Historical significance and artistic value of vestments from the Benedictine Abbey in Tyniec

Authors

  • Karolina Stanilewicz Akademia Sztuk Pięknych im. Władysława Strzemińskiego w Łodzi

DOI:

https://doi.org/10.15633/tst.1643

Keywords:

Benedictines of Tyniec, vestments

Abstract

Preserved to this day vestments of the Benedictine Abbey of Tyniec prove a high level of the religious and the artistic culture which was developed in this environment. These monuments were dispersed as the result of Austrian dissolution of monastery in 1816. We can find them today outside Tyniec, most of all in the cathedral and Museum of Diocese in Tarnów as well as in the churches in Archdiocese of Cracow and Tarnów. To the newly discovered chasubles preserved in the Abbey in Tyniec belong: the green chasuble made from Italian ciselé voided velvet from 1st quarter of 17th century (il. 1), the red chasuble made from Venetian or Genoese velvet from 3rd quarter of 17th century (il. 2) and the red chasuble from brocaded silk damask (il. 3) owned by the commendatory Abbot and the Primate Stanisław Szembek and also five hangings sewn in the times of Abbot Placyd Galiński (1969–1977) made from 17th and 18th century fabrics (il. 4). There was found in the cathedral in Tarnów the chasuble marked by cartouche with the coat of arms of Teodor Potocki, the commendatory Abbot and Primate. From parish church in the village Brzozowa in diocese of Tarnów most probably comes the chasuble founded by King Stefan Batory. Furthermore we can find the monuments of Tyniec in Tuchów where Benedictines had their prepositure in the years 1460–1821.
In the current Sanctuary of the Blessed Virgin Mary which is under the care of the The Congregation of the Most Holy Redeemer (Redemptorists) there was found five chasubles decorated with native embroidery in the period between the end of 17th century and half of the 18th century. Two similarly made vestments were also preserved in the parish church of St. James.

Author Biography

  • Karolina Stanilewicz, Akademia Sztuk Pięknych im. Władysława Strzemińskiego w Łodzi
    Karolina Stanilewicz, absolwentka historii sztuki Uniwersytetu Łódzkiego (2002), doktor nauk humanistycznych Uniwersytetu Warszawskiego (2010). W latach 2003–2007 asystent w Dziale Tkaniny Przemysłowej Centralnego Muzeum Włókiennictwa. W latach 2010–2015 pracownik naukowy w Zakładzie Historii Sztuki Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Od 2015 roku adiunkt w Zakładzie Teorii i Historii Sztuki Akademii Sztuk Pięknych im. Władysława Strzemińskiego w Łodzi. Zaangażowana w działalność Stowarzyszenia Historyków Sztuki. Prowadzi badania i publikuje prace z dziedziny zabytkowych tekstyliów. Opracowała zespół szat liturgicznych arcybiskupów gnieźnieńskich w dawnej kolegiacie w Łowiczu.

References

Aleksandrowicz M., Stanisław Szembek. Arcybiskup gnieźnieński (1706–1721), „Studia Gnesnensia” 1 (1975), s. 29–49.

Chotkowski W., Ostatnie lata benedyktynów w Tyńcu. Przyczynek do dziejów Wszechnicy Jagiellońskiej, Kraków 1900.

Cybulska M., Stanilewicz K., Nowe metody dokumentacji szat liturgicznych na przykładzie wybranych obiektów z kolekcji bazyliki katedralnej w Łowiczu, [w:] Prace i materiały historyczne Archiwum Archidiecezjalnego w Łodzi i Muzeum Archidiecezji Łódzkiej, t. 4, Konstantynów Łódzki 2007, s. 201–211.

Gach P. P., Kasaty zakonów na ziemiach dawnej Rzeczypospolitej i Śląska 1773–1914, Lublin 1984.

Galoch Z., Prepozytura benedyktyńska w Tuchowie 1460–1821, Kraków 2004.

Gronowski T. M., Zwyczajny klasztor, zwyczajni mnisi. Wspólnota tyniecka w średniowieczu, Kraków 2007.

Gronowski T. M., Opactwo Benedyktynów w Tyńcu. Przewodnik, Kraków 2009.

Introibo ad Altare Dei… Paramenty ze zbiorów Muzeum Diecezjalnego w Tarnowie, katalog wystawy, oprac. A. i Z. Pawłowskie, Tarnów 2003.

Kalinowski L., Woźniak Z., Zoll-Adamikowa H., Żurowska K., Sprawozdanie z prac badawczo-wykopaliskowych w opactwie tynieckim, Sprawozdania z Posiedzeń Komisji Naukowych PAN Oddział w Krakowie, lipiec – grudzień 1961, Kraków 1962.

