Dziewictwo jako dar i zadanie dla dziewicy konsekrowanej
DOI:
https://doi.org/10.15633/acr.5506Słowa kluczowe:
Chrystus-Oblubieniec, chrzest święty, dziewictwo, misterium paschalne, oblubienica, ordo virginumAbstrakt
Niniejszy artykuł poświęcony jest zagadnieniu dziewictwa konsekrowanego. Dziewica konsekrowana jest znakiem miłości Kościoła do Chrystusa, co sytuuje dziewicę konsekrowaną przede wszystkim we wspólnocie Kościoła jako osobę profetyczną i pewien przykład dla innych wierzących. Jej dziewictwo, będące cechą charakterystyczną, jest dla niej darem od Boga i jednocześnie zadaniem do realizacji w powołaniu. Konsekracja dziewicy oznacza zaślubienie jej z Chrystusem. Dlatego też w paragrafie pierwszym uwaga została skierowana na Chrystusa jako Oblubieńca Kościoła, każdego chrześcijanina i dziewicy konsekrowanej. W paragrafie drugim omówione zostało zagadnienie daru dziewictwa dla Maryi i Kościoła oraz dziewicy konsekrowanej. W paragrafie trzecim podjęty został temat zadań dziewicy konsekrowanej wynikających z jej dziewictwa. Obecny artykuł jest dziewiątą publikacją autorki dotyczącą indywidualnych form życia konsekrowanego. Przedstawiony punkt widzenia stanowi propozycję formacyjną dla dziewic konsekrowanych i kandydatek do tego stanu.
Bibliografia
Amiot F., Chrzest, w: Słownik teologii biblijnej, red. X. Léon-Dufour, przeł. K. Romaniuk, Poznań 1994, s. 130–134.
Bardski K., Oblubienica, w: Encyklopedia katolicka, t. 14, Lublin 2010, k. 193–194.
Beasley-Murray G. R., Chrzest, w: Słownik teologii św. Pawła, red. G. F. Hawthorne, R. P. Martin, D. G. Reid, red. naukowa wyd. polskiego K. Bardski, Warszawa 2010, s. 112–118.
Benedykt XVI, Encyklika Deus caritas est, 25.12.2005.
Bobrowski F., Słownik łacińsko-polski, Wilno 1905.
Cencini A., Dziewictwo i celibat dzisiaj. W kierunku seksualności paschalnej, przeł. A. Spurgjasz, Kraków 2005.
Chrzest. Eucharystia. Posługiwanie duchowne. Dokument z Limy 1982. Tekst i komentarze, red. W. Hryniewicz, S. J. Koza, Lublin 1989.
Chrześcijaństwo a judaizm rabiniczny. Historia początków oraz wczesnego rozwoju, red. H. Shanks, przeł. W. Chrostowski, Warszawa 2016.
Dyk S., Wielkopostne itinerarium chrzcielne w przepowiadaniu homilijnym, „Roczniki Liturgiczno-Homiletyczne” 4 (2013), s. 193–208.
Dyrektorium Służby Bożej, w: Zakony benedyktyńskie w Polsce. Monastyczna Liturgia godzin, t. 1: Okres Adwentu. Okres Narodzenia Pańskiego, b.m.w., b.r.w., s. 13–45.
Dziewictwo, w: Encyklopedia katolicka, t. 4, red. R. Łukaszyk, L. Bieńkowski, F. Gryglewicz, Lublin 1983, k. 609–612.
Ferguson E., Chrzest, w: Słownik nauczania Jezusa oraz tematów czterech Ewangelii, red. J. B. Greek, J. K. Brown, N. Perrin, Warszawa 2017, s. 113–116.
Franciszek, Miłosierdzie to imię Boga. Rozmowa z Andreą Torniellim, Kraków 2015.
Jan Paweł II, Adhortacja apostolska o życiu konsekrowanym i jego misji w Kościele i świecie Vita consecrata, 25.03.1996.
Jurewicz A., Błona dziewicza – wygląd, funkcje. Przerwanie błony dziewiczej, https://www.medonet.pl/zdrowie,blona-dziewicza---charakterystyka--gdzie-jest-i-jak-wyglada,artykul,1725268.html (27.10.2022).
