Fenomenologia i twarz innego. Kontrowersje wokół Lévinasa
DOI:
https://doi.org/10.15633/lie.3435Słowa kluczowe:
twarz innego, etyka, metafizyka, fenomen przesycony, nowa fenomenologiaAbstrakt
W artykule podejmuję dyskusję dotyczącą twarzy innego. Punktem odniesienia będą poglądy E. Lévinasa, który uważał się za fenomenologa. Powstaje pytanie: jakiego rodzaju jest to fenomenologia? Jak rozumieć fenomen? Pytania te wywołały żywą dyskusję. Z jednej strony spotkały się one z krytyką. D. Janicaud zarzuca Lévinasowi „teologiczny zwrot” i porzucenie fenomenologii na rzecz teologii. Z drugiej J. L. Marion stara się przeformułować analizy Lévinasa w duchu nowej fenomenologii. W mojej argumentacji przedstawię najpierw poglądy Lévinasa dotyczące fenomenologii, następnie uwagi krytyczne pod jego adresem, by w końcowej części artykułu ująć fenomen twarzy w języku nowej fenomenologii.
Bibliografia
Główne problemy współczesnej fenomenologii, red. J. Migasiński, M. Pokropski, Warszawa 2017.
Gondek H.-D., Tengelyi L., Neue Phänomenologie in Frankreich, Berlin 2011.
Janicaud D., La phénoménologie dans tous ses états, Paris 2009.
Lévinas E., De l’existence à l’existant, Paris 1947; wyd. polskie: Istniejący i istnienie, przeł. J. Margański, Kraków 2006.
Lévinas E., En découvrant l`existence avec Husserl et Heidegger, Paris 2006; wyd. polskie: Odkrywając egzystencję z Husserlem i Heideggerem, przeł. E. Sowa, Warszawa 2008.
Lévinas E., La théorie de l’intuition dans la phénoménologie de Husserl, Paris 1930.
Lévinas E., Oeuvres complètes, t. 1: Carnets de captivité et autres inédits, Paris 2009; t. 2: Parole et silence et autres conférences inédites, Paris 2009; t. 3: Eros, littérature et philosophie, inédits, Paris 2013.
Lévinas E., Totalité et infini. Essai sur l’extériorité, Paris 1992; wyd. polskie: Całość i nieskończoność. Esej o zewnętrzności, przeł. M. Kowalska, Warszawa 1998.
Marion J.-L., De surcroît, Paris 2001.
Marion J.-L., Étant donné. Essai d’une phénoménologie de la donation, Paris 1997; wyd. polskie: Będąc danym. Esej z fenomenologii donacji, przeł. W. Starzyński, Warszawa 2007.
Marion J.-L., Réduction et donation. Recherches sur Husserl, Heidegger et la phénoménologie, Paris 1989.
Murakami Y., Lévinas phénoménoloque, éd. J. Millon, Grenoble 2002.
Nouvelles phénoménologies en France, sous la direction de Ch. Sommer, Paris 2014.
Relire „Autrement qu’être ou au-delà de l’essence” d’Emmanuel Lévinas, éd. D. Cohen-
-Lévinas, A. Schnell, Paris 2016.
Relire „Totalité et infini” d’Emmanuel Lévinas, éd. D. Cohen-Lévinas, A. Schnell, Paris 2015.
Ricoeur P., A l’école de la phénoménologie, Paris 1986.
Waligóra M., Etyczny projekt Emmanuela Lévinasa – fenomenologia czy antyfenomenologia?, „Fenomenologia” 2008 nr 6, s. 43–66.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
W kwestii praw autorskich obowiązują następujące zasady:
1. Twórca oświadcza, że służą mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.
2. Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:
- utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
- obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
- włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
- udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0)
3. Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0). Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:
- zostanie podany autor i tytuł utworu,
- zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i adres internetowy do oryginalnie opublikowanego utworu).
