Russian Elites and the Events of May 1926 in Poland
DOI:
https://doi.org/10.15633/sts.2902Keywords:
May Coup, Communist Party of Poland (CPP), Józef Piłsudski, Feliks DzierżyńskiAbstract
In evaluating and analyzing the events of Polish history, their international context is very often forgotten. The same applies to the May coup. Thus, the purpose of the article is therefore to outline the point of view of the USSR elites for the period preceding and immediately following the events of May 1926. As a result of the analysis of documents from the Russian State Archive of Social and Political History, collected and translated by the Institute of National Remembrance, it is possible to show that the most important politicians in Moscow were not indifferent to the seizure of power by Józef Piłsudski, on the contrary, they received it with concern. And the possible loss of influence on the activities of the Communist Party of Poland at some point was met with fear, which caused increased aggression and pressure on CPP activists, which in turn led to the imposition of this ideological line.
References
Źródła drukowane
Rossijskij Gosudarstwiennyj Archiw Socyalno-Politiczeskoj Istorii
RGASPI, f. 17, op. 162, d. 3, k. 74–75, za: Przewrót majowy 1926 r. w oczach Kremla, red. B. Musiał, J. Szumski, Warszawa 2009, s. 130–131.
RGASPI, f. 17, op. 162, d. 3, k. 77–79, za: Przewrót majowy 1926 r. w oczach Kremla, red. B. Musiał, J. Szumski, Warszawa 2009, s. 138–140.
RGASPI, f. 17, op. 162, d. 3, k. 83–84, za: Przewrót majowy 1926 r. w oczach Kremla, red. B. Musiał, J. Szumski, Warszawa 2009, s. 141–142.
RGASPI, f. 76, op. 2, d. 58, k. 106–115, za: Przewrót majowy 1926 r. w oczach Kremla, red. B. Musiał, J. Szumski, Warszawa 2009, s. 177–184.
RGASPI, f. 76, op. 2, d. 58, k. 121–125, za: Przewrót majowy 1926 r. w oczach Kremla, red. B. Musiał, J. Szumski, Warszawa 2009, s. 185–189.
RGASPI, f. 76, op. 2, d. 58, k. 126–130, za: Przewrót majowy 1926 r. w oczach Kremla, red. B. Musiał, J. Szumski, Warszawa 2009, s. 196–200.
RGASPI, f. 76, op. 2, d. 58, k. 18–19, za: Przewrót majowy 1926 r. w oczach Kremla, red. B. Musiał, J. Szumski, Warszawa 2009, s. 169–170.
RGASPI, f. 76, op. 2, d. 58, k. 185–193, za: Przewrót majowy 1926 r. w oczach Kremla, red. B. Musiał, J. Szumski, Warszawa 2009, s. 248–257.
RGASPI, f. 76, op. 2, d. 58, k. 2, za: Przewrót majowy 1926 r. w oczach Kremla, red. B. Musiał, J. Szumski, Warszawa 2009, s. 87–88.
RGASPI, f. 76, op. 2, d. 58, k. 20–21, za: Przewrót majowy 1926 r. w oczach Kremla, red. B. Musiał, J. Szumski, Warszawa 2009, s. 132–134.
RGASPI, f. 76, op. 2, d. 58, k. 22–23, za: Przewrót majowy 1926 r. w oczach Kremla, red. B. Musiał, J. Szumski, Warszawa 2009, s. 135–137.
RGASPI, f. 76, op. 2, d. 58, k. 233–236, za: Przewrót majowy 1926 r. w oczach Kremla, red. B. Musiał, J. Szumski, Warszawa 2009, s. 82–86.
RGASPI, f. 76, op. 2, d. 58, k. 3, za: Przewrót majowy 1926 r. w oczach Kremla, red. B. Musiał, J. Szumski, Warszawa 2009, s. 89–90.
RGASPI, f. 76, op. 2, d. 58, k. 31–39, za: Przewrót majowy 1926 r. w oczach Kremla, red. B. Musiał, J. Szumski, Warszawa 2009, s. 73–80.
RGASPI, f. 76, op. 2, d. 58, k. 4, za: Przewrót majowy 1926 r. w oczach Kremla, red. B. Musiał, J. Szumski, Warszawa 2009, s. 112.
RGASPI, f. 76, op. 2, d. 58, k. 43–48, za: Przewrót majowy 1926 r. w oczach Kremla, red. B. Musiał, J. Szumski, Warszawa 2009, s. 104–110.
RGASPI, f. 76, op. 2, d. 58, k. 49, za: Przewrót majowy 1926 r. w oczach Kremla, red. B. Musiał, J. Szumski, Warszawa 2009, s. 111.
RGASPI, f. 76, op. 2, d. 58, k. 50, za: Przewrót majowy 1926 r. w oczach Kremla, red. B. Musiał, J. Szumski, Warszawa 2009, s. 101–103.
RGASPI, f. 76, op. 2, d. 58, k. 52–53, za: Przewrót majowy 1926 r. w oczach Kremla, red. B. Musiał, J. Szumski, Warszawa 2009, s. 113–115.
RGASPI, f. 76, op. 2, d. 58, k. 54, za: Przewrót majowy 1926 r. w oczach Kremla, red. B. Musiał, J. Szumski, Warszawa 2009, s. 116–117.
