Przeciw melancholii, czyli spór Agaty Bielik-Robson z Giorgiem Agambenem a perspektywy witalizmu mesjańskiego

Autor

  • Rafał Zawisza Uniwersytet Warszawski

DOI:

https://doi.org/10.15633/lie.30

Słowa kluczowe:

Agata Bielik-Robson, Giorgio Agamben, potentiality, facticity, messianic vitalism

Abstrakt

In the text Agamben’s theoretical project serves as a negative point of reference for the messianic vitalism of Agata Bielik-Robson. The aim is to indicate a tension characteristic of the “dynamic anthropology”, which could be equal to a subtle dialectics of strength and fragility, necessity and potency treated as “moments” of human being. Viewed from this perspective, Agamben’s narration seems melancholic because of its tendency to celebrate pure potentiality with a resentment towards facticity. It conceals the gnostic angst of occupying any position. As a consequence nuda vita genuinly becomes vulnerable to the sovereign power and the domination of death. Messianic vitalism not only avoids such downsides, but also is able to use them to its advantage, since it is at the same time a foundation of a concrete civilisation project and – which is more expressed in my article – a lynchpin of a sublime art of living.

Biogram autora

  • Rafał Zawisza - Uniwersytet Warszawski

    Rafał Zawisza (ur. 1988) – absolwent Kolegium MISH UW. Doktorant na Wydziale „Artes Liberales” Uniwersytetu Warszawskiego, uczestnik Międzyuczelnianego Programu Interdyscyplinarnych Studiów Doktoranckich AAL. Przygotowuje rozprawę na temat filozoficznej refleksji nad natalnością. Zajmuje się myślą Hanny Arendt i Hansa Blumenberga, filozofią postsekularną oraz historią gnozy. Członek redakcji czasopisma „Praktyka Teoretyczna”. Publikował m.in. w „Praktyce Teoretycznej” i „Kronosie”.

Bibliografia

Adorno T. W., Dialektyka negatywna, tłum. K. Krzemieniowa, Warszawa 1986.

Agamben G., Co zostaje z Auschwitz: archiwum i świadek, tłum. S. Królak, Warszawa 2008.

Agamben G., „Homo sacer”. Suwerenna władza i nagie życie, tłum. M. Salwa, Warszawa 2008.

Agamben G., Profanacje, tłum. M. Kwaterko, Warszawa 2006.

Agamben G., Wspólnota, która nadchodzi, tłum. S. Królak, Warszawa 2008.

Bałus W., „Mundus melancholicus”: melancholiczny świat w zwierciadle sztuki, Kraków 1996.

Bielik-Robson A., Erros. Mesjański witalizm i filozofia, Kraków 2012.

Bielik-Robson A., Romantyzm. Niedokończony projekt. Eseje, Kraków 2008.

Bieńczyk M., Melancholia. O tych, co nigdy nie odnajdą straty, Warszawa 1998.

Hervás A. G., La gloria y el concepto de lo político en Giorgio Agamben, „Revista de Estudios Sociales”, 2010, nr 35.

Hotam Y., Gnosis and Modernity – a Postwar German Intellectual Debate on Secularisation, Religion and ‘Overcoming’ the Past „Totalitarian Movements and Political Religions”, R. VIII, 2004, nr 3–4.

Jonas H., Idea Boga po Auschwitz, tłum. G. Sowiński, Kraków 2003.

Kierkegaard S., O różnicy między geniuszem i apostołem, [w:] S. Kierkegaard, Pisma mniejsze, tłum. K. Toeplitz, Toruń 2007.

Klibansky R., Panofsky E., Saxl F., Saturn i melancholia. Studia z historii, filozofii, przyrody, medycyny, religii oraz sztuki, tłum. A. Kryczyńska, Kraków 2009.

Mesnard P., The Political Philosophy of Giorgio Agamben: A Critical Evaluation, „Totalitarian Movements and Political Religions”, R. V, 2004, nr 1.

Okładka numeru

Pobrania

Opublikowane

2014-09-09

Numer

Tom 20 Nr 1 (2014)

Dział

Tischneriana

Licencja

Prawa autorskie (c) 2014 Rafał Zawisza

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.

W kwestii praw autorskich obowiązują następujące zasady:

1. Twórca oświadcza, że służą mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.

2. Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:

  • utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
  • obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
  • włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
  • udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0)

3. Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0). Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:

  • zostanie podany autor i tytuł utworu,
  • zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i adres internetowy do oryginalnie opublikowanego utworu).