Miłosierdzie w homiliach św. Jana Chryzostoma na Ewangelię według św. Mateusza
DOI:
https://doi.org/10.15633/ps.3566Słowa kluczowe:
Jan Chryzostom, miłosierdzie, Ewangelia według św. MateuszaAbstrakt
Artykuł podejmuje problem Bożego miłosierdzia w ujęciu homilii św. Jana Chryzostoma na Ewangelię według św. Mateusza i św. Jana Chryzostoma na Ewangelię według św. Mateusza oraz jego rolę w życiu chrześcijańskim. Miłosierdzie jest imieniem Boga. Chryzostom uważa, że Boże miłosierdzie jest jedyną racją Wcielenia Syna Bożego, ponieważ przyjął On ludzkie życie, aby wybawić ludzi od wszelkich chorób i zła. Dlatego miłosierdzie stanowi istotę chrześcijańskiego życia. Chryzostom podkreśla, że nagród za miłosierdzie okazane ludziom w ciągu życia doczesnego nie można porównywać z Bożym miłosierdziem, ponieważ ludzkie miłosierdzie dokonuje się w sprawach doczesnych, a Boże miłosierdzie oferuje wieczne zbawienie. Boże miłosierdzie zawsze jest powiązane ze zbawieniem, które ludzie mogą otrzymać bez udziału człowieka i bez żadnych warunków; potrzebne jest natomiast tylko nawrócenie i przebaczenie.
Miłosierdzie jest tak ważne dla autentycznego życia chrześcijańskiego, że chrześcijanie powinni uczyć się go udzielać przez całe życie. Bóg Ojciec i Jezus Chrystus są jego najlepszymi nauczycielami. Miłosierdzie jest miarą człowieczeństwa. Człowiek niemiłosierny jest duchowo martwy nawet jeśli jeszcze żyje życiem doczesnym. Kara za brak miłosierdzia jest wieczna. Nie jest autentycznym miłosierdziem obdarzanie innych nie swoimi lub nieuczciwie zdobytymi dobrami.
Bibliografia
Tekst źródłowy
Św. Jan Chryzostom (tekst grecki): ΤΟΥ ΕΝ ΑΓΙΟΙΣ ΠΑΤΡΟΣ ΗΜΩΝ ΙΩΑΝΝΟΥ ΤΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ ΤΑ ΕΥΡΙΣΚΟΜΕΝΑ ΠΑΝΤΑ. ΥΠΟΜΝΗΜΑ ΕΙΣ ΤΟΝ ΑΓΙΟΝ ΜΑΤΘΑΙΟΝ ΤΟΝ ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΝ (PG 57, 13–90. 175–472 oraz PG 58, 471–794).
Św. Jan Chryzostom (tekst polski), Homilie na Ewangelię według św. Mateusza, Homilie na Ewangelię według św. Mateusza. Część pierwsza: homilie 1–40, tłum. J. Krystyniacki, rewizja przekładu, oprac. tekstu i przypisy A. Baron, uwspółcześnienie tekstu E. Buszewicz, Kraków 2000 (ŹMT 18).
Św. Jan Chryzostom (tekst polski), Homilie na Ewangelię według św. Mateusza. Część druga: homilie 41–90, tłum. A. Baron (homilie 41–60), J. Krystyniacki (homilie 61–90), rewizja przekładu, oprac. tekstu i przypisy A. Baron, uwspółcześnienie tekstu E. Buszewicz, Kraków 2001 (ŹMT 23).
Opracowania
Baron A., Twórcza przygoda spotkania ze Złotoustym, w: Jan Chryzostom, Homilie na Ewangelię według św. Mateusza. Część pierwsza: homilie 1–40, Kraków 2000, s. 5–14 (ŹMT 18).
Baron A., Chryzostomowa droga za Chrystusem, w: Św. Jan Chryzostom, Homilie na Ewangelię wg św. Mateusza. Część druga: homilie 41–90, Kraków 2001, s. 5–9 (ŹMT 23).
A. Baron, H. Pietras, Acta Synodalia od 381 do 431 roku, Kraków 2010 (Synodi et Collectiones Legum, 4).
Cattenoz J.-P., La philantropie divine dans l’oeuvre de Jean Chrysostome, w: Recherches et tradition. Mélanges patristiques offerts à Henri Crouzel S.J., red. A. Dupleix, Paris 1992, s. 61–76.
Kania W., „Caritas” u św. Jana Chryzostoma, „Vox Patrum” 16 (1996) z. 30–31, s. 141–149.
Sinko T., Od filantropii do humanitaryzmu i humanizmu, Warszawa 1960.
Szczur P., Problematyka społeczna w późnoantycznej Antiochii na podstawie nauczania homiletycznego Jana Chryzostoma, Lublin 2008.
Żurek A., Bóg miłosierny i do miłosierdzia wzywający, red. B. Częsz, Poznań 2008, s. 13–26 (Teologia Patrystyczna: Myśl Teologiczna Jana Chryzostoma, 5).
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Twórca oświadcza, że przysługują mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.
Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:
- utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
- obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
- włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
- udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0)
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0). Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:
- zostanie podany autor i tytuł utworu,
- zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i identyfikator DOI oryginalnie opublikowanego utworu).