Prince-monk Anikita (Shirinsky-Shikhmatov) and his journey through the holy places of the Middle East
DOI:
https://doi.org/10.15633/ochc.3901Keywords:
Anikita Shirinsky-Shikhmatov, Arseniy Mitrofanov, Prince, Athos, Jerusalem, Holy Land, Athens, Near East, Pilgrimage, OrthodoxyAbstract
Prince-monk Anikita (Shirinsky-Shikhmatov) and his journey through the holy places of the Middle East. The article is devoted to Hieromonk Anikita’s (Prince Shirinsky-Shikhmatov, 1783–1837) pilgrimage to the Holy Land and to notes coming from the journey. In the notes the trip through the Middle East is described in detail. This ascetic occupies a special place in the history of Slavic monasticism on Mount Athos in the 19th century. He caming from a noble prince family, he was also an officer, a spiritual writer, a monk and an old man who played an important role in the revival of the Russian St. Panteleimon Monastery and St. Elias Monastery on the Holy Mountain, and it is considered to be the renewal of Russian monasticism on Mount Athos at the beginning of the 19th century. It is noteworthy that it was precisely the life and ministry of Father Anikita that served F.M. Dostoevsky, as one of the prototypes, to create a collective image of the “elder Zosima” in his famous novel The Brothers Karamazov. Father Anikita’s descriptions of the journey to the Middle East provide a unique testimony of how the monks pilgrimaged to the Holy Land in the first half of the 19th century, it also shows what their ways of lives, traditions, and worldview were.
References
Istočniki
Avgustin (Nikitin) arhim., Russkij Afon v zapiskah russkih palomnikov, „Hristianskoe čtenie” 4 (2016), s. 238–262.
Kovalevskij A.F., Iz vospominanij o prisnopamâtnyh starcach: ieromonahe Serafime Sarovskom, ieromonahe Anikite (knâze Širinskom-Šihmatove) i drugih, „Dušepoleznoe čtenie” 4 (1869), s. 98–110.
[Parfenij (Ageev) inok], Skazanie o stranstvii po Rossi, Moldavi, Turcii i Svâtoj zemle postriženika Svâtoj góry Afonskoj inoka Parfeniâ, č. 1–4, Moskva 1856.
Pis´ma Svâtogorca k druz´âm swoim o Svâtoj Gore Afonskoj, izd. slepcom Širâevym, č. 1, Sankt-Peterburg 1850.
Pis´mo mitropolita Filareta (Drozdova) k igumenii Marii (Tučkovoj) ot 18 sentâbrâ 1837 g., „Čteniâ v Obŝestve lûbitelej duhovnogo prosveŝeniâ” 5 (1868), s. 78–84.
Podrobnosti o smerti ieromonaha Anikity so slov diakona Parfeniâ, nahodivšegosâ pri Russkoj missii v Afinah i prisutstvovavšego pri ego končine, v: Putešestvie ieromonaha Anikity po Svâtym mestam Vostoka v 1834-1836 godah, predisl. svâš. V. Žmakina, S. A. Šihmatova, Sankt-Peterburg 1891, s. 125–127.
Putešestvie ieromonaha Anikity po svâtym mestam Vostoka v 1734-1836 godah, predisl. svâŝ. V. Žmakina, Sankt-Peterburg 1891.
Putiešestvie ieromonaha Anikity po svâtym mestam Vostoka v 1834–1836 godah, predislovie V. P. Troickogo, Moskva 2009.
Žitie priepodobnogo arhimandrita Arseniâ (Mitrofanova), nastoâtielâ Svâto-Uspenskoj Svâtogorskoj pustyni, v: Svâtogorskij Paterik. Žiznieopisaniâ podvižnikov Svâtogorskoj pustyni XVII – XX vv., izd. Svâto-Uspenskoj Svâtogorskoj Lavry, t. 1, Svâtogors 2008, s. 49–109.
Žamakin V. svâŝ, K istorii russkoj bogoslavskoj tridcatyh godov tekuŝego stoletiâ: iz perepiski brat´ev knâzej Širinskih-Šihmatovyh, „Hristianskoe čtenie” 2 (1890),
s. 3–64.
Žamakin V. svâŝ, Putešestvie ieromonaha Anikity (v mire knâzâ S.A. Širinskogo-Šihmatova) po svâtym mestam Vostoka v 1834–1836 godah (č. 1), „Hristianskoe čtenie” 1–2 (1891), s. 69–117.
Literatura
Danil (Syčë), ierom., Žizneopisanie ieromonaha Anikity – knâzâ Sergeâ Aleksandroviča Širinskogo-Šihmatova, v: Monastyrskij vestnik. Sajt Sinodal´nogo otdela po monastyrâm i monašestvu RPC. Setevoj resurs, http://monasterium.ru/monashestvo/2013-06-03-11-28-40/zhizneopisanie-ieromonakha-anikity-knyazya-sergeya-aleksandrovicha-shirinskogo-shikhmatova/ (8.01.2016).
Dmitrieva M. A., Brat´â Širinskie-Šihmatovy i arhim. Fotij, v: Hristianstvo i russkaâ literatura. Sbornik vtoroj, otv. red. V. A. Kote´lnikov, Sankt-Peterburg 1996, s. 70–79.
Dmitrevskij A. A., Russkie na Afone. Očerk žizni i deâtel´nosti igumena svâŝennoarhimandrita Makariâ (Suškina), Moskva 2010.
Fennel N., Troickij P., Talalaj M., Il´inskij skit na Afone, Moskva 2011.
Filaret (Gumilevskij) arhiep., Obzor russkoj duhovnoj literatury, Sankt-Peterburg 1884.
