Kontekst pastoralny śmierci dziecka przed urodzeniem
DOI:
https://doi.org/10.15633/ps.3982Słowa kluczowe:
dziecko martwo urodzone, żałoba, życie wieczne, pogrzebAbstrakt
Strata dziecka martwo urodzonego jest bardzo dotkliwa. Odchodzi bowiem dziecko, z którym rodzice wiązali swoją przyszłość. Pojawia się także poczucie winy związane z odpowiedzialnością za zaistniałą sytuację. Rodzice przeżywający żałobę potrzebują często wsparcia ze strony otoczenia i Kościoła. W towarzyszeniu w żałobie ważne są: obecność, aktywne słuchanie, praktyczna pomoc.
Pogrzeb dziecka martwo urodzonego jest możliwy w Kościele, mimo to nie zostało ono ochrzczone. Białe szaty liturgiczne symbolizują niewinność dziecka, a sprawowana Eucharystia za rodziców pogrążonych w żałobie daje im nadzieję, że ich dziecko jest w rękach Boga.
Bibliografia
Apfelbacher K.E., Selig die Trauernden. Kulturgeschichtliche Aspekte des Christentums, Regensburg 2002.
Bansen S.S., Stevens HA. Women’s experiences of miscarriage in early pregnancy. „Journal of Nurse Midwifery” 37 (1992), s. 84–90.
Biesaga T., Spór o moralny status człowieka w okresie prenatalnym, „Medycyna Praktyczna – Ginekologia i Położnictwo” 6 (2006), s. 1–5.
Bremer J., Szacunek wobec ludzkich zwłok. Spojrzenie filozoficzno-prawne, w: Pedagogiczna refleksja nad życiem i śmiercią, red. B. Grochmal-Bach, Kraków 2013, https://opoka.org.pl/biblioteka/I/ID/wam_2013_smierc_01.html (3.11.2020).
Brier N. Understanding and managing the emotional reactions to a miscarriage, „Obstetrics Gynecology” 93(1999), s. 151–155.
Bubiak A., Bartnicki J., Knihinicka-Mercik Z., Psychologiczne aspekty utraty dziecka w okresie prenatalnym, „Pielęgniarstwo i Zdrowie Publiczne” 4 (2014) nr 1, s. 69–78.
Clark Miller S., The Moral Meanings of Miscarriage, „Journal of Social Philosophy” 46 (2015) Issue 1, s. 141–157.
Deklaracja Kongregacji Nauki Wiary, Dominus Iesus o jedyności i powszechności zbawczej Jezusa Chrystusa i Kościoła, Kraków 2000.
DiMarco M., Renker P., Medas J., Bertosa H., Goranitis J.L., Effects of an Educational Bereavement Program on Health Care Professionals’ Perceptions of Perinatal Loss, „Journal of Continuing Education in Nursing” 33 (2002) Issue 4, s. 180–186.
Dudziak U., Sytuacja rodziców doświadczających śmierci dziecka przed urodzeniem, w: Od bólu po stracie do nadziei życia. Pogrzeb dziecka poronionego, red. J. Dziedzic, P. Guzdek, Kraków 2013, s.175–198.
Dziedzic J., Beistand bei Trauer. Psychologisch-pastorale Aspekte, „Polonia Sacra” 18 (2014) nr 2 (35), s. 51–74.
Dziedzic J., Wsparcie psychologiczno-pastoralne w przeżywaniu żałoby po stracie dziecka, w: Od bólu po stracie do nadziei życia. Pogrzeb dziecka poronionego, red. J. Dziedzic, P. Guzdek, Kraków 2013, s. 153–173.
Dziedzic J., Żałoba po śmierci Jana Pawła II. Analiza ilościowo-jakościowa Księgi kondolencyjnej. Internauci w hołdzie papieżowi Janowi Pawłowi II, Kraków 2009.
Dziewiecki M., Jak wspierać matkę po poronieniu dziecka?, https://glosdlazycia.pl/wydanie/w-numerze/jak-wspierac-matke-po-poronieniu-dziecka/ Głos dla Życia 2011/6, s. 16 (3.11.2020).
Ficoń M., Los dzieci zmarłych bez chrztu – nieznana historia i współczesne pytania, „Polonia Sacra” 17 (2013) nr 1 (32), s. 111–133.
Franciszek, Homilia do seminarzystów, nowicjuszy i nowicjuszek, 7.07.2013, http://www.mojepowolanie.pl/1702,a,homilia-papieza-franciszka-wygloszona-do-seminarzystow-nowicjuszy.htm (2.11.2020).
