Nieznane rękopisy ze zbiorów polonistycznych Biblioteki Narodowej w Kijowie. Prezentacja źródła
DOI:
https://doi.org/10.15633/tes.08409Słowa kluczowe:
dziedzictwo rękopiśmienne, klasztory katolickie, Podole, Wołyń i Kijowszczyzna, autografy, spuścizna literacka, kresyAbstrakt
The article is devoted to the studying unknown Polish archives on the territory of Podol, Volhyn and Kyiv region in the 17th–20th centuries, which are kept in the collection of the Manuscripts Institute in the W.I. Vernadski National Library of Ukraine.
The article describes the newly established collection of Polish documents, focusing on the manuscript heritage of Roman Catholic monasteries, the sources of Polish education in the 19th century (Liceum Krzemieniecki), and mentions unknown autographs of Polish artists in the eastern borderlands in 19th century and other interesting facts.
The collection is a real treasure for the researcher of the Polish heritage of the former Polish-Lithuanian Commonwealth.
Bibliografia
Źródła archiwalne
Іnstitut rukopisu Nacіonal’noї Bіblіoteki Ukraїni іm. І.V. Vernads’kogo, f.332. [Kolekcіja dokumentіv relіgіjnih ta osvіtnіh іnstitucіj ta osіb privatnih pol’s’kogo pohodzhennja]: № 16, 19, 20, 71, 73, 78, 81, 82, 83, 87, 160, 325, 332, 333, 349, 350.
Central’nij derzhavnij іstorichnij arhіv Ukraїni v m. Kiєvі, f. 442, op. 34, spr. 1415, ark. 464.
Źródła drukowane
Zbiór dla kuchmistrza tak potraw jako ciast robienia wypisany roku 1757 dnia 24 lipca, J. Dumanowski, S. Bułatowa (oprac.), Warszawa 2021.
Opracowania i artykuły naukowe
Antosiewicz K., Zakon Ducha Świętego de Saxia w Polsce średniowiecznej. Uwagi wstępne, „Nasza Przeszłość”, http://naszaprzeszlosc.pl/files/tom023_05.pdf [dostęp: 11.02.2021].
Antosiewicz K., Zachowane źródła do dziejów Zakonu Św. Ducha de Saxia w Polsce, „Archiwa. Biblioteki i Muzea Kościelne”, t. 20, https://czasopisma.kul.pl/index.php/abmk/article/view/6624/6182 [dostęp: 11.02.2021].
Basista N., Jarmosh T., Kanіvs’ke vasilіans’ke uchilishhe [w:] Arhіtekturna ta kul’turna spadshhina іstorichnih mіst kraїn Central’no-Shіdnoї Єvropi. Koelktivna monografіja, R. Dimchika, І. Krivosheї, N. Moravcja (red.), Uman’–Poznan’–Chenstohova 2016, s. 163.
Beauvois D., Szkolnictwo polskie na ziemiach litewsko-ruskich 1803–1832, t. 2: Szkoły podstawowe i średnie, Lublin 1991, s. 194.
Betlej A., Źródła do siedemnasto- i osiemnastowiecznych dziejów artystycznych kościoła i klasztoru oo. bernardynów w Sokalu, hhttps://archiv.ub.uniheidelberg.de/artdok/6927/1/Betlej_Zrodla_do_siedemnasto_1999.pdf [dostęp: 21.02.2121].
Bulatova S., Arheografіchna j іstorichna pamjatka єzuїtіv kolegіumu Sv. Jana v Jaroslavlі kіncja HVII st. Z fondіv Іnstitutu Rukopisu Nacіonal’noї Bіblіoteki Ukraїni іmenі V.І. Vernads’kogo, „Rukopisna ta knizhkova spadshhina Ukraїni” 2014, vip. 18, s. 3–37.
Bulatova S., Rukopisna kniga HVIII st. z іstorії staropol’s’koї kuhnі „Zbiór dla kuchmistrza jak potraw jako ciast robienia” z fondіv Іnstitutu rukopisu Nacіonal›noї bіblіoteki Ukraїni іmenі V.І. Vernads›kogo, „Rukopisna ta knizhkova spadshhina Ukraїni” 2016, vip. 20, s. 22–42.
Bulatova S., Kolekcіja dokumentіv relіgіjnih і navchal’nih ustanov ta privatnih osіb pol’s’kogo pohodzhennja [w:] Arhіvi, kolkcії ta zіbrannja derzhavnih, gromads’kih ta relіgіjnih ustanov u fondah Іnstitutu rukopisu. Putіvnik, Putіvnik, L.A. Dubrovіna (red.), Kiїv 2015, s. 237.
Bulatova S.O., Nevіdomі avtografi pol’s’kih avtorіv u fondі 332 Іnstitutu rukopisu Nacіonal’noї bіblіoteki Ukraїni іmenі V.І. Vernads’kogo, „Rukopisna ta knizhkova spadshhina Ukraїni” 2013, vip. 17, s. 152–167, http://irbis-nbuv.gov.ua/everlib/item/er-0000000711 [dostęp: 17.01.2021].
