The royal rule of Jadwiga of Anjou in Poland
DOI:
https://doi.org/10.15633/fhc.30205Keywords:
Jadwiga of Anjou, Kingdom of Poland, Teutonic Order, Kingdom of Hungary, Lithuania, 14th centuryAbstract
The article presents the problem of Jadwiga of Anjou’s rule in Poland and her participation in the international policy of the Kingdom. The author states that Jadwiga, from her coronation (16 October 1384), had full power and ruled independently with the support of Polish secular and clerical dignitaries. The marriage with Jagiełło and his coronation were followed by the co-rulership of the royal couple. Jadwiga, as heir to the throne, retained all royal rights while engaging in the internal affairs of the kingdom. The Queen was particularly concerned with Poland’s relations with the Kingdom of Hungary and the state of the Teutonic Order in Prussia. She brought about the restitution of Red Ruthenia, and after the death of her sister Maria she emphasised her rights to the throne in Buda. She strove to maintain peaceful relations with the Teutonic state and demanded the return of the Dobrzyń lands, Jadwiga was also an effective mediator in dynastic internal conflicts in Lithuania.
References
Akta grodzkie i ziemskie z czasów Rzeczypospolitej z Archiwum tzw. bernardyńskiego we Lwowie, t. 3, 6, 7, wyd. O. Pietruski, X. Liske, Lwów 1872–1878.
Akta unii Polski z Litwą 1385–1569, wyd. S. Kutrzeba, W. Semkowicz, Kraków 1932.
Codex diplomaticus Prussicus, Hrsg. J. Voigt, Bd. 4–6, Königsberg 1856–1861.
Codex epistolaris saeculi decimi quinti, t. 2, ed. A. Lewicki, Cracoviae 1891.
Codex epistolaris Vitoldi Magni ducis Lithuaniae 1376–1430, ed. A. Prochaska, Cracoviae 1882.
Documente privitóre la istoria românilor, culese de Eudoxiu de Hurmuzaki, vol. 1, p. 2, Bucuresci 1890.
Ioannis Dlugossii Annales seu Cronicae incliti Regni Poloniae, lib. X: 1370–1405, ed. D. Turkowska et alii, Varsaviae 1985.
Iura Masoviae terrestria. Pomniki dawnego prawa mazowieckiego ziemskiego, t. 1: 1228–1471, wyd. J. Sawicki, Warszawa 1972.
Joannis de Czarnkow Chronicon Polonorum, ed. J. Szlachtowski, w: Monumenta Poloniae Historica. Pomniki dziejowe Polski, t. 2, Lwów 1872, s. 619-756.
Johanns von Posilge, Officials von Pomesanien, Chronik des Landes Preussen, Hrsg. E. Strehlke, w: Scriptores rerum Prussicarum, Bd. 3, Leipzig 1866.
Kodeks dyplomatyczny katedry krakowskiej św. Wacława, wyd. F. Piekosiński, cz. 2, Kraków 1883.
Kodeks dyplomatyczny Małopolski, wyd. F. Piekosiński, t. 1–4, Kraków 1876–1905.
Kodeks dyplomatyczny Polski, t. 1–3, wyd. L. Rzyszczewski, A. Muczkowski, J. Bartoszewicz, Warszawa 1847–1858.
Kodeks dyplomatyczny Wielkopolski, t. 3, wyd. [I. Zakrzewski], Poznań 1879; t. 6, wyd. A. Gąsiorowski, H. Kowalewicz, Warszawa–Poznań 1982.
Lites ac res gestae inter Polonos ordinemque Cruciferorum, t. 2, wyd. I. Zakrzewski, Poznań 1892.
Najdawniejsze roczniki krakowskie i kalendarz, wyd. Z. Kozłowska-
-Budkowa, Warszawa 1978 (Monumenta Poloniae Historica. Pomniki Dziejowe Polski. Nova Series, 5).
Rocznik świętokrzyski, wyd. A. Rutkowska-Płachcińska, Kraków 1996 (Monumenta Poloniae Historica. Pomniki Dziejowe Polski. Nova Series, 12).
Zbiór dokumentów małopolskich, wyd. S. Kuraś, I. Sułkowska-Kuraś, cz. 1–8, Wrocław 1962–1975.
Opracowania
Bieniak J., Epilog zabiegów Siemowita IV o koronę polską, „Acta Universitatis Nicolai Copernici. Historia” 9 1973, s. 71–88.