Korytkowski J., Arcybiskupi gnieźnieńscy, prymasowie i metropolici Polscy od roku 1000 aż do roku 1821, czyli do połączenia arcybiskupstwa gnieźnieńskiego z biskupstwem poznańskim, t. 4, Poznań 1891.

Królikowski J., Inwentarz kościoła, plebanii i uposażenia parafii pw. św. Jakuba Apostoła w Tuchowie z 1803 r., [w:] Klasztor w gospodarce średniowiecznej i nowożytnej, red. M. Derwich, Wrocław 2013, s. 141–167.

Markiewicz M., Stuła i manipularz z opactwa benedyktynów w Tyńcu, „Folia Historiae Artium” 6/7 (1971), s. 217–238.

Marszał J., Przewodnik po kościele i ruinach klasztoru benedyktyńskiego w Tyńcu, Kraków 1908.

Nowowiejski A. J., Wykład liturgii Kościoła katolickiego, t. 2, cz. 1: O środkach rozwinięcia kultu, Warszawa 1902.

Ostrówka B., Tkaniny zabytkowe w zbiorach Muzeum Archidiecezji Gnieźnieńskiej, „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne” 88 (2007), s. 146–209.

Sczaniecki P., Katalog opatów tynieckich, „Nasza Przeszłość” 49 (1978), s. 5–244.

Sczaniecki P., Benedyktyni polscy. Zbiór szkiców i opowiadań, Tyniec 1989.

Sczaniecki P., Tyniec, Kraków 2008.

Stanilewicz K., Zespół szat liturgicznych kolegiaty łowickiej i jego znaczenie w świetle działalności fundacyjnej arcybiskupów gnieźnieńskich w XVII i XVIII wieku, praca doktorska napisana pod kierunkiem prof. Uniwersytetu Warszawskiego dr hab. A. Sieradzkiej, Warszawa 2010.

Stanilewicz K., Znaczenie szat liturgicznych w badaniach nad kulturą nowożytną na przykładzie fundacji arcybiskupów gnieźnieńskich, [w:] Muzeum kościelne w perspektywie zadań i trendów współczesnego muzealnictwa. Materiały z sesji naukowej w dniach 14–15 czerwca 2012 roku, red. T. Dudek Bujarek, Katowice 2013, s. 129–144.

Stanilewicz K., Tekstylia Ludwika XIV, „Notes Muzyczny. Półrocznik Wydziału Fortepianu, Organów, Klawesynu i Instrumentów Dawnych” 1 (2014), s. 115–126.

Stanilewicz K., Zespół szat liturgicznych ze skarbca katedry łowickiej. Ich rodzaje, funkcja i znaczenie. Zarys problematyki, [w:] Prolegomena I. Materiały Spotkania Doktorantów Historii Sztuki. Kraków, 13–15 X 2003, Instytut Historii Sztuki Uniwersytetu Jagiellońskiego, red. M. Biernat, P. Krasny, J. Wolańska, Kraków 2005, s. 79–88.

Szołdrski W., Historya kościoła i cudownego obrazu Najświętszej Panny w Tuchowie, Cieszyn 1920.

Tekstylia w zbiorach sakralnych. Inwentaryzacja – konserwacja – przechowywanie, red. H. Hryszko, A. Kwaśnik-Gliwińska, M. Stachurska, Warszawa 2013.

Tomkowicz S., Tyniec, Kraków 1901.

Wałęga S., Tuchów – nie tylko z odpustów słynący, „Zeszyty Tarnowskie” 1987, s. 55–67.

Włodarek A., Kościół parafialny pw. św. Andrzeja w Tyńcu, [w:] Lapides viventes. Zaginiony Kraków wieków średnich. Księga dedykowana Profesor Klementynie Żurowskiej, red. J. Gadomski, Kraków 2005, s. 183–186.

Downloads

Published

2016-03-31

Issue

Vol. 34 No. 2 (2015)

Section

Artykuły

License

Copyright (c) 2016 Karolina Stanilewicz

Creative Commons License

This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.

Authors who publish with this journal agree to the following terms:

  1. Authors retain the copyright and full publishing rights without restrictions, and grant the journal right of first publication with the work simultaneously licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License that allows others to share the work with an acknowledgement of the work's authorship and initial publication in this journal.
  2. Authors are able to enter into separate, additional contractual arrangements for the non-exclusive distribution of the journal's published version of the work (e.g., post it to an institutional repository or publish it in a book), with an acknowledgement of its initial publication in this journal.
  3. Authors are permitted and encouraged to post their work online (e.g., in institutional repositories or on their website) prior to and during the submission process, as it can lead to productive exchanges, as well as earlier and greater citation of published work (See The Effect of Open Access).