Jurewicz O., Słownik grecko-polski, t. 2, Warszawa 2001.
Katechizm Kościoła katolickiego, Poznań 1994.
Klich A. E., Miłosierdzie Boga odpowiedzią na ludzką zdradę. Ez 16 odczytany przez Ef 5, 25b–27, w: Bądźcie świadkami miłosierdzia, red. R. Ceglarek, A. Kuliberda, Częstochowa 2017, s. 19–32.
Klink E. W., Woda, w: Słownik nauczania Jezusa oraz tematów czterech Ewangelii, red. J. B. Greek, J. K. Brown, N. Perrin, Warszawa 2017, s. 866–867.
Koch G., Sakramentologia – zbawienie przez sakramenty, przeł. W. Szymona, Kraków 1999 (Podręcznik Teologii Dogmatycznej. Traktat 10, red. W. Beinert).
Kodeks prawa kanonicznego, Poznań 1983.
Komisja do Spraw Kontaktów Religijnych z Judaizmem, Żydzi i judaizm w głoszeniu słowa Bożego i katechezie Kościoła katolickiego. Wskazówki do właściwego przedstawiania tych zagadnień, „L’Osservatore Romano” wydanie polskie (1985) nr 6–7, s. 1, 7–8.
Konecki K., Konsekracja dziewic w odnowie liturgicznej Soboru Watykańskiego II, Włocławek 1997.
Kongregacja ds. Instytutów Życia Konsekrowanego i Stowarzyszeń Życia Apostolskiego, Ecclesiae Sponsae Imago. Instrukcja na temat „ordo virginum”, Pelplin 2019.
Kongregacja Kultu Bożego, List okólny o przygotowaniu i obchodzeniu świąt paschalnych, 16.01.1988, w: http://www.kkbids.episkopat.pl/index.php?id=99 (16.11.2015).
Kręcidło J., Duch Święty i Jezus w Ewangelii Świętego Jana. Funkcja pneumatologii w chrystologicznej strukturze czwartej Ewangelii, Częstochowa 2006.
Księga Ezechiela. Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu w przekładzie z języków oryginalnych, tłumaczenie, wstęp i komentarz J. Homerski, Lublin 1998.
Ku chrześcijaństwu jutra. Wprowadzenie do ekumenizmu, red. W. Hryniewicz, J. S. Gajek, S. J. Koza, Lublin 1997.
Kudasiewicz J., Dziewictwo. I. W Piśmie Świętym, w: Encyklopedia katolicka, t. 4, red. R. Łukaszyk, L. Bieńkowski, F. Gryglewicz, Lublin 1983, k. 610–611.
Kudasiewicz J., Panorama czytań biblijnych, w: S. Czerwik, J. Kudasiewcz, H. Witczyk, Święte Triduum Paschalne, Kielce 2001, s. 21–24.
Kulbacki P., Liturgia Triduum Paschalnego – Chrystusa ukrzyżowanego, pogrzebanego i wskrzeszonego, „Roczniki Liturgiczno-Homiletyczne” 3 (2012), s. 31–48.
Kunzler M., Liturgia Kościoła, przeł. i oprac. L. Balter, Poznań 1999.
Laurentin R., Matka Pana. Krótki traktat teologii maryjnej. Wydanie integralne, przeł. Z. Proczek, Warszawa 1989.
Maciołka M., Dziewictwo Maryi, w: Encyklopedia katolicka, t. 4, red. R. Łukaszyk, L. Bieńkowski, F. Gryglewicz, Lublin 1983, k. 612–613.
Mastalska D., Dziewictwo Maryi ze względu na Syna, „Salvatoris Mater” 9 (2007) nr 1–2, s. 123–143.
Mędala S., Ewangelia według św. Jana. Rozdziały 1–12, Wstęp, przekład z oryginału, komentarz, cz. 1, Częstochowa 2010.
Moffic E., Co każdy chrześcijanin powinien wiedzieć o żydowskim pochodzeniu Jezusa? Nowe spojrzenie na najbardziej wpływowego rabina w historii ludzkości, przeł. M. Holdenmajer, Warszawa 2017.
Mszał rzymski dla diecezji polskich. Lekcjonarz mszalny, t. 2: Okres Wielkiego Postu. Okres Wielkanocny, Poznań 2015.
