibliografia
Alltag und Frömmigkeit am Vorabend der Reformation in Mitteldeutschland. Katalog zur Ausstellung „Umsonst ist der Tod”, Hrsg. H. Kühne, E. Bünz, Th. T. Müller, Petersberg 2013.
Brückner W., Bildkatechese und Seelentraining. Geistliche Hände in der religiösen Unterweisungspraxis seit dem Spätmittelalter, „Anzeiger des Germanischen Nationalmuseums Nürnberg” (1978), s. 35–70.
Büttner F. O., Imitatio pietatis. Motive der christlichen Ikonographie als Modelle zur Verähnlichung, Berlin 1983.
Chrzanowski T., Maciejewski T., Graduał karmelitański z 1644 roku o. Stanisława ze Stolca, Warszawa 1976.
Czerwińska A. E., Adama Swacha portret własny – czyli kilka uwag o sygnaturach i autoportretach barokowego artysty, [w:] Architektura znaczeń. Studia ofiarowane prof. Zbigniewowi Bani w 65. rocznicę urodzin i w 40-lecie pracy dydaktycznej, red. A. S. Czyż, M. Wiraszka, Warszawa 2011, s. 424–439.
Frugoni Ch., Manzari F., Immagini di san Francesco in uno Speculum humanae salvationis del Trecento, Padova 2006.
Hans Baldung Grien. Das graphische Werk. Vollständiger Bildkatalog der Einzelholzschnitte, Buchillustrationen und Kupferstiche, bearb. M. Mende, Unterschneidheim 1978.
Kempis T., Naśladowanie Chrystusa, tłum. S. Kuczkowski SJ, Kraków 1999.
Kubiak E., Krzyż jako droga do zbawienia – analiza obrazu z klasztoru bernardynów w Kole „Chrystus niosący krzyż” na tle innych przedstawień z epoki, [w:] Sztuka nowożytna i nowoczesna, Łódź 2010, s. 27–48 (Studia Polski Środkowej, 4).
Mastacchi R., Pater noster. La raffigurazione della Preghiera del Signore nelle stampe, Siena 2012.
Moisan-Jabłońska K., Obrazowanie walki dobra ze złem, Kraków 2002.
Nowiński J., Ląd nad Wartą, Warszawa 2009.
Walczak M., „Alter Christus”. Studia nad obrazowaniem świętości w sztuce średniowiecznej na przykładzie św. Tomasza Becketa, Kraków 2001 (Ars Vetus et Nova, t. 5).
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Twórca oświadcza, że przysługują mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.
Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:
- utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
- obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
- włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
- udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0)
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0). Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:
- zostanie podany autor i tytuł utworu,
- zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i identyfikator DOI oryginalnie opublikowanego utworu).
