Obecność i działanie Ducha Świętego w Eucharystii a postawy duchowe kapłana i wiernych
DOI:
https://doi.org/10.15633/ps.3730Słowa kluczowe:
Duch Święty, Eucharystia, aktywne uczestnictwo, rozeznanie duchowe, postawyAbstrakt
Posoborowa odnowa liturgiczna coraz bardziej podkreśla obecność i działanie Ducha Świętego w Eucharystii i przez to uzupełnia wielowiekowe braki w teologii Eucharystii i w jej celebracji. Artykuł ukazuje najpierw brak wyraźnych odniesień do Ducha Świętego w przedsoborowej liturgii i w encyklice Mediator Dei Piusa XII (1947). Doceniając odnowę liturgiczną, rozpatruje Konstytucję Sacrosanctum Concilium i wskazuje na pneumatologiczne granice owej konstytucji. W zasadniczej części autor dokonuje rozeznania natury działania Ducha Świętego w poszczególnych częściach Eucharystii, podejmując zarazem moralne i duchowe rozeznanie postaw kapłana i wiernych, jakiego domaga się udział w Eucharystii przeżywany w Duchu Świętym.
Bibliografia
Ambroży, De sacramentis. De Mysteriis, PL 16, 417–462.
Augustyn, De Trinitate, PL 42, 874.
Balthasar H. U. von, Retour au centre, Paris 1998.
Bazyli, O Duchu Świętym, XIX, 49, tłum. A. Brzóstkowska, Warszawa 1999.
Benedykt XVI, Adhortacja Sacramentum caritatis, Tarnów 2007.
Caputa G., La grazia dello Spirito Santo nei sacramenti dell’iniziazione secondo San Beda, „Ecclesia Orans” 22 (2005), s. 137–158.
Castellano J., Liturgia, w: Dizionario Enciclopedico di Spiritualità, t. 2, ed. E. Ancilli i in., Roma 1990, s. 1450–1468.
Clerck P., Les Épiclèses des nouvelles prières eucharistiques du rite romain, „Ecclesia Orans” 16 (1999), s. 189–208.
Czerwik S., Wprowadzenie do Konstytucji o liturgii świętej, w: Fundamentalne rzeczywistości liturgii, red. W. Świerzawski, Sandomierz 2012, s. 19–52.
Dokument teologiczny 49. Międzynarodowego Kongresu Eucharystycznego, Eucharystia, Bożym darem dla życia świata, cz. I A, Międzynarodowego Kongresu Eucharystycznego, tłum. D.W. Andrzejewski CSSp, „Anamnesis” 14 (2008) nr 1 (52), s. 15–40.
Jan Paweł II, Encyklika Ecclesia de Eucharistia, Kraków 2003.
Jan Paweł II, List o tajemnicy u kulcie Eucharystii Dominicae Caene, Wrocław 1999.
Jan Paweł II, Spiritus et Sponsa, Città del Vaticano 2004.
Jurado M. R., Rozeznawanie duchowe. Teologia. Historia. Praktyka, tłum. K. Homa, Kraków 2002.
Katechizm Kościoła katolickiego, Poznań 1994.
Komisja Teologiczno-Historyczna Wielkiego Jubileuszu Roku 2000, Pełna jest ziemia Twego Ducha, Panie, Katowice 1997.
Kongregacja ds. Duchowieństwa, Dyrektorium o posłudze i życiu kapłanów, Tarnów 1995.
Kongregacja ds. Duchowieństwa, Kapłan głosiciel słowa, szafarz sakramentów i przewodnik wspólnoty w drodze do trzeciego tysiąclecia chrześcijaństwa, Tarnów 1999.
Kudasiewicz J., Odkrywanie Ducha Świętego, Kielce1998.
Leksykon liturgii, red. B. Nadolski, Poznań 2006.
Martimort A.G., L’Église en prière. Introduction à la Liturgie, Paris–Tournai–Rome–New York 1965.
Matwiejuk K., Epikleza w modlitwach eucharystycznych, w: Modlitwy eucharystyczne Mszału Rzymskiego. Dzieje – teologia – liturgia, red. H. J. Sobeczko, Opole 2005, s. 147–165.
Mazza E., La partecipazione attiva alla liturgia. Dalla Mediator Dei alla Sacrosanctum concilium, „Ecclesia orans” 30 (2013), s. 313–334.
Moulins-Beaufort E., de, Exégèse spirituelle et histoire, „Communio” 32 (2007) no. 2, s. 91–112.
Nadolski B., Duch Święty w liturgii, „Communio” 8 (1981) nr 1, s. 104–113.
Pius XII, Mediator Dei, „Katowickie Wiadomości Diecezjalne” 1960 nr 7–8–9.
Rad G., von, Teologia Starego Testamentu, Warszawa 1986.
Sławiński H., Oryginalne ujęcie kwestii wiary w encyklice papieża Franciszka „Lumen fidei”, „Polonia Sacra” 17 (2013) nr 2, s. 97–112.
Słomkowski A., Teologia życia duchowego w świetle Soboru Watykańskiego II, oprac. M. Chmielewski, Ząbki 2000.
Sodi M., Cinquant’anni della „Mediator Dei”. Una rilettura in prospettiva pedagogico-pastorale, „Ecclesia Orans” 14 (1997), s. 413–437.
Triaccha A.M., Lo Spirito Santo nella liturgia e nella vita della Chiesa, Città del Vaticano 2011.
Vanhoye A., Kapłaństwo służebne, w: A. Vanyoye, F. Manzi, U. Vanni, Kapłaństwo Nowego Przymierza, tłum. W. Dzieża, Pelplin 2007, s. 155–177.
Wprowadzenie do „Lekcjonarza mszalnego”, w: Lekcjonarz mszalny, t. 1. Okres Adwentu. Okres Narodzenia Pańskiego, Poznań 2015, s. 11–55.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Twórca oświadcza, że przysługują mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.
Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:
- utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
- obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
- włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
- udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0)
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0). Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:
- zostanie podany autor i tytuł utworu,
- zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i identyfikator DOI oryginalnie opublikowanego utworu).