Chachaj J., Stan i odbudowa sieci kościelnej w łacińskiej diecezji kijowskiej w drugiej połowie XVII i w XVIII wieku, „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne” 2007, t. 87, s. 5–65.
Cіborovs’ka-Rimarovich І.O., Bіblіoteka Kremenec’kogo єzuїts’kogo kolegіumu: іstorіja, sklad і zmіst bіblіotechnogo fondu [w:] Studії і materіali z іstorії Volinі 2009, V. Sobchuk (red.), Kremenec’ 2009, s. 104–115.
Ćwiklicz B., Polskie pieśni i piosnki. 2. Ty za ciemną skryte chmurą, http://mbc.cyfrowemazowsze.pl/dlibra/docmetadata?id=44354&from=
&dirids=1&ver_id=&lp=1&QI [dostęp: 15.01.2021].
Domaradzki Adam Damazy, h. Ostoja (1806–1863) [w:] Internetowy polski słownik biograficzny, https://www.ipsb.nina.gov.pl/a/biografia/adam-damazy-domaradzki-h-ostoja [dostęp: 10.02.2021].
Duh O., Svjatotroїc’ka svjatinja u Vіl’no [v:] Na perehrestі kul’tur. Monastir і hram Presvjatoї Trіjcі u Vіl’njusі. Kolektivna monografіja, A. Bumblauskasa, S. Kuljavіchjusa, І. Skochiljasa (red.), L’vіv 2018, s. 226–227.
Felicjan Medard Faleński, https://pl.wikipedia.org/wiki/Felicjan_Faleński [dostęp: 11.02.2021].
Gregorz od Ducha Świętego, Ozdoba y Obrona Ukraińskich Krajów Przecudowna w Berdyczowskim Obrazie Marya, Watykańskimi Koronami od Benedykta XIV Papieża Ukoronowana, Berdyczew 1765.
Kluba M., Duchacy wracają do Krakowa, https://krakow.gosc.pl/doc/4839212.Duchacy-wracaja-do-Krakowa [dostęp: 17.02.2021].
Krivosheja І.K., Umans’kij vasilіans’kij monastir (1765–1834), Uman’ 2009.
Leń K., Rekonstrukcja archiwum dawnego kolegium jezuitów Św. Jana w Jarosławiu, Warszawa 1983, s. 16.
Los’ V., Rukopisna spadshhina monastirіv Greko- ta Rimo-katolic’koї cerkov u fondah Іnstitutu rukopisu Nacіonal’noї bіblіoteki Ukraїni іmenі V.І. Vernads›kogo, „Hereditas Monasteriorum” 2015, vip. 6, s. 237–250.
Potocki Franciszek Piotr h. Pilawa (1745–1829) [w:] Internetowy polski słownik biograficzny, https://www.ipsb.nina.gov.pl/a/biografia/franciszek-piotr-potocki-h-pilawa [dostęp: 11.01.2021].
Prusinowski Jan [w:] Internetowy polski słownik biograficzny, https://www.ipsb.nina.gov.pl/a/biografia/jan-prusinowski [dostęp: 13.02.2021].
Rosowski W., Archiwalia na temat skasowanych klasztorów w zbiorach państwowych archiwów w Kijowie i Żytomierzu na Ukrainie w świetle kwerendy przeprowadzonej w dniach 5–23 VIII 2013 r., „Hereditas Monasteriorum” 2014, t. 5, s. 269–294, http://pw.kasaty.pl/pl/klasztor/Monastery/1539.html [dostęp: 12.02.2021].
Sichevs’kij A., Duhovno-simvolіchnij prostіr rimo-katolic’koї cerkvi pіvnіchnoї Zhitomirshhini u HVІІ–HІH st. „Intermarum: іstorіja, polіtika, kul’tura” 2016, vip. 3b, s. 302–323, http://nbuv.gov.ua/UJRN/inhpc_2016_3_29 [dostęp: 17.02.2021].
Wanat B., Klasztor karmelitów bosych w Berdyczowie na Ukrainie, Kraków 2007.
Wołyniak [Giżycki J.M.], Wykaz klasztorów dominikańskich prowincyi ruskiej, cz. 2, Kraków 1923.
Wyczawski H.E., Katalog Archiwum Prowincji OO. Bernardynów w Krakowie, cz. 2: Rękopisy, „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne”, t. 4, https://czasopisma.kul.pl/abmk/article/view/6230 [dostęp: 23.01.2021].
„Zbiór dla kuchmistrza tak potraw jako ciast robienia” – perła odnaleziona w Kijowie, https://www.polskieradio.pl/8/2385/Artykul/2592316,Zbior-dla-kuchmistrza-tak-potraw-jako-ciast-robienia-perla-odnaleziona-w-Kijowie [dostęp: 15.02.2021].
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Twórca oświadcza, że przysługują mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.
Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:
- utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
- obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
- włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
- udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0)
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0). Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:
- zostanie podany autor i tytuł utworu,
- zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i identyfikator DOI oryginalnie opublikowanego utworu).