Diecezja kamieniecka w świetle schematyzmu na 1831 rok (3). Duchowieństwo
DOI:
https://doi.org/10.15633/tes.07103Słowa kluczowe:
metropolia mohylowska, diecezja kamieniecka, duchowieństwo diecezjalne w Rosji, duchowieństwo diecezji kamienieckiej na Podolu, Podole, gubernia podolska, Kamieniec Podolski, Kresy RzeczpospolitejAbstrakt
The diagram for the Kamieniec diocese published in 1831 presents the condition of the diocese in the fall of 1830, i.e. before the November Uprising. Describing the state of the diocese at that time shows us the situation before the tsarist repressions, which completely changed the situation of the Catholic Church of both rites in the Russian Empire. The previous articles presented the organizational status of the diocese, in the present clergy. The editors of schematics included priests incardinated in the diocese. They did not provide the names of the monks who managed the parishes run by the religious churches. At the end of 1830, 145 priests belonged to the chancel of the Kamieniec diocese, 133 of whom (91.7%) were directly involved in the ministry. The largest groups of the clergy were parish administrators (presbyteries and administrators), as well as vicars and chaplains. The first group consisted of 67 people (46.2% of all priests), and the second one – 51 (35.2% of all priests). Most of the clergy were under 50 years of age. They came from their diocese and were educated in secondary schools and seminaries in Podolia and the neighboring lands. With few exceptions, they belonged to the nobility and were Poles.Bibliografia
Państwowe Archiwum Obwodu Chmielnickiego w Chmielnickim, sygn. f. 685, op. 2, sp. 1, Dekreta [konsystorza kamienieckiego], 1804–1838.
Państwowe Archiwum Obwodu Chmielnickiego w Chmielnickim, sygn. f. 685, op. 2, sp. 2, Wizyty dekanalne [diecezji kamienieckiej w] 1825 Roku.
Państwowe Archiwum Obwodu Chmielnickiego w Chmielnickim, sygn. f. 685, op. 2, sp. 3, [Wizyty dekanalne diecezji kamienieckiej w 1826 Roku].
Państwowe Archiwum Obwodu Chmielnickiego w Chmielnickim, sygn. f. 685, op. 2, sp. 4, [Wizyty dekanalne diecezji kamienieckiej w 1827 i 1828 Roku].
Państwowe Archiwum Obwodu Chmielnickiego w Chmielnickim, sygn. f. 685, op. 2, sp. 6, Formularne spiski [duchowieństwa] za 1835 rok.
Państwowe Archiwum Obwodu Chmielnickiego w Chmielnickim, sygn. f. 685, op. 2, sp. 7, Formularne spiski [duchowieństwa] za 1836 rok.
Państwowe Archiwum Obwodu Chmielnickiego w Chmielnickim, sygn. f. 685, op. 2, sp. 22, Wizytacyjne opisanie kościołów za 1844 rok.
Państwowe Archiwum Obwodu Chmielnickiego w Chmielnickim, sygn. f. 685, op. 2, sp. 23, Wizytacyjne opisanie Kościołów Diecezji Kamienieckiej Za 1849 Rok.
Państwowe Archiwum Obwodu Chmielnickiego w Chmielnickim, sygn. f. 685, op. 2, sp. 34, Wizytacyjne opisanie Kościołów DiecezjiKamienieckiej Za 1846 Rok.
Państwowe Archiwum Obwodu Chmielnickiego w Chmielnickim, sygn. f. 685, op. 2, sp. 41, Wizytacje Kościołów Diecezji Kamienieckiejza 1847 Rok.
Państwowe Archiwum Obwodu Chmielnickiego w Chmielnickim,sygn. f. 685, op. 2, sp. 73, Wizytacyjne wiadomości z Rzymskokatolickiej Diecezji Kamienieckiej Za 1852 Rok.
Państwowe Archiwum Obwodu Chmielnickiego w Chmielnickim, sygn. f. 685, op. 2, sp. 78, Krótkie wizytacje [kościołów diecezji kamienieckiej] za 1853 Rok.
Państwowe Archiwum Obwodu Chmielnickiego w Chmielnickim, sygn. f. 685, op. 2, sp. 133, Wizytacyjne Opisania Wszystkich Kościołów Diecezji Kamienieckiej Za 1862 rok.
