Para obrazów retabulum ołtarzowego ze scenami legend o św. Mikołaju w zbiorach Muzeum Książąt Czartoryskich w Krakowie
DOI:
https://doi.org/10.15633/fhc.2236Klíčová slova:
poliptyk, tryptyk, Św. Mikołaj z Bari, malarstwo tablicowe, Warsztat Mistrza Tryptyku z Klimkówki, cuda św. Mikołaja, Ocalenie rozbitków, Biczowanie figury św. MikołajaAbstrakt
W kolekcji Muzeum Książąt Czartoryskich w Krakowie znajduje się para skrzydeł retabulum ołtarzowego przedstawiających wątki hagiograficzne związane ze św. Mikołajem z Bari. Do zbiorów trafiły z miejscowości Rzepiennik Biskupi, położonej w okolicach Krosna. Stanowią przykład późnogotyckiego malarstwa tablicowego powstającego w prowincjonalnych warsztatach małopolskich w pierwszej połowie XVI wieku.
Sceny Ocalenie rozbitków na tonącym statku oraz Biczowanie posągu św. Mikołaja ukazane na owych skrzydłach, odnoszą się do cudotwórczej działalności św. Mikołaja. Ich pierwowzorem był zapewne tekst Złotej Legendy Jakuba de Voragine, cieszący się od XIII wieku wielką popularnością i stanowiący źródło częstych inspiracji ikonograficznych.
Obrazy, pochodzące najprawdopodobniej z nieistniejącego retabulum św. Mikołaja, pod względem stylowym przyporządkować można kręgowi Warsztatu Mistrza Tryptyku z Klimkówki, którego działalność związana jest z Krosnem i okolicami. Twórcą łączonym z tą pracownią jest malarz Andrzej działający w Krośnie w pierwszej połowie XVI wieku. Jego dorobek charakteryzują wpływy między innymi malarstwa i grafiki południowoniemieckiej, z którymi najprawdopodobniej zetknął się w środowisku krakowskim.
Reference
B. Dąbrówna, Warsztat malarza cechowego w Polsce, w: Studia renesansowe, red. M. Walicki, t. IV, Warszawa—Wrocław—Kraków 1964, s. 331—377.
J. Gadomski, Gotyckie malarstwo tablicowe Małopolski 1420—1470, Warszawa 1988.
J. Gadomski, Gotyckie malarstwo tablicowe Małopolski 1500—1540, Kraków 1995.
M. Goetel-Kopfowa, Michał Lancz z Kitzingen a krakowska grafika książkowa, „Rozprawy i Sprawozdania MNK" 1955, s. 36—58.
K. Künstle, Ikonographie der christlichen Kunst, Freiburg im Breisgau 1926.
F. Leśniak, Rzemieślnicy i kupcy w Krośnie, XVI — pierwsza połowa XVII wieku, Kraków 1999.
P. Łopatkiewicz, Malarstwo w Krośnie w pierwszej połowie XVI wieku, Krosno 2007.
K. Meisen, Nikolauskult und Nikolausbrauch im Abendlande: eine kultgeographisch-volkskundliche Untersuchung, Düsseldorf 1931.
W. Mezger, Sankt Nikolaus: zwischen Kult und Klamauk, Ostfildern 1993.
M. Ołdakowska, Mikołaj jako Imago Dei i Vir Dei. Prezentacja wizerunku świętego na wybranych przykładach, „Zeszyty Naukowe KUL" 51 (2008) nr 2, s. 57—73.
L. Réau, Iconographie de l'art chrétien, vol. 3, Paris 1958.
M. Walczak, Alter Christus, studia nad obrazowaniem świętości w sztuce średniowiecznej na przykładzie św. Tomasza Becketa, Kraków 2001.
B. Wyrozumska, Czy Jan Olbracht wygnał Żydów z Krakowa?, „Rocznik Krakowski" 59 (1993), s. 5—11.
Stažení
Publikováno
Číslo
Sekce
Licence
Copyright (c) 2018 Paulina Chełmecka
Tato práce podléhá licenci na základě Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 3.0 Unported License.
Autor prohlašuje, že mu přináleží autorská práva k dílu a že nejsou omezena v rozsahu spadajícím pod toto prohlášení a že je dílo originální a nenarušuje autorská práva jiných osob.
Autor povoluje Papežské univerzitě Jana Pavla II. v Krakově bezplatné, nevýhradní a časově neomezené využívání díla, tedy:
- záznam a reprodukci: vytváření exemplářů díla tiskařskou, reprografickou technikou, magnetickým záznamem a digitální technikou;
- obchodování s originálem nebo exempláři, na nichž bylo dílo zaznamenáno (uvedení do obratu, zapůjčení nebo nájem originálu nebo exemplářů, veřejné vystavování, zobrazování a také veřejné zpřístupňování díla tak, aby k němu mohl mít každý přístup na místě a v čase, který si vybere);
- začlenění díla do kolektivního díla;
- poskytnutí sublicence Papežskou univerzitou Jana Pavla II. v Krakově Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska
Papežská univerzita Jana Pavla II. v Krakově zpřístupňuje dílo na platformě časopisu patřící vysoké škole, na základě licence Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska. Tím také opravňuje všechny zájemce k využití díla za následujících podmínek:
- bude uveden autor a název díla,
- bude uvedeno místo publikování (název časopisu a internetová adresa na původně publikované dílo),