Mszał z czytaniami. Niedziele, uroczystości, święta, dni powszednie, Katowice 1993.
Nadler S., Mesjasz w świętach Izraela, Warszawa 2017.
Nadolski B., Liturgika, t. 3: Sakramenty, sakramentalia, błogosławieństwa, Poznań 1992.
Nosowski Z., W jaki skandal układa się mozaika Rupnika?, https://wiez.pl/2022/12/27/marko-rupnik-mozaika/?fbclid=IwAR2g5QKbtkDM-9NX2Qy02UsAmVup7Eo8jl7fiEDuZeq8IGhXbghVwXFtY6U (27.12.2022).
Nowak A. J., Osoba konsekrowana, t. 3: Ślub czystości, Lublin 1999.
Papież Franciszek: pod koniec dnia zadajmy sobie jedno pytanie, https://deon.pl/kosciol/papiez-franciszek-pod-koniec-dnia-zadajmy-sobie-jedno-pytanie,2302826 (22.12.2022).
Paszkowska T., Dziewictwo, w: Leksykon duchowości katolickiej, red. M. Chmielewski, Lublin–Kraków 2002, s. 234–237.
Pieńkos J., Słownik łacińsko-polski. Łacina w nauce i kulturze, Zakamycze 2001.
Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu w przekładzie z języków oryginalnych, oprac. zespół biblistów polskich z inicjatywy benedyktynów tynieckich, Poznań 2000.
Pitre B., Jezus i żydowskie korzenie Maryi, przeł. M. Sobolewska, Kraków 2021.
Pitre B., Jezus. Historia najwyższej miłości, przeł. M. Sobolewska, Kraków 2022.
Pontyfikał rzymski, odnowiony zgodnie z postanowieniem Świętego Soboru Powszechnego Watykańskiego II, wydany z upoważnienia papieża Pawła VI, poprawiony staraniem papieża Jana Pawła II. Obrzędy konsekracji dziewic. Wydanie wzorcowe, Katowice 2001.
Propp W. H., Woda, w: Słownik wiedzy biblijnej, red. naukowa B. M. Metzger, M. D. Coogan, konsultacja wyd. polskiego W. Chrostowski, Warszawa 1996, s. 803–804.
Ratzinger J.–Benedykt XVI, Jezus z Nazaretu, cz. 1: Od chrztu w Jordanie do Przemienienia, przeł. W. Szymona, Kraków 2007.
Ridick J., Skarby w naczyniach glinianych. Refleksje psychologiczno-teologiczne na temat ślubów zakonnych, Kielce 1995.
Romaniuk K., Sakramentologia biblijna. Zarys teologii sakramentów dla teologów, katechetów, duszpasterzy, Warszawa 1991.
Rosik M., Judaizm u początków ery chrześcijańskiej, Wrocław 2003.
Rosik M., Postać Maryi w kontekście statusu żydowskich kobiet w Palestynie I wieku, w: Kościół i Maryja, red. A. A. Napiórkowski, Kraków 2020, s. 9–28.
Rytualna łaźnia z Jerozolimy i żydowskie zwyczaje obmywania, https://archeologiabiblijna.wordpress.com/2013/04/14/rytualna-laznia-z-jerozolimy-i-zydowskie-zwyczaje-obmywania/ (16.01.2019).
Sakramentalia, w: Leksykon liturgii, oprac. B. Nadolski, Poznań, s. 1429–1434.
Schowalter D. N., Chrzest, w: Słownik wiedzy biblijnej, red. naukowa B. M. Metzger, M. D. Coogan, konsultacja wyd. polskiego W. Chrostowski, Warszawa 1996, s. 89–90.
Schowalter D. N., Dziewicze narodzenie Jezusa, w: Słownik wiedzy biblijnej, red. naukowa B. M. Metzger, M. D. Coogan, konsultacja wydania polskiego W. Chrostowski, Warszawa 1996, s. 136–137.
Skowronek A., Z teologii chrztu, w: S. Czerwik, J. Kudasiewicz, J. Łach, A. Skowronek, Sakrament chrztu. Liturgia, teologia, Pismo Święte, Katowice 1973, s. 9–121.