Państwowe Archiwum Obwodu Chmielnickiego w Chmielnickim, sygn. f. 685, op. 3, sp. 1, [Wizytacyjne opisy kościoła mańkowskiego za lata 1794–1886].
Państwowe Archiwum Obwodu Chmielnickiego w Chmielnickim, sygn. f. 685, op. 3, sp. 2, [Wizytacyjne opisy kościoła płoskirowskiego za lata 1796–1828].
Państwowe Archiwum Obwodu Chmielnickiego w Chmielnickim, sygn. f. 685, op. 3, sp. 3, [Księgi procesów parafii w Skazińcach za lata 1791–1804].
Państwowe Archiwum Obwodu Chmielnickiego w Chmielnickim, sygn. f. 685, op. 3, sp. 6, [Księga procesów nieznanej parafii z dekanatu lityńskiego za lata 1806–1820].
Państwowe Archiwum Obwodu Chmielnickiego w Chmielnickim, sygn. f. 685, op. 3, sp. 11, [Księga wysłanej korespondencji z parafii bracławskiej z lat 1806–1842].
Państwowe Archiwum Obwodu Chmielnickiego w Chmielnickim, sygn. f. 685, op. 3, sp. 17, [Księga procesów z parafii gródeckiej z lat 1824–1831].
Państwowe Archiwum Obwodu Chmielnickiego w Chmielnickim, sygn. f. 685, op. 4, sp. 7, [Wizytacyjny opis kościołów dekanatu bracławskiego z lat 1799–1823].
Państwowe Archiwum Obwodu Chmielnickiego w Chmielnickim, sygn. f. 685, op. 4, sp. 23, Wizytacyjny opis kościołów i klasztorów diecezji kamienieckiej za 1824 rok.
Państwowe Archiwum Obwodu Chmielnickiego w Chmielnickim, sygn. f. 685, op. 4, sp. 30, Wizyty Metropolitalne czternastu Klasztorów z roku 1829.
Państwowe Archiwum Obwodu Chmielnickiego w Chmielnickim, sygn. f. 685, op. 4, sp. 31, [Wizytacyjne opisane kościołów i klasztorów za lata 1829–1830].
Państwowe Archiwum Obwodu Chmielnickiego w Chmielnickim, Państwowe Archiwum Obwodu Żytomierskiego w Żytomierzu, sygn. f. 90, op. 1, sp. 467, Catalogus Religiosorum Ord. S. . Basilii M. Provinciae Ruthenae sub Titulo Protectionis B.V. Mariae Ex Anno 1821 in 1822 Confectus.
Państwowe Archiwum Obwodu Chmielnickiego w Chmielnickim, Państwowe Archiwum Obwodu Żytomierskiego w Żytomierzu, sygn. f. 178, op. 51, sp. 3, Opisania Kościołów Parafialnych, 1797.
Państwowe Archiwum Obwodu Chmielnickiego w Chmielnickim, Państwowe Archiwum Obwodu Żytomierskiego w Żytomierzu, sygn. f. 178, op. 51, sp. 150, Kopie metrycznych ksiąg parafii pikowskiej, 1796–1838.
Państwowe Archiwum Obwodu Chmielnickiego w Chmielnickim, Państwowe Archiwum Obwodu Żytomierskiego w Żytomierzu, sygn. f. 178, op. 51, sp. 155, Kopie metrycznych ksiąg parafii szarogrodzkiej, 1796–1836.
Państwowe Archiwum Obwodu Chmielnickiego w Chmielnickim, Państwowe Archiwum Obwodu Żytomierskiego w Żytomierzu, sygn. f. 178, op. 51, sp. 173, Kopie metrycznych ksiąg parafii czarnokozinieckiej, 1798–1857.
Calendarium Liturgicum Dioecesium Luceoriensis et Żytomiriensis nec noc Ecclesiarum P. Podoliensis… Anno Domini 1885 servandum, Żytomiriae 1884.
Calendarium Liturgicum Dioecesium Luceoriensis et Żytomiriensis necnoc Ecclesiarum per Podoliam… Anno Domini 1886–1888 servandum,Żytomiriae 1885–1887.
Directorium Horarum Canonicarum et Misarum pro Dioecesi Luceoriae et Żytomiriensi in annum Domini MDCCCLXXII–MDCCCLXXIII… confectum, Kioviae 1871–1872.