Franciszek, Encyklika Lumen fidei, Poznań 2013.
Guzdek P., Rozpoznaj swoje dziecko we mnie. Rzecz o poronieniu samoistnym dziecka i jego pogrzebie, Kraków 2017.
Guzewicz M., Psychologiczne i społeczne konsekwencje utraty dziecka w wyniku poronienia, „Civitas et Lex” 1 (2014), s. 15–27.
Haunerland W., Das Begräbnis – eine wichtige pastorale Chance?, „Pastoralblatt” 10 (2003), s. 302–308.
Jan Paweł II, Homilia wygłoszona 18 sierpnia 2002 w czasie Mszy beatyfikacyjnej na krakowskich Błoniach, http://www.ojczyzna.pl/Arch-Teksty/JPII_HOMILIA_JPII_Blonia_18-08-02.htm (2.11.2020).
Kongregacja Nauki Wiary, Donum vitae, Instrukcja o szacunku dla rodzącego się życia ludzkiego i godności jego przekazywania, 22.02.1987, nr 1, 4, w: W trosce o życie. Wybrane dokumenty Stolicy Apostolskiej, red. K. Szczygieł, Biblos, Tarnów 1998, s. 360–385.
Lothrop H., Gute Hoffnung, jähes Ende, München 2016.
Machinek M. MSF, Miejsce pośrednie? O wiecznym losie dzieci zmarłych bez chrztu, w: Od bólu po stracie do nadziei życia. Pogrzeb dziecka poronionego, red. J. Dziedzic, P. Guzdek, Kraków 2013, s. 59–72.
Majer P., Kilka uwag na temat pogrzebu dzieci, w: Poronienie. Zrozumieć rodziców po stracie, red. C. Klahs, Poznań 2010, s. 231–236.
McCracken V., Preaching lament, „Restoration Quarterly” 44 (2002) Issue 4, s. 205–216.
Meller J., Moralny aspekt wykorzystania zwłok ludzkich, „Studia Gdańskie” 21 (2007), s. 427–440.
Międzynarodowa Komisja Teologiczna, Nadzieja zbawienia dla dzieci, które umierają bez chrztu, Poznań 2008.
Nowicka U., Prawo do pochowania dziecka utraconego w wyniku poronienia wedle ustawodawstwa polskiego i kanonicznego, „Łódzkie Studia Teologiczne” 26 (2017) nr 4, s. 147–159.
Obrzędy pogrzebu dostosowane do zwyczajów diecezji polskich, Katowice 2014.
Papieska Rada do spraw Duszpasterstwa Służby Zdrowia, Karcie Pracowników Służby Zdrowia, Watykan 1995, nr 146, w: W trosce o życie. Wybrane dokumenty Stolicy Apostolskiej, red. K. Szczygieł, Tarnów 1998, s. 549–627.
Ryś M., Psychologia małżeństwa w zarysie, Warszawa 1999.
Schnelzer T., „Die Liebe hört niemals auf” (1 Kor 13,8). Religionspsychologische und theologische Aspekte des Trauerprozesses, „Lebendiges Zeugnis” 57(2002), s. 207–209.
Sławiński H., Duszpasterska opieka i głoszenie Dobrej Nowiny Chrystusa rodzicom dzieci zmarłych przed urodzeniem, „Polonia Sacra” 37 (2014) nr 4, s. 141–157.
Sławiński H., Homilia podczas pogrzebu dzieci zmarłych bez chrztu, w: Od bólu po stracie do nadziei życia. Pogrzeb dziecka poronionego, red. ks. J. Dziedzic, P. Guzdek, Kraków 2013, s. 127–152.
Słownik teologii biblijnej, red. X. Léon-Dufour, Poznań 1990.
Sullivan, S.J, The Development of Doctrine about Infants who die unbaptized, „Theological Studies” 72(2011), s. 3–14.
Thompson J.A., Making room for the other: maternal mourning and eschatological hope, „Modern Theology” 27 (2011) Issue 3, s. 395–413.
Worden J.W., Beratung und Therapie in Trauerfallen, Bern, 1986/1999.
Załącznik nr 1 do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 6 kwietnia 2020 w sprawie rodzajów, zakresu i wzorów dokumentacji medycznej oraz sposobu jej przetwarzania (Dz. U. z 2020, poz. 666).
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Twórca oświadcza, że przysługują mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.
Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:
- utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
- obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
- włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
- udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0)
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0). Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:
- zostanie podany autor i tytuł utworu,
- zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i identyfikator DOI oryginalnie opublikowanego utworu).