Skucha P., Żydzi i judaizm w przepowiadaniu i katechezie Kościoła po II Soborze Watykańskim, w: Dzieci jednego Boga. Praca zbiorowa uczestników seminarium naukowego w Spertus College of Judaica w Chicago (1989), oprac. i red. W. Chrostowski, Warszawa 1991, s. 280–290.
Słownik języka polskiego PWN, https://sjp.pwn.pl/szukaj/dziewica.html (03.11.2022).
Słownik łaciny średniowiecznej w Polsce, red. M. Rzepiela, t. 8, z. 9 (71), Kraków 2011.
Sobór Watykański II, Dekret o ekumenizmie Unitatis redintegratio, 21.11.1964.
Sobór Watykański II, Dekret o przystosowanej odnowie życia zakonnego Perfectae caritatis, 28.10.1965.
Sobór Watykański II, Konstytucja dogmatyczna o Kościele Lumen gentium, 21.11.1964.
Sobór Watykański II, Konstytucja o liturgii świętej Sacrosanctum concilium, 4.12.1963.
Sondel J., Słownik łacińsko-polski dla prawników i historyków, Kraków 1997.
Stachowiak L., Chrzest Janowy, www.biblista.pl/ukryte/czytelnia-biblijna/1326-chrzest-janowy.html (16.01.2019).
Strong J., Grecko-polski słownik Stronga z lokalizacją słów greckich i kodami Popowskiego, Warszawa 2015.
Stypułkowska B., Biblijna katecheza o miłosierdziu skierowana do dziewic konsekrowanych. Przyczynek do formacji stałej, w: Oblicza miłosierdzia w Biblii, red. J. Jaromin, Wrocław 2016, s. 97–122.
Stypułkowska B., Formacja teologiczna w „ordo virginum”, „Analecta Cracoviensia” 52 (2020), s. 89–129.
Stypułkowska B., Indywidualne formy życia konsekrowanego w kontekście Roku życia konsekrowanego, „Częstochowskie Studia Teologiczne” 43 (2015), s. 117–145.
Stypułkowska B., Maryja – matka, siostra i nauczycielka dziewicy konsekrowanej, „Częstochowskie Studia Teologiczne” 48 (2021), s. 99–125.
Stypułkowska B., Perspektywy dla dziewic konsekrowanych żyjących w świecie wynikające z duchowości monastycznej, „Analecta Cracoviensia” 48 (2016), s. 195–222.
Stypułkowska B., Pustelnicy jako przedstawiciele indywidualnej formy życia konsekrowanego, „Analecta Cracoviensia” 50 (2018), s. 125–160.
Stypułkowska B., Rady ewangeliczne w życiu dziewicy konsekrowanej, „Annales Canonici” 14 (2018) 2, s. 291–321.
Stypułkowska B., Rozeznawanie dziewicy konsekrowanej w kierownictwie duchowym, „Analecta Cracoviensia” 53 (2021), s. 31–53.
Testa B., Sakramenty Kościoła, przeł. i oprac. L. Balter, Poznań 1998.
Thurian M., Maryja Matka Pana. Figura Kościoła, przeł. E. Ogiński, Warszawa 1990.
Wainwright G., Chrzest. Obrzędy chrzcielne, w: Słownik późnych ksiąg Nowego Testamentu i pism ojców apostolskich, red. R. P. Martin, P. H. Davids, red. naukowa wyd. polskiego J. Kręcidło, Warszawa 2014, s. 121–132.
Wawrowska D., Dziewictwo konsekrowane. Dawne powołanie na nowe czasy, Włocławek 2015.
Wprowadzenie teologiczno-pastoralne do Lekcjonarza mszalnego z 1981 r. http://www.kkbids.episkopat.pl/index.php?id=202 (17.11.2015).
Ziemski J., Nupcjalny charakter sakramentu małżeństwa i konsekracji dziewic. Studium analityczno-porównawcze, Toruń 2022.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2023 Beata Stypułkowska
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Twórca oświadcza, że przysługują mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.
Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:
- utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
- obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
- włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
- udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0)
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0). Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:
- zostanie podany autor i tytuł utworu,
- zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i identyfikator DOI oryginalnie opublikowanego utworu).