Directorium Horarum Canonicarum et Misarum pro Dioecesi Luceoriaeet Żytomiriensi in annum Domini MDCCCLXXIV… confectum, Żytomiriae 1873.
Directorium Horarum Canonicarum et Misarum pro Dioecesi Luceoriae et Żytomiriensi in annum Domini 1878–1879, Żytomiriae 1877–1878.
Directorium Horarum Canonicarum et Missarum pro Dioecesi Vilnensi in Annum Domini MDCCCXXXIII–MDCCCLXIV, Vilnae [1832–1841], 1842–1863.
Directorium Horarum Canonicarum et Missarum pro Dioecesi Vilnensi in Annum Domini 1865, Vilnae 1864.
Directorium Horarum Canonicarum et Missarum pro Dioecesibus Luceoriensis et Zytomiriensis nec non pro Ecclesiis G. Podoliae in Annum Domini 1880–1881, Żytomirae 1879–1880.
Directorium Horarum Canonicarum et Missarum pro Dioecesibus Luceoriensi et Zytomiriensi nec non pro Ecclesis G. Podoliae in Annum Domini 1882–1883, Żytomirae 1881–1882.
Directorium Horarum Canonicarum et Missarum SS. pro Dioecesi Luceoriae et Żytomiriensi in annum Domini MDCCCLVIII–MDCCCLXIX… confectum, Kioviae 1867–1868.
Directorium officii Divini ac Missarum Dioecesis Camenecensis Podoliae in Annum Xti MDCCCXIII, MDCCCXVII–MDCCCXVIII… editum, Berdiczoviae [1812, 1816–1817].
Directorium officii Divini Diaecesis Camenecensis in Podolia ac Ecclesiarum in Bessarabia in Annum Xti MDCCCXXIV–MDCCCXXX… editum, Luceoriae [1823–1829].
Directorium officii Divini Diaecesis Camenecensis in Podolia ac Ecclesiarum in Bessarabia in Annum Xti communem MDCCCXXXI… editum, Berdyczoviae [1830].
Directorium officii Divini Diaecesis Camenecensis Podoliae ac Ecclesiarum in Bessarabia in Annum Christi MDCCCXIX, MDCCCXXIII… editum, Luceoriae [1818, 1822].
Directorium officii Divini Dioecesis Camenecensis Podoliae ac Ecclesiarum in Bessarabia in Annum Xsti MDCCCXXXIII, MDCCCXXXVI… editum, [b.m. 1832, 1835].
Directorium Officii Divini Dioecesis Camenecensis Podoliae ac Ecclesiarum in Besarabia in annum Xsti 1837–1842, 1845–1846… editum, [b.m. 1836–1841, 1844–1845].
Directorium Officii Divini Dioecesis Camenecensis Podoliae ac Ecclesiarum in Besarabia in Annum Domini 1847–1850… editum, Vilnae 1846–1849.
Directorium Officii Divini Dioecesis Camenecensis Podoliae ac Ecclesiarum in Besarabia in Annum Domini 1851–1852… editum, Kioviae 1850–1851.
Directorium Officii Divini Dioecesis Camenecensis Podoliae ac Ecclesiarum in Besarabia in Annum Domini MDCCCLIII… editum, Vilnae 1852.
Directorium Officii Divini Dioecesis Camenecensis Podoliae ac Ecclesiarum in Besarabia in Annum Domini 1854–1856, Vilnae 1853–1855.
Directorium Officii Divini recitandi sacrique peragendi in Dioecesi Camenecensi in Annum Domini 1858–1859, Vilnae 1857–1858.
Directorium Officii Divini recitandi sacrique peragendi in Dioecesi Camenecensi in Annum Domini 1860–1861… editum, Vilnae [1859–1860].
Directorium Officii Divini recitandi sacrique peragendi in Dioecesi Camenecensi in Annum Domini 1862–1866… editum, Vilnae 1861–1865.
Directorium Officii Divini recitandi sacrique peragendi pro Dioecesi Camenecensi–Podoliae in Annum Domini 1857, Vilnae 1856.
Kalendarium Liturgicum Dioecesium Luceoriensis et Żytomiriensis necnoc Ecclesiarum P. Podoliensis… Anno Domini 1884 servandum, Żytomiriae 1883.
