Jak powstała Wulgata i któremu tekstowi Pisma Świętego przysługuje to miano?

Autor

  • Janusz Królikowski Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie

DOI:

https://doi.org/10.15633/tst.2321

Słowa kluczowe:

Biblia, Wulgata, sobór trydencki

Abstrakt

Wulgata jest łacińskim tłumaczeniem Biblii, któremu przypisywano wielkie znaczenie w Kościele i który nadal jest uznawany za wzniosły tekst, zwłaszcza w liturgii. Istnieje jednak wiele nieporozumień dotyczących Wulgaty i w konsekwencji zdarza się, że niektóre łacińskie tłumaczenia Biblii odnoszą się do Wulgaty, podczas gdy są zupełnie odmiennymi tekstami. Ten artykuł jest próbą wyjaśnienia, jakie były początki Wulgaty jako autentycznego tekstu Biblii po soborze trydenckim i jak to przekonanie zostało zachowane w życiu i tradycji Kościoła katolickiego.

Biogram autora

  • Janusz Królikowski - Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
    Ks. dr hab. Janusz Królikowski – profesor Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie, od roku 2014 dziekan Wydziału Teologicznego Sekcja w Tarnowie Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie. W latach 1991–1996 studiował teologię na uczelniach rzymskich: Papieskim Uniwersytecie Świętego Krzyża (doktorat 1995), Papieskim Instytucie Wschodnim, Instytucie Św. Tomasza przy Uniwersytecie „Angelicum”. W roku 2003 habilitował się w zakresie teologii dogmatycznej w Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie. W latach 1996–2009 wykładał teologię na Papieskim Uniwersytecie Świętego Krzyża w Rzymie, a od roku 1997 wykłada teologię dogmatyczną na Wydziale Teologicznym Sekcja w Tarnowie. Od roku 2010 wykładowca mariologii w Instytucie Maryjno-Kolbiańskim „Kolbianum” w Niepokalanowie. Członek Polskiego Towarzystwa Mariologicznego, Towarzystwa Teologów Dogmatyków, Polskiego Towarzystwa Teologicznego Oddział w Tarnowie, członek zwyczajny Międzynarodowej Papieskiej Akademii Maryjnej w Rzymie.

Bibliografia

Bardski K., Neo-Wulgata a tłumaczenie św. Hieronima, w: Ioannes Paulus – in memoriam. Księga pamiątkowa Stowarzyszenia Biblistów Polskich ku czci Ojca Świętego Jana Pawła II, red. W. Chrostowski, Warszawa 2006, s. 15–26.

Bardski K., Wulgata, w: Encyklopedia katolicka, red. E. Giglewicz, t. 20, Lublin 2014, kol. 1027–1030.

Bechelet X.-M. Le, Bellarmin et la Bible sixto-clémentine. Étude et documents inédits, Paris 1911.

Bedouelle G., La Réforme catholique, w: Le temps des Réformes et la Bible, dir. G. Bedouelle, B. Roussel, Paris 1989, s. 327–367.

Bellarmino e la Controriforma. Atti del Simposio internazionale di studi. Sora, 15–18 ottobre 1986, a cura di R. De Maio, Sora 1990.

Brown D., Vir Trilinguis. A Study of Biblical Exegesis of Saint Jerome, Kampen 1993.

Claudel P., Umiłowanie Pisma Świętego, tłum. P. Lubicz, Warszawa 1958.

Dokumenty soborów powszechnych, tekst grecki, łaciński, arabski, ormiański, polski, t. 3: (1414–1445) Konstancja–Bazylea–Ferrara–Florencja–Rzym, układ i opracowanie A. Baron, H. Pietras, Kraków 2004.

Dokumenty soborów powszechnych, tekst łaciński, polski, t. 4/1: (1511–1870) Lateran V–

Trydent–Watykan I, układ i opracowanie A. Baron, H. Pietras, Kraków 2004.

Enchiridion Biblicum. Documenti della Chiesa sulla Sacra Scrittura, Bologna 1993.

Geronimo Seripando e la Chiesa del suo tempo [nel V centenario della nascita]. Atti del convegno di Salerno, 14–16 ottobre 1994, a cura di A. Cestaro, Roma 1997.

Ioannes Paulus II, Constitutio apostolica Scripturarum thesaurus (25.04.1979), „Acta Apostolicae Sedis” 71 (1979), s. 557–559.

Jedin H., Girolamo Seripando. Sein Leben und Denken im Geisteskampf des 16. Jahrhunderts, Würzburg 1937.

Królikowski J., Poszukiwania „optymalnego” tekstu Biblii w XIII wieku, „Tarnowskie Studia Teologiczne” 35 (2016) nr 1, s. 133–146.

Les canon des Écritures. Études historiques, exégétiques et systematiques, ed. J.-N. Aletti,

Ch. Theobald, Paris 1990.

Pius PP. XI, Constitutio apostolica Inter praecipuas (15.06.1934), „Acta Apostolicae Sedis” 26 (1934), s. 85–87.

Roussel B., Des protestants, w: Le temps des Réformes et la Bible, dir. G. Bedouelle, B. Roussel, Paris 1989, s. 309–326.

Ska J.-L., Il libro sigillato e il libro aperto, Bologna 2005.

Vaccari A., Esegesi ed esegeti al Concilio di Trento, „Biblica” 27 (1946) no. 4, s. 320–337.

Vosté G.-M., Vosté J.-M., La Volgata al Concilio di Trento, „Biblica” 27 (1946) no. 4, s. 301–319.

Pobrania

Opublikowane

2018-02-15

Numer

Tom 36 Nr 1 (2017)

Dział

Artykuły

Licencja

Twórca oświadcza, że służą mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.

Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:

  • utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
  • obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
  • włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
  • udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0).

Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0) Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:

  • zostanie podany autor i tytuł utworu,
  • zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i adres internetowy do oryginalnie opublikowanego utworu).