Ignatij inok, Istoričeskoe opisanie russkogo sv. Slavnogo proroka Ilii skita, čto na Afone, Moskva 1860.
Istoriâ Russkogo Svâto-Panteleimonova monastyrâ na Afone s 1735 do 1912 goda, v: Russkij Afon XIX – XX vekov, t. 5: Afon. Russkij Panteleimonov monastyr´ na Svâtoj Gore, red. ieromonah Makarij (Makienko), Svâtaâ Gora Afon 2015, s. 165–171.
Korovin V. L., O soderžanii i žanrovyh osobennostâh poèmy S.A. Širinskogo-Šihmatova „Iisus v Vethom n v Novom pavetah, ili Noči u Kresta”, „Vestnik Nižegorodskogo universiteta im. N.I. Lobačevskogo” 2 (2016), s. 229–233.
Korovin V. L., O žanre „religioznoj poèmy” v russkoj literaturę 1820–40-h gg. i poèmah S.A. Širinskogo-Šihmatova, A.N. Murav´eva i F.N. Glinki, „Filaretovskij al´manah” 10 (2014), s. 171–193.
Lur´e V. M., Dogmatika „religii lûbvi”. Dogmatičeskie predstavleniâ pozdnego Dostoevskogo, v: Hristianstvo i russkaâ literatura. Sbornik vtoroj, otv. red. V. A. Kotel´nikov, Sankt-Peterburg 1996, s. 290–309.
Minakov A. Û., Sergej Aleksandrovič Širinskij-Šihmatov: osnovnye vehi biografii, „Vestnik Voronežskogo gosudarstvennogo universiteta” Seriâ: Istoriâ. Politologiâ. Sociologiâ 4 (2014), s. 31–34.
Nikodim, ep. Ril´skij (Kononov A.), Ieromonah Anikita, v: Žizneopisaniâ otečestvennyh podvižnikov blagočestiâ 18 i 19 vekov, Moskva 1909, c. 70.
Nosov S. N., Anikita (Širinskij-Šihmatov), v: Pravoslavnaâ ènciklopediâ, pod obŝ. red. Aleksiâ II, t. 2, Moskva 2001, s. 438.
Orehanov G. prot., Russkaâ Pravoslavnaâ Cerkov´ i L.N. Tolstoj. Konflikt głazami sovremennikov, Moskva 2010.
Russkij obŝežitel´nyj skit sv. pror. Il´i na Sv. Afonskoj Gore, Odessa 1883.
S. [Sturdza A. S.], Kratkoe izvestie o žizni i smerti ieromonaha Anikita, „Odesskij vestnik” 65 (1837), s. 787–795.
Tahiaos A.-È., Russkoe prisutstvie na Afone v XI–XX vv., v: Gora Afon. Obrazy Svatoj Zemli, red. A. Lidov, Moskva 2011, s. 44–61.
Tihomirov B. N., „…Â zanimaûs´ ètoj tajnoj, ibo hoču byt´ čelovekom”: Stat´i i èsse o Dostoevskom, Sankt-Peterburg 2012.
Tihomirov B. N., Ieromonah Anikita (v miru S.A. Širinskij-Šihmatov) v tvorčeskih zamyslah Dostoevskogo, v: Dostoevskij. Materialy i issledovaniâ, otv. red. N. F. Budanova, I. D. Âkubovič, t. 14, Sankt-Peterburg 1997, s. 202–215.
Šafranova O., Ozarennyj svetom Evangel´skoj istiny. Žizneopisanie afonskogo inoka Anikity Širinskogo-Šihmatova), Moskva 2010.
[Širinskij-Šihmatov P. A.], O žizni i trudach ieromonaha Anikita v mire knâzâ Sergiâ Aleksandroviča Šihmatova, čitano v imperatorskoj Rossijskoj Akademii 20 oktâbrâ 1838 goda, Sankt-Peterburg 1838.
Šumilo S. V., Starec Anikita: duhovnyj put´ svâtosti. Materialy k žizneopisaniû c priloženiem cočinenij ierochimonaha Anikity (knâzâ Širinskogo-Šihmatova), Kiev–Odessa 2019 (2-oe izdanie).
Šumilo S. V., Starec Anikita: duhovnyj put´ svâtosti. Materialy k žizneopisaniû c priloženiem cočinenij ierochimonaha Anikity (knâzâ Širinskogo-Šihmatova), priloženiâ, red. i kommentarii K. V. Zabelin, Smolensk 2018 (1-oe izdanie).
Voronin T. L., Knâz´ S.A. Širinskij-Šihmatov i jego poema „Iisus v Vethov i Novom Zavetah, ili Noči u Kresta”: (k probleme russkogo kul´turnogo dvoemiriâ), v: Ežegodnik Bogoslovskoj konferencji Pravoslavnogo Svâto-Tihonovskogo Bogoslovskogo instituta, gl. red. V. N. Vorob´ev, Moskva 2003, s. 399–402.
Voronin T. L., Tvorčestvo S.A. Širinskogo-Šihmatova. Dis. kand. filol. nauk. MPGU, Moskva 2002.
Ževahov N. D., Knâz´ Aleksej Aleksandrovič Širinskij-Šihmatov (†9/22.XII–1930). Kratkij očerk žizni i deâtel´nosti, Novyj Sad 1934.
Downloads
Published
Issue
Section
License
Twórca oświadcza, że przysługują mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.
Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:
- utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
- obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
- włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
- udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska. Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:
- zostanie podany autor i tytuł utworu,
- zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i adres internetowy do oryginalnie opublikowanego utworu),
- utwór będzie dystrybuowany w sposób niekomercyjny,
- nie będą tworzone utwory zależne.