Kalendarium Liturgicum Dioecesium Luceoriensis et Żytomiriensis nec noc Ecclesiarum per Podoliam. Anno Domini 1889–1891 servandum, Żytomiriae 1888–1890.
Ordo Divini officii ad usum Dioecesis Luceoriensis et Żytomiriensis pro anno 1875–1877, Varsoviae 1874–1876.
Pawłowski I.L., List pasterski, „Pamiętnik Religijno-Moralny” 1841, 1, t. 1, s. 598–604.
О бытіи въ Россіи для исповѣдающихъ Римскую вѣру шести Діоцезіямъ; о содержаніи Архіепископа, Епископовъ и при нихъ Суффрагановъ и Оффиціаловъ Генеральныхъ; о переносѣ на апелляцію дѣлъ изъ Консисторій; о зависимости чиновъ и должностей церковныхъ, а также Семинарій и школъ отъ Архіереевъ; о запрещеніи принимать или помѣщать Иностранныхъ
Духовныхъ; о именованіи Архіепископа Могилевскаго Митрополитомъ; о пребываніи его и о неимѣніи ему сношеній съ Иностранными землями, безъ дозволенія Верховной власти,
IV 1798 г. (№ 18.504) [w:] Полное собраніе законовъ Россійской имперіи cъ 1649 годa, T. 25: 1798–1799, Петербургъ 1830, s. 222–224.
„Санкт–Петербургскія Вѣдомости”1839, 111, № 78.
Abraham W., Założenie biskupstwa łacińskiego w Kamieńcu Podolskim, Lwów 1912.
Bar A., Chołoniewski Myszka Stanisław (1791–1846) [w:] Polski słownik biograficzny, t. 3, W. Konopczyński (red.), Kraków 1927, s. 409–410.
B[artoszewicz J.], Mackiewicz Franciszek Borgiasz Łukasz [w:] Encyklopedya powszechna, t. 17, Warszawa 1864, s. 749.
Boudou A., Stolica Święta a Rosja. Stosunki dyplomatyczne między niemi w XIX stuleciu, t. 1: 1814–1847, Kraków 1928.
Długosz T., Seminaria duchowne we wschodniej Polsce do 1800, „Collectanea Theologica” 1935, 16, nr 1, s. 23–37.
Dobszewicz T., Wspomnienia z czasów, które przeżyłem, Kraków 1883.
Dr Antoni J. [Rolle A.J.], Zameczki podolskie na kresach multańskich, t. 2: Kamieniec nad Smotryczem, Warszawa–Kraków 1880.
Dukała J., Formacja alumnów diecezjalnych przez misjonarzy w latach 1675–1864, „Nasza Przeszłość” 1996, 51, t. 86, s. 11–70.
[Gaworzewski J.], Zgromadzenie Księży Misjonarzy w Polsce. Okres I: 1651–1864 [w:] Księga pamiątkowa trzechsetlecia Zgromadzenia Księży Misjonarzy (1625–17 / IV–1925), Kraków 1925, s. 66–132.
Górski W.J., Diecezja kamieniecka w drugiej połowie XVIII w. w czasach pontyfikatu biskupa Adama Stanisława Krasińskiego, „Nasza Przeszłość” 2018, 73, t. 130, s. 75–114.
Grabczak P., Seminarium duchowne łucko-żytomierskiej diecezji 1798–1842, Biały Dunajec–Ostróg 2006.
Janaczek S., Rospond S., Bibliografia misjonarska 1651–1988, Kraków 1988.
Jujeczka S., Klerycy z ziem polskich, litewskich i pruskich święceni w Rzymie (XVI – pocz. XX w.), Wrocław 2018.
Kopiczko A., Duchowieństwo katolickie diecezji warmińskiej w latach 1825–1821, cz. 1, Olsztyn 2000, s. 75.
Kubicki P., Bojownicy kapłani za sprawę Kościoła i Ojczyzny w latach 1861–1915. Materiały z urzędowych świadectw władz rosyjskich, archiwów konsystorskich, narodowych, zakonnych i prywatnych oraz głosów prasy, cz. 3: Uzupełniająca pierwsze dwie, t. 4: Dawna Litwa i Białoruś. Dawne diecezje: mohylowska, kamieniecka, łucko-żytomierska i saratowska. Diecezja lwowska i przemyska obrz. łac. Arcybiskup J. Teodorowicz. Bojownicy kapłani i klerycy, których trudno określić, do jakiej należeli diecezji czy zakonu, Sandomierz 1940.
