Przyczynowanie osobowe i jego neoplatoński kontekst. Filozofia Boga Xaviera Zubiriego

Autor

  • Rafał Niziński Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

DOI:

https://doi.org/10.15633/lie.2551

Słowa kluczowe:

rzeczywistość, noty, transcendentalność, respektywność, dynamiczność, funkcyjność, religacja

Abstrakt

Zubiri odrzuca Arystotelesa koncepcję przyczynowości i stwarza własną, opartą na chrześcijańskim neoplatonizmie. Przyczynowanie to jedna z funkcyjności. Polega ona na oddziaływaniu jednej rzeczywistości na drugą. W ten kontekst Zubiri wpisuje te ludzkie akty, które są związane z życiem osobowym, i uznaje te akty za prawdziwe przyczyny w sensie metafizycznym.

Biogram autora

  • Rafał Niziński - Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

    Rafał S. Niziński – adiunkt w Zakładzie Filozofii Chrześcijańskiej UAM. Zajmuje się filozofią Boga, a w związku z tym także metafizyką i epistemologią. W dotychczasowym studium zajmował się: metafizyką M. Heideggera, filozofią Boga Ch. Hartshorne’a, teologią K. Bartha – problem racjonalności wiary, filozofią Boga X. Zubiriego (obecna dziedzina badań), mistyką karmelitańską św. Jana od Krzyża oraz św. Teresy od Jezusa. Opublikował kilka pozycji książkowych, artykułów oraz prac pod swoją redakcją.

Bibliografia

Espinoza R., Algunas reflexiones sobre la „formalidad”, el „de suyo” y el „prius”, „The Xavier Zubiri Review” 4 (2002), s. 67–100.

Espinoza R., Algunas reflexiones sobre la „formalidad”, el „más” y el „hacia”, „The Xavier Zubiri Review” 5 (2003), s. 27–68.

González A., Los orígenes de la reflexión teológica de Zubiri, „Theologica Xaveriana” 179 (2015), s. 209–250.

Hume D., Badania dotyczące rozumu ludzkiego, tłum. J. Łukasiewicz, K. Twardowski, Kraków 1947.

Jagłowski M., Realizm transcendentalny Xaviera Zubiriego, Olsztyn 2000.

Fowler Th., Causality and Personal Causality in the Philosophy of Xavier Zubiri, „The Xavier Zubiri Review” 10 (2008), s. 91–112.

Kant I., Krytyka czystego rozumu, tłum. R. Ingarden, Kęty 2001.

Krąpiec M. A., Metafizyka. Zarys teorii bytu, Lublin 1988.

Sáez Cruz J., La causalidad personal: una propuesta zubiriana en diálogo con Mario Bunge, parte I, „The Xavier Zubiri Review” 10 (2008), s. 37–89.

Sáez Cruz J., La causalidad personal: una propuesta zubiriana en diálogo con Mario Bunge, parte II, „The Xavier Zubiri Review” 11 (2009), s. 55–90.

Sáez Cruz J., Estatuto noológico de causalidad personal intramundana, w: Zubiri desde el siglo XXI, coord. A. Pintor-Ramos, Salamanca 2008, s. 193–217.

Zdybicka Z., Partycypacja, w: Powszechna encyklopedia filozofii, red. A. Maryniarczyk, W. Daszkiewicz, t. 8, Lublin 2007, s. 31–42.

Zubiri X., Estructura dinámica de la realidad, Madrid 2006.

Zubiri X., El hombre y Dios, Nueva edición, Madrid 2012.

Zubiri X., Inteligencia sentiente. Inteligencia y realidad, Madrid 1984.

Zubiri X., Inteligencia y logos, Madrid 2008.

Zubiri X., Inteligencia y razón, Madrid 2008.

Zubiri X., El problema filosófico de la historia de las religiones, Madrid 2006.

Zubiri X., El problema teologal del hombre: Cristianismo, Madrid 1999.

Zubiri X., El ser sobrenatural: Dios y la deificación en la teología paulina, w: X. Zubiri, Naturaleza, Historia, Dios, Madrid 2007, s. 454–542.

Pobrania

Opublikowane

2018-10-15

Numer

Tom 24 Nr 1 (2018)

Dział

Artykuły

Licencja

W kwestii praw autorskich obowiązują następujące zasady:

1. Twórca oświadcza, że służą mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.

2. Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:

  • utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
  • obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
  • włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
  • udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0)

3. Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0). Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:

  • zostanie podany autor i tytuł utworu,
  • zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i adres internetowy do oryginalnie opublikowanego utworu).