Miłosierdzie w homiliach św. Jana Chryzostoma na Ewangelię według św. Mateusza
DOI:
https://doi.org/10.15633/ps.3566Słowa kluczowe:
Jan Chryzostom, miłosierdzie, Ewangelia według św. MateuszaAbstrakt
Artykuł podejmuje problem Bożego miłosierdzia w ujęciu homilii św. Jana Chryzostoma na Ewangelię według św. Mateusza i św. Jana Chryzostoma na Ewangelię według św. Mateusza oraz jego rolę w życiu chrześcijańskim. Miłosierdzie jest imieniem Boga. Chryzostom uważa, że Boże miłosierdzie jest jedyną racją Wcielenia Syna Bożego, ponieważ przyjął On ludzkie życie, aby wybawić ludzi od wszelkich chorób i zła. Dlatego miłosierdzie stanowi istotę chrześcijańskiego życia. Chryzostom podkreśla, że nagród za miłosierdzie okazane ludziom w ciągu życia doczesnego nie można porównywać z Bożym miłosierdziem, ponieważ ludzkie miłosierdzie dokonuje się w sprawach doczesnych, a Boże miłosierdzie oferuje wieczne zbawienie. Boże miłosierdzie zawsze jest powiązane ze zbawieniem, które ludzie mogą otrzymać bez udziału człowieka i bez żadnych warunków; potrzebne jest natomiast tylko nawrócenie i przebaczenie.
Miłosierdzie jest tak ważne dla autentycznego życia chrześcijańskiego, że chrześcijanie powinni uczyć się go udzielać przez całe życie. Bóg Ojciec i Jezus Chrystus są jego najlepszymi nauczycielami. Miłosierdzie jest miarą człowieczeństwa. Człowiek niemiłosierny jest duchowo martwy nawet jeśli jeszcze żyje życiem doczesnym. Kara za brak miłosierdzia jest wieczna. Nie jest autentycznym miłosierdziem obdarzanie innych nie swoimi lub nieuczciwie zdobytymi dobrami.
Bibliografia
Tekst źródłowy
Św. Jan Chryzostom (tekst grecki): ΤΟΥ ΕΝ ΑΓΙΟΙΣ ΠΑΤΡΟΣ ΗΜΩΝ ΙΩΑΝΝΟΥ ΤΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ ΤΑ ΕΥΡΙΣΚΟΜΕΝΑ ΠΑΝΤΑ. ΥΠΟΜΝΗΜΑ ΕΙΣ ΤΟΝ ΑΓΙΟΝ ΜΑΤΘΑΙΟΝ ΤΟΝ ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΝ (PG 57, 13–90. 175–472 oraz PG 58, 471–794).
Św. Jan Chryzostom (tekst polski), Homilie na Ewangelię według św. Mateusza, Homilie na Ewangelię według św. Mateusza. Część pierwsza: homilie 1–40, tłum. J. Krystyniacki, rewizja przekładu, oprac. tekstu i przypisy A. Baron, uwspółcześnienie tekstu E. Buszewicz, Kraków 2000 (ŹMT 18).
Św. Jan Chryzostom (tekst polski), Homilie na Ewangelię według św. Mateusza. Część druga: homilie 41–90, tłum. A. Baron (homilie 41–60), J. Krystyniacki (homilie 61–90), rewizja przekładu, oprac. tekstu i przypisy A. Baron, uwspółcześnienie tekstu E. Buszewicz, Kraków 2001 (ŹMT 23).
Opracowania
Baron A., Twórcza przygoda spotkania ze Złotoustym, w: Jan Chryzostom, Homilie na Ewangelię według św. Mateusza. Część pierwsza: homilie 1–40, Kraków 2000, s. 5–14 (ŹMT 18).
Baron A., Chryzostomowa droga za Chrystusem, w: Św. Jan Chryzostom, Homilie na Ewangelię wg św. Mateusza. Część druga: homilie 41–90, Kraków 2001, s. 5–9 (ŹMT 23).
A. Baron, H. Pietras, Acta Synodalia od 381 do 431 roku, Kraków 2010 (Synodi et Collectiones Legum, 4).
Cattenoz J.-P., La philantropie divine dans l’oeuvre de Jean Chrysostome, w: Recherches et tradition. Mélanges patristiques offerts à Henri Crouzel S.J., red. A. Dupleix, Paris 1992, s. 61–76.
Kania W., „Caritas” u św. Jana Chryzostoma, „Vox Patrum” 16 (1996) z. 30–31, s. 141–149.
Sinko T., Od filantropii do humanitaryzmu i humanizmu, Warszawa 1960.
Szczur P., Problematyka społeczna w późnoantycznej Antiochii na podstawie nauczania homiletycznego Jana Chryzostoma, Lublin 2008.
Żurek A., Bóg miłosierny i do miłosierdzia wzywający, red. B. Częsz, Poznań 2008, s. 13–26 (Teologia Patrystyczna: Myśl Teologiczna Jana Chryzostoma, 5).
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Autorzy publikujący w czasopiśmie udzielają jego wydawcy zgody o następującej treści:
- Autor zachowuje autorskie prawa majątkowe do utworu, a jednocześnie udziela wydawcy czasopisma zgody na jego pierwszą publikację w wersji drukowanej i wersji online na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe oraz zgody na wykonywanie opracowań, w tym przekładów.
- Autor ma możliwość udzielania zgody niewyłącznej na opublikowanie utworu w wersji, która ukazała się w czasopiśmie (np. zamieszczenia go w repozytorium instytucjonalnym lub opublikowania w książce), wraz z informacją o jego pierwszej publikacji w czasopiśmie.
- Autor może umieścić swój utwór online (np. w repozytorium instytucjonalnym lub na swojej stronie internetowej) jeszcze przed zgłoszeniem utworu do czasopisma.