Obraz Matki Bożej Róży Duchownej w kościele parafialnym w Jadownikach. Przyczynek do badań

Authors

DOI:

https://doi.org/10.15633/ps.27209

Keywords:

Jadowniki, Mother of God, Piekary’s type, Master of the Annunciation from Jodłownik

Abstract

Since the 15th century, there has been an image of Our Lady and Child in Jadowniki near Brzesko, referring in style to the Hodegetria of Krakow. It was probably painted by the workshop of the Master of the Annunciation from Jodlownik. This image was venerated locally by parishioners, at least between the 17th and 19th centuries, who believed that it was a “grace-bearing” image. Unfortunately, in the 20th century, the memory of its veneration completely disappeared, and after dismantling the wooden parish church where it was kept in the main altar, it was transferred in 1910 to a separate side chapel in the newly built temple. After the image was restored in the 1960s and the 19th century repaintings were removed, it was considered a fake by many parishioners. Overtime, the silver crowns and other votive offerings, testifying to local worship, also disappeared. The chapel, on the other hand, became a place to store just another painting from the old church. Thanks to the old episcopal and chapter visits from the times when Jadowniki was part of the Krakow diocese, and the science related to the history of the Middle Ages, a long-forgotten history revives, increasing the local cult of Our Lady of the Mystical Rose of Jadowniki and revealing to the faithful the history of their own parish.

References

Akta wizytacji kapitulnych nr 47 — A. V. Cap 47 (1664), Archiwum Kurii Metropolitarnej w Krakowie.

Akta wizytacji kapitulnych nr 61 — A. V. Cap 61 (1728), Archiwum Kurii Metropolitarnej w Krakowie.

Akta wizytacji kapitulnych nr 62 — A. V. Cap 62 (1754), Archiwum Kurii Metropolitarnej w Krakowie.

Akta wizytacji kapitulnych nr 7 — A. V. Cap. 7 (1596), Archiwum Kurii Metropolitarnej w Krakowie.

Akta wizytacyjne — A. V. 47 (1748), Archiwum Kurii Metropolitarnej w Krakowie.

Akta wizytacyjne — A. V. 6 (1617), Archiwum Kurii Metropolitarnej w Krakowie.

Akta wizytacyjne — A. V. 62 (1754), Archiwum Kurii Metropolitarnej w Krakowie.

Brykowski R., Architektura drewniana, w: Architektura gotycka w Polsce, red. T. Mroczko, M. Arszyński, Warszawa 1995, s. 56–60.

Chrzanowski T., Kornecki M., Wota srebrne z badań nad sztuką sarmatyzmu w Polsce, „Biuletyn Historii Sztuki” 32 (1970) nr 2, s. 209–214.

Ciesielski T., Koronacje cudownych obrazów w osiemnastowiecznej Rzeczypospolitej, w: Cywilizacja prowincji Rzeczypospolitej Szlacheckiej, red. A. Jankowski, A. Klonder, Bydgoszcz 2004, s. 197–198.

Forstner D., Świat symboliki chrześcijańskiej, Warszawa 2001.

Gadomski J., Gotyckie malarstwo tablicowe Małopolski 1460–1500, Warszawa 1988.

Gadomski J., Malarstwo tablicowe w Małopolsce, w: Malarstwo gotyckie w Polsce. Synteza, red. A. Labuda, K. Secomska, Warszawa 2004, s. 259.

Prolegomena do badań nad obrazami hodegetrii typu krakowskiego, tłum. M. Bogdanowska, J. Gadomski, Kraków 2014.

Kracik J., Staropolskie spory o kult obrazów, Kraków 2012.

Krassowski W., Dzieje budownictwa i architektury na ziemiach Polski, t. 3, Warszawa 1991.

Królikowski J., Maryja Królowa. Sens teologiczny tytułu w kontekście praktyki koronacji obrazów maryjnych, w: Maria Regina. Koronacje wizerunków maryjnych w II Rzeczpospolitej, red. A. Witkowska, Tarnów 2011, s. 9–26.

Kurpik W., Częstochowska hodegetria, Jasna Góra 2020.

Kutnik J., Litania loretańska, Kraków 1983.

Kuźmak K., Maria Rosa Mistica, Gostyń 1988.

Łopatkiewicz P., Hodegetrie krakowskie i ich odmiany w okresie nowożytnym 1550–1750, w: Hodegetrie krakowskie 1550–1750, red. M. Schuster-Gawłowska, M. Lepart-Geratowska, Kraków 2019, s. 38–41.

Łopatkiewicz P., Tablicowy obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem w asyście anielskiej w kościele parafialnym w Jadownikach. Wstępna próba rozpoznania ikonograficznego i warsztatowego, Krosno 2021, mps.

Małczyński F., O nowy przekład litanii loretańskiej, „Ruch Biblijny i Liturgiczny” 11 (1958) nr 3, s. 245–246, https://doi.org/10.21906/rbl.2667.

Małkiewiczówna H., Wczesne hodegetrie krakowskie, w: Hodegetrie krakowskie 1400–1450, red. M. Schuster-Gawłowska, M. Lepart-Geratowska, Kraków 2015, s. 18–25.

Relacja Heleny Krzywackiej, 01.06.2019, mps, zbiory własne.

Relacja ks. Adama Mrówki, 26.03.2019, mps, zbiory własne.

Słownik historyczno-geograficzny ziem polskich w średniowieczu, red. T. Jurek, http://www.slownik.ihpan.edu.pl/search.php?id=6611&q=Jadowniki&d=0&t=0.

Sroka J., Koronacja wizerunków Najświętszej Maryi Panny, w: Ecclesiae Premislensi Serviens, red. A. Szal, B. Trojnar, Przemyśl 2001, s. 355–356.

Strzałkowski Z., Problemy malarstwa tablicowego szkoły krakowsko-sądeckiej w latach 1440–1460, „Roczniki Humanistyczne” 18 (1970) nr 5, s. 35–53.

Szczebak W., Jadowniki Podgórne. Obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem, w: Sanktuaria diecezji tarnowskiej, Tarnów 1983, s. 414–415 (Tarnowskie Studia Teologiczne, 9).

Witkowska A. OSU, Uroczyste koronacje wizerunków maryjnych na ziemiach polskich w latach 1717–2005, w: Maria Regina. Koronacje wizerunków maryjnych w II Rzeczpospolitej, red. A. Witkowska, Tarnów 2011, s. 29–32.

Downloads

Published

2023-06-30

Issue

Section

Articles

Similar Articles

1-10 of 205

You may also start an advanced similarity search for this article.