Kościół katolicki i religia w prasie Księstwa Warszawskiego 1807–1812 („Gazeta Korespondenta Warszawskiego i Zagranicznego” i „Gazeta Warszawska”)
DOI:
https://doi.org/10.15633/tes.01105Słowa kluczowe:
Księstwo Warszawskie, prasa polska, prasa jako źródło historyczneAbstrakt
The article discusses the content of two Polish newspapers from the period the Duchy of Warsaw in terms of the presentation of the Catholic church and Catholicism. The press in the Napoleonic system fulfilled a propaganda function and its chief aim was not to inform, but to form the public opinion in accordance with the government’s expectations. Thus, the information about the Church was carefully controlled. The news which presented the authorities of the Duchy and Napoleon I in a positive light was highlighted, while the news which failed to do so was deemphasized or omitted. In the case of an entirely dependent duchy, but one that gave rise to the Polish state after the partitions, there was an additional factor involved: the effort to organize the Polish society around the idea of independence. For this reason, it was important to show both the patriotic attitude of the clergy as well as the godliness of the governors. This was aimed at convincing the society that the Duchy carried on the heritage of the pre-partition Commonwealth. As sources of historical data, both newspapers provide rich material illustrating numerous forms of patriotic engagement on the part of the Polish clergy in the restitution of the Polish state, as well as in social and political activity. Therefore, they are a valuable complement to the contemporary historical sources concerning the Napoleonic period in the Polish lands.
Bibliografia
Archives Militaires Vincennes, Correspondance de Davout, II–462, II–465.
Dziennik Praw [Księstwa Warszawskiego], t. 1–2, Warszawa 1810.
„Gazeta Korespondenta Warszawskiego i Zagranicznego” 1806–1813.
„Gazeta Warszawska” 1806–1812.
Ustawodawstwo Księstwa Warszawskiego. Akty normatywne władzy najwyższej, t. 1, 1807–1808, oprac. W. Bartel, J. Kosim, W. Rostocki, Warszawa 1964.
Litak S., Od reformacji do oświecenia. Kościół katolicki w Polsce nowożytnej, Lublin 1994.
Ossowski K., Prasa Księstwa Warszawskiego, Warszawa 2004.
Prasa polska w latach 1661–1864 [w:] Historia prasy polskiej, t. 1, J. Łojek (red.), Warszawa 1976.
Rostocki W., Wereszycka H., Horodyski Mikołaj Andrzej [w:] Polski słownik biograficzny, t. 10, Wrocław–Warszawa–Kraków 1962–1964, s. 4–8.
Szołdrski W., Wywiezienie benonitów z Warszawy dnia 20 czerwca 1808 roku, „Ateneum Kapłańskie” 1926, t. 17, s. 261–277, 375–394, 463–474.
Walachowicz T., Kościół katolicki w prawodawstwie Księstwa Warszawskiego, Lublin 1984.
Zieliński Z., Papiestwo i papieże dwóch ostatnich wieków, Warszawa 1983.
Ziółek E.M., „Gazeta Krajowa” – „Gazeta Wolna Warszawska” – „Gazeta Warszawska” w 1794 roku, „Roczniki Humanistyczne” 1989, R. 37, z. 2, s. 143–166.
Ziółek E.M., Między tronem i ołtarzem. Kościół i państwo w Księstwie Warszawskim, Lublin 2012.
Ziółek E.M., Obchody święta Konstytucji 3 Maja w 1807 r., „Teka Komisji Historycznej PAN Oddział w Lublinie” 2004, t. 4, s. 26–37.
Ziółek E.M., Ojczyzna z popiołów powstała! – wyprawa na Moskwę 1812 r. w listach pasterskich biskupów i wybranych kazaniach, „Teka Komisji Historycznej PAN Oddział w Lublinie” 2012, t. 9, s. 126–141.
Ziółek E.M., Religijny aspekt uroczystości patriotycznych u progu Księstwa Warszawskiego XI 1806–IV 1807 (w świetle prasy warszawskiej), „Roczniki Humanistyczne” 2007, R. 55, z.2, s. 9–22.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2017 Ewa M. Ziółek
Praca jest udostępniana na licencji Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 3.0 Unported License.
Twórca oświadcza, że przysługują mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.
Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:
- utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
- obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
- włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
- udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0)
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0). Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:
- zostanie podany autor i tytuł utworu,
- zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i identyfikator DOI oryginalnie opublikowanego utworu).
