Legitymacja czynna domu zakonnego Ojców Augustianów w Krakowie w postępowaniu regulacyjnym

Autor

  • Dariusz Walencik Uniwersytet Opolski

DOI:

https://doi.org/10.15633/acan.3925

Słowa kluczowe:

osobowość prawna, nacjonalizacja, legitymacja czynna, postępowanie regulacyjne, dom zakonny

Abstrakt

Składając wniosek, a następnie pozew w trybie przepisów art. 61 ust. 1 i art. 64 ust. 2 ustawy o stosunku państwa do Kościoła katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej kościelna osoba prawna musi wykazać swoją legitymację czynną do złożenia wniosku (pozwu), jego popierania oraz nabycia prawa własności. Musi zatem wykazać, że jest tą kościelną osobą prawną, która została pozbawiona własności nieruchomości wskutek jej upaństwowienia (tożsamość podmiotów), lub że jest następcą prawnym tej osoby. Wystąpienie z roszczeniem o przywrócenie własności nieruchomości upaństwowionej nie jest uzależnione od tego, czy nieruchomość ta uprzednio stanowiła własność tej osoby prawnej. Może bowiem zachodzić zarówno następstwo prawne w ścisłym tego słowa znaczeniu, jak i określone przepisami ustawy o stosunku państwa do Kościoła katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej uprawnienie do przywrócenia własności nieruchomości, należącej uprzednio do osoby prawnej tego Kościoła (następstwo sensu largo). Tożsamość lub następstwo prawne kościelnych osób prawnych wymagają wskazania podstawy prawnej nie tylko w prawie kanonicznym, lecz również w prawie polskim. W tym celu należy dokonać zarówno wykładni przepisów prawa materialnego, jak i procesowego. Nie ulega jednak wątpliwości, że w obowiązujących po jednostronnym wypowiedzeniu konkordatu z 1925 roku aż do 23 maja 1989 roku przepisach prawa polskiego takiej normy prawnej nie było, ponieważ ówczesny ustawodawca uchylał się od jej uchwalenia, mimo obowiązywania przepisu Konstytucji PRL w tym zakresie. Kwestie te zostały szczegółowo omówione w artykule na przykładzie nacjonalizacji i rewindykacji nieruchomości domu zakonnego Ojców Augustianów w Krakowie.

Bibliografia

Bar J. R., Kałowski J., Prawo o instytutach życia konsekrowanego, Warszawa 1985.

Baron J., Bączkowicz F., Stawinoga W., Prawo kanoniczne. Podręcznik dla duchowieństwa, t. 1, Opole 19573; t. 2, Opole 19583.

Grabowski I., Prawo kanoniczne, Warszawa 1948.

Insadowski E., Osoba prawna. Studium prawno-kanoniczne, Lublin 1927.

Michiels G., Principia generalia de personis in Ecclesia, Parisiis–Tornaci–Romae 1955.

Ottaviani A., Damizia J., Institutiones iuris publici ecclesiastici. Ius publicum internum (Ecclesiae constitutio socialis et potestas), Vatican 1958.

Sobański R., Komentarz do kan. 115 i 120, w: Komentarz do Kodeksu Prawa Kanonicznego, t. 1: Księga I: Normy ogólne, red. J. Krukowski, Poznań 2003, s. 191–192, 197–199.

Sobański R., Osoba prawna „in utroque foro”, w: Rozprawy prawnicze. Księga pamiątkowa Profesora Maksymiliana Pazdana, red. W. Popiołek, L. Ogiegło, M. Szpunar, Kraków 2005, s. 1355–1365.

Stec P., Walencik D., Rewindykacja nieruchomości osób prawnych Kościoła katolickiego w postępowaniu przed sądami powszechnymi, „Przegląd Prawa Wyznaniowego” 3 (2011), s. 23–50.

Walencik D., Rewindykacja nieruchomości Kościoła katolickiego w postępowaniu przed Komisją Majątkową, Lublin 2008.

Walencik D., Zabór mienia kościelnych osób prawnych w latach 1944–1989, w: Zakony żeńskie w PRL. Prawo instrumentem walki z Kościołem i zakonami w PRL, red. A. Mirek, Lublin 2009, s. 31–65.

Walencik D., Nowelizacja ustawy o stosunku państwa do Kościoła katolickiego w kontekście zasady bilateralności, „Forum Prawnicze” 2011 z. 2, s. 36–48.

Walencik D., Opinia prawna w sprawie osobowości prawnej Katolickiego Urzędu Parafialnego w Żyglinie i następstwa prawnego po nim, „Przegląd Prawa Wyznaniowego” 8 (2016), s. 221–257.

Zubert B. W., Komentarz do Kodeksu Prawa Kanonicznego, t. 2/III: Księga II: Lud Boży. Część III: Instytuty życia konsekrowanego i stowarzyszenia życia apostolskiego, Lublin 1990.

Pobrania

Opublikowane

2021-05-31

Numer

Dział

Artykuły

Podobne artykuły

1-10 z 21

Możesz również Rozpocznij zaawansowane wyszukiwanie podobieństw dla tego artykułu.