RGASPI, f. 76, op. 2, d. 58, k. 56–56v, za: Przewrót majowy 1926 r. w oczach Kremla, red. B. Musiał, J. Szumski, Warszawa 2009, s. 122–125.
RGASPI, f. 76, op. 2, d. 58, k. 5–8, za: Przewrót majowy 1926 r. w oczach Kremla, red. B. Musiał, J. Szumski, Warszawa 2009, s. 158–161.
RGASPI, f. 76, op. 2, d. 58, k. 61–62, i n. za: Przewrót majowy 1926 r. w oczach Kremla, red. B. Musiał, J. Szumski, Warszawa 2009, s. 91–100.
RGASPI, f. 76, op. 2, d. 58, k. 63–68, za: Przewrót majowy 1926 r. w oczach Kremla, red. B. Musiał, J. Szumski, Warszawa 2009, s. 143–148.
RGASPI, f. 76, op. 2, d. 58, k. 71–77, za: Przewrót majowy 1926 r. w oczach Kremla, red. B. Musiał, J. Szumski, Warszawa 2009, s. 206–212.
RGASPI, f. 76, op. 2, d. 58, k. 9–17, za: Przewrót majowy 1926 r. w oczach Kremla, red. B. Musiał, J. Szumski, Warszawa 2009, s. 162–168.
RGASPI, f. 76, op. 3, d. 364, k. 38, za: Przewrót majowy 1926 r. w oczach Kremla, red. B. Musiał, J. Szumski, Warszawa 2009, s. 126.
RGASPI, f. 76, op. 3, d. 364, k. 38–41, za: Przewrót majowy 1926 r. w oczach Kremla, red. B. Musiał, J. Szumski, Warszawa 2009, s. 127–129.
RGASPI, f. 76, op. 3, d. 364, k. 58, za: Przewrót majowy 1926 r. w oczach Kremla, red. B. Musiał, J. Szumski, Warszawa 2009, s. 284.
RGASPI, f. 76, op. 3, d. 364, k. 64–69, za: Przewrót majowy 1926 r. w oczach Kremla, red. B. Musiał, J. Szumski, Warszawa 2009, s. 274–283.
RGASPI, f. 76, op. 3, d. 364, k. 76, za: Przewrót majowy 1926 r. w oczach Kremla, red. B. Musiał, J. Szumski, Warszawa 2009, s. 291.
RGASPI, f. 76, op. 3, d. 403, k. 16–19, za: Przewrót majowy 1926 r. w oczach Kremla, red. B. Musiał, J. Szumski, Warszawa 2009, s. 302.
RGASPI, f. 76, op. 3, d. 403, k. 20–25, za: Przewrót majowy 1926 r. w oczach Kremla, red. B. Musiał, J. Szumski, Warszawa 2009, s. 292–296.
Stalin J., Dzieła, t. 8, Warszawa 1950.
Źródła internetowe
Kuzak R., Niemcy o zamachu majowym 1926 roku. Co napisano w tajnym raporcie na temat polskiej wojny domowej?, wielkahistoria.pl/niemcy-o-zamachu-majowym-1926-roku-co-napisano-w-tajnym-raporcie-na-temat-polskiej-wojny-domowej [dostęp: 5 V 2022 r.].
Kuzak R., Zamach majowy oczami… niemieckich dyplomatów!, ciekawostkihistoryczne.pl/2012/07/10/zamach-majowy-oczami-niemieckich-dyplomatow [dostęp: 5 V 2022 r.].
[pg], Rosja sowiecka miała informacje o zamachu majowym z pierwszej ręki, polskieradio.pl/7/179/Artykul/849286,Rosja-sowiecka-miala-informacje-o-zamachu-majowym-z-pierwszej-reki [dostęp: 5 V 2022 r.].
Opracowania
Citino R.M., Niemcy bronią się przed Polską. Ewolucja taktyki Blitzkriegu 1918–1933, tłum. J. Tomczak, Warszawa 2012.
Czubiński A., Przewrót majowy 1926 roku, Warszawa 1989.
Musiał B., Przewrót majowy 1926 r. w oczach Kremla, w: Przewrót majowy 1926 roku w oczach Kremla, red. B. Musiał, J. Szumski, Dokumenty 39, Warszawa 2009, s. 11–47.
Nałęcz T., Józef Piłsudski. Mity i rzeczywistość, Kielce 1997.
Przewrót majowy, red. A. Garlicki, Warszawa 1979.
Romeyko M., Przed i po maju, Warszawa 1967.
Szumski J., „Rewolucja bez żadnych rewolucyjnych konsekwencji?” – przewrót majowy widziany z polskiej perspektywy, w: Przewrót majowy 1926 roku w oczach Kremla, red. B. Musiał, J. Szumski, Dokumenty 39, Warszawa 2009, s. 48–72.
Witkowski C., Majowy zamach stanu. Wojskowy rokosz Piłsudskiego, Warszawa 2016.
Wołos M., O Piłsudskim, Dmowskim i zamachu majowym. Dyplomacja sowiecka wobec Polski o okresie kryzysu politycznego 1925–1926, Kraków 2013.
Downloads
Published
Issue
Section
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
Twórca oświadcza, że przysługują mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.
Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:
- utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
- obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
- włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
- udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0)
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0). Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:
- zostanie podany autor i tytuł utworu,
- zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i identyfikator DOI oryginalnie opublikowanego utworu).