W jaki sposób i dlaczego ks. Karol Nawa nie trafił do Panteonu Górnośląskiego? Przewartościowania ocen postaci historycznej w badaniach historycznych ostatnich czasów na przykładzie życia i działalności ks. Karola Nawy (1915–2013)
DOI:
https://doi.org/10.15633/tes.07204Słowa kluczowe:
Kościół katolicki – historia, Polska, XX wiek, Służba Bezpieczeństwa PRL, diecezja katowicka – historia 1945–1989, ks. Karol Nawa (1915–2013), Panteon GórnośląskiAbstrakt
The availability of new source materials after 1989 allowed historians to reevaluate many opinions and theses and to take up a number of new research topics. One of the areas of this reevaluation was and still is the evaluation of the life and activities of numerous historical figures. On the one hand, new research makes it possible to restore the memory of the heroes of the fight for independent Poland, such as the “cursed” soldiers; on the other – to properly assess and show the “dark” side of the activities of people who have been considered a model of resistance to totalitarian rule. An example of this type of reevaluation is the figure of the clergyman of the Silesian diocese, Fr. Karol Nawa (1915–2013).Bibliografia
Oddziałowe Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Katowicach. Wojewódzki Urząd Spraw Wewnętrznych w Katowicach [1945] 1983–1990.
Nawa K., Szramek jako proboszcz (styczeń–kwiecień 1940). List [w:] Błogosławiony Emil Szramek. Męczennik, J. Myszor (oprac.), Katowice 2013, s. 168–171.
Badura A., „Magis amica veritas”. Znane i nieznane oblicze ks. Karola Nawy, „CzasyPismo” 2020, nr 1 (17), s. 192–202.
Badura A., Życiorys pisany na nowo. Nieznane fakty z życia ks. Karola Nawy, „Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989” 2020, t. 18, s. 346–386.
Dziadul J., Chichot w podziemiach katedry. Wykluwa się Panteon Górnośląski (21 III 2021), https://dziadul.blog.polityka.pl/2021/03/26/chichot-w-podziemiach-katedry-wykluwa-sie-panteon-gornoslaski [dostęp: 5.05.2021].
Dziuba A., Zamachowiec z Zagórza [w:] Donosem i pałką. Z działań Służby Bezpieczeństwa na Górnym Śląsku i w Zagłębiu Dąbrowskim w latach 1956–1980, A. Dziuba (red.), Katowice 2008, s. 45–64.
Dziurok A., Kruchtoizacja. Polityka władz partyjno-państwowych wobec Kościoła katolickiego w latach 1945–1956 w województwie śląskim/katowickim, Katowice 2012.
Dziurok A., Służba Bezpieczeństwa wobec budownictwa sakralnego na terenie Chorzowa, „Zeszyty Chorzowskie” 2005, t. 8, s. 187–200.
Jeziorski H., Ksiądz Karol Nawa (1962–1987) [w:] K. Nawa, Budowaliśmy nowy kościół w Rojcy, Katowice 1996, s. 47–53.
Konieczny K., Ks. Karol Nawa (1915–2013), „Zeszyty Chorzowskie” 2013, t. 14, s. 295–297.
Krawczyk J.A., Losy śląskiego kapłana – kanonika dr. Karola Nawy, „CzasyPismo” 2017, nr 2 (12), s. 155–162.
Krawczyk J.A., Odszedł kapłan niezłomny – ś.p. ks. kanonik Karol Nawa, „Radzińczanin” 2013, nr 1, s. 3–5.
Leksykon Panteonu Górnośląskiego, A. Kłos-Skrzypczak, H. Olszar (red.), Studia i Materiały Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, nr 94, Katowice 2020.
Marek Ł., „Kler to nasz wróg”. Polityka władz państwowych wobec Kościoła katolickiego na terenie województwa katowickiego w latach 1956–1970, Katowice 1990.
Myszor J., Historia diecezji katowickiej, Katowice 1999.
Myszor J., Służba sanitarna w Wehrmachcie duchownych katolickich diecezjalnych i zakonnych oraz studentów teologii i braci zakonnych pochodzących z terenu diecezji katowickiej w latach 1940–1945, „Saeculum Christianum” 1995, t. 2, nr 1, s. 159–179.
Nawa K., Kościół na ziemi cieszyńskiej do roku 1950, Bytom 1997.
Nawa Karol (1915–), kapłan diecezji katowickiej [w:] Leksykon duchowieństwa represjonowanego w PRL w latach 1945–1989, t. 2, J. Myszor (red.), Warszawa 2006, s. 139–140.
Nawa Karol (1915–2013), proboszcz w Rojcy [w:] E-ncyklopedia. Encyklopedia wiedzy o Kościele katolickim na Śląsku, https://silesia.edu.pl/index.php/Nawa_Karol [dostęp: 5.05.2021].
Nawa Karol (1915–2013) [w:] Zeszyty biograficzne duchowieństwa katolickiego na Śląsku XIX–XX wieku, t. 2, J. Myszor (red.), Katowice 2016, s. 100–101.
Panteon Górnośląski w Katowicach, https://panteon-gornoslaski.pl [dostęp: 5.05.2021].
Panteon Górnośląski, https://www.panteon.gornoslaski.us.edu.pl/aktualnosci [dostęp: 5.05.2021].
Parafia Ducha Świętego w Chorzowie [w:] Encyklopedia. Encyklopedia wiedzy o Kościele katolickim na Śląsku, https://silesia.edu.pl/index.php/Parafia_Ducha_%C5%9Awi%C4%99tego_w_Chorzowie [dostęp: 5.05.2021].
[Ruch Autonomii Śląska], Panteon Górnośląski (19 II 2020), https://autonomia.pl/2020/02/19/panteon-gornoslaski [dostęp: 5.05.2021].
Skworc W., Budownictwo kościołów na terenie miasta Chorzowa w latach 1945–1970 [w:] Z dziejów parafii św. Barbary w Chorzowie. Materiały sesji naukowej zorganizowanej 19 X 1996 r. w stulecie drugiej konsekracji kościoła, Chorzów 1998, s. 49–57.
Smolec J., Śp. ksiądz kanonik Karol Nawa, „Wiadomości Archidiecezjalne” 2013, t. 81, s. 36–37.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2021 Mariusz Trąba
Praca jest udostępniana na licencji Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 3.0 Unported License.
Twórca oświadcza, że przysługują mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.
Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:
- utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
- obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
- włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
- udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0)
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0). Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:
- zostanie podany autor i tytuł utworu,
- zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i identyfikator DOI oryginalnie opublikowanego utworu).