Kumor B., Pawłowski Ignacy Ludwik (1776–1842) [w:] Polski słownik biograficzny, t. 25, E. Rostworowski (red.), Wrocław 1980, s. 500–501.
Kumor B., Ustrój i organizacja Kościoła polskiego w okresie niewoli narodowej 1772–1918, Kraków 1980.
Łukaszewicz J., Historya szkół w Koronie i w Wielkiem Księstwie Litewskiem od najdawniejszych czasów aż do roku 1794, t. 4, Poznań 1851.
Marczyński W., Statystyczne, topograficzne i historyczne opisanie guberni podolskiey z rycinami i mappami, t. 1, Wilno 1820.
Mucha J., Organizacja diecezji kamienieckiej do 1795 roku, „Roczniki Teologiczno-Kanoniczne” 1983, 30, z. 4, s. 61–284.
Petrani A., Kolegium duchowne w Petersburgu, Lublin 1950.
Prokop K.R., Biskupi kamienieccy od średniowiecza do współczesności, Biały Dunajec–Ostróg 2007.
Prokop K.R., Wypisy źródłowe do biografii polskich biskupów i opatów z czasów Rzeczypospolitej Obojga Narodów oraz niewoli narodowej doby zaborów (XVI–XIX w.), cz. XI, „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne” 2012, 98, s. 309–392.
Rittner R., Prawo kościelne katolickie, Lwów 1878.
Rospond S., Formacja alumnów w polskich seminariach diecezjalnych pod zarządem Zgromadzenia Księży Misjonarzy (1675–1864), „Nasza Przeszłość” 2012, 67, t. 117, s. 7–26.
Smora [Giżycki J.M.], Z przeszłości obydwóch zgromadzeń w zaborze rosyjskim, cz. 5: Seminarya dyecezalne pod zarządem Księży Misjonarzy, „Roczniki Obydwóch Zgromadzeń Św. Wincentego a Paulo” 1913, 19, nr 3, s. 226–249.
Szczepaniak J., Duchowieństwo diecezji kamienieckiej w przededniu powstania listopadowego, „Textus et Studia” 2016, 2, nr 3 (7), s. 115–142.
Szczepaniak J., Duchowieństwo diecezji krakowskiej w XVIII wieku. Studium prozopograficzne, Kraków 2010.
Wałczyk R., Zarys dziejów kapituły w aspekcie historyczno-prawnym jako organu kolegialnego diecezji do soboru trydenckiego, „Resovia Sacra” 2014, 21, s. 470–483.
Wasilewski J., Arcybiskupi i administratorowie archidiecezji mohylowskiej, Pińsk 1930.
Worotyński W., Seminarium Główne w Wilnie, t. 1: Powstanie i pierwszy okres dziejów (1803–1816), Wilno 1935.
Worotyński W., Seminarium Główne w Wilnie, t. 2: Drugi okres dziejów i zniesienia (1816–1833), Kraków 1938.
Wyczawski H., Wprowadzenie do studiów w archiwach kościelnych, Warszawa 1956.
Wysocki S., Seminarium Zamkowe w Krakowie, jego dzieje i rozwój, Lwów 1910.
Zachorowski S., Rozwój i ustrój kapituł polskich w wiekach średnich, Kraków 1912.
Рашин А.Г., Население России за 100 лет (1811–1913 гг.). Статистические очерки, С.Г. Струмилина (ред.), Москва 1956.
Рубакинъ Н.А., Россія въ цифрахъ. Страна. Народъ. Сословія. Классы. Опытъ статистической характеристики сословно–классоваго состава населенія русскаго государства, С. Петервургъ 1912.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2021 Jan Szczepaniak
Praca jest udostępniana na licencji Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 3.0 Unported License.
Twórca oświadcza, że przysługują mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.
Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:
- utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
- obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
- włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
- udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0)
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0). Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:
- zostanie podany autor i tytuł utworu,
- zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i identyfikator DOI oryginalnie opublikowanego utworu).