Czamańska I., Mołdawia i Wołoszczyzna wobec Polski, Węgier i Turcji w XIV i XV wieku, Poznań 1996.
Długosz T., Królowa Jadwiga, „Studia Theologica Varsaviensia” 3 (1965) nr 1, s. 181–306.
Engel P., Itineraria regum et reginarum (1382–1438), com. N. C. Tóth, Budapest 2005.
Gąsiorowski A., Itinerarium króla Władysława Jagiełły 1386–1434, Warszawa 2015.
Goyski M., Sprawa zastawu ziemi dobrzyńskiej przez Władysława Opolczyka i pierwsze lata sporu (1391–1399). Szkic historyczny, Warszawa 1907 (odb. z „Przegląd Historyczny” 3 [1906]).
Halecki O., Jadwiga Andegaweńska i kształtowanie się Europy Środkowowschodniej, przekł. M. Borowska-Sobotka, Kraków 2000 (wyd. amerykańskie 1991).
Katalog pieczęci Jagiellonów, oprac. M. Bolom-Kotari i inni, red. M. Hlebionek, Toruń 2024.
Maciejewska W., Jadwiga, królowa polska, Kraków 1934.
Marzec A., Pod rządami nieobecnego monarchy. Królestwo Polskie 1370–1382, Kraków 2021.
Nikodem J., Jadwiga król Polski, Wrocław 2009.
Nikodem J., Witold, wielki książę litewski (1354 lub 1355 – 27 października 1430), Kraków 2013.
Nowak Z., Polityka północna Zygmunta Luksemburskiego do roku 1411, Toruń 1964.
Ożóg K., Kultura umysłowa dworu Jadwigi Andegaweńskiej i Władysława Jagiełły u schyłku XIV wieku, w: Nie w blasku kamieni, ale w pokorze i łagodności. Wokół duchowości św. Jadwigi Królowej, red. K. Panuś, Kraków 2007.
Ożóg K., Maffiolus Lampugnani, nominat na biskupstwo krakowskie, biskup płocki. Meandry kariery kurialisty rzymskiego w okresie wielkiej schizmy zachodniej, „Roczniki Humanistyczne” 48 (2000) z. 2 (zeszyt specjalny), s. 345–367.
Ożóg K., Uwagi o tytulaturze Jadwigi Andegaweńskiej w dokumentach i zabytkach dziejopisarskich (w druku).
Przybyszewski B., Błogosławiona Jadwiga Królowa: zdobna w cnoty, Kraków 1996.
Quillus H., Königin Hedwig von Polen, Leipzig 1938.
Rutkowska G., Niezachowane dokumenty królowej Jadwigi, „Roczniki Historyczne” 58 (1992), s. 79–86.
Rutkowska G., Itinerarium królowej Jadwigi 1384–1399, w: Dzieło Jadwigi i Jagiełły: w sześćsetlecie chrztu Litwy i jej związków z Polską, wybór i oprac. W. Biliński, Warszawa 1989, s. 204–225.
Rutkowska G., Urzędnicy królowej Jadwigi Andegaweńskiej. Spis, w: Nihil superfluum esse. Studia z dziejów średniowiecza ofiarowane Profesor Jadwidze Krzyżaniakowej, red. J. Strzelczyk, J. Dobosz, Poznań 2000, s. 367–391.
Sperka J., Władysław – książę opolski, wieluński, kujawski, dobrzyński, pan Rusi, palatyn Węgier, namiestnik Polski (1326/1330 – 8 lub 18 maja 1401), Kraków 2012.
Sroka S. A., Genealogia Andegawenów węgierskich, Kraków 2015.
Sroka S. A., Kiedy urodziła się królowa Jadwiga? (w niniejszym tomie).
Stabińska J. OSB ap, Królowa Jadwiga, Kraków 1975.
Strzelecka A., O królowej Jadwidze. Studia i przyczynki, Lwów 1933.
Sułkowska-Kurasiowa I., Dokumenty królewskie i ich funkcja w państwie polskim za Andegawenów i pierwszych Jagiellonów 1370–1444, Warszawa 1977.
Supruniuk A., Siemowit IV (ok. 1352–1426), w: Polski słownik biograficzny, t. 37, Warszawa–Kraków 1996–1997, s. 76–77.
Szczur S., Święta Jadwiga a Zakon Krzyżacki, w: Święta Jadwiga Królowa. Dziedzictwo i zadania na trzecie tysiąclecie, red. H. Kowalska, H. Byrska, A. Bednarz, Kraków 2002.
Szweda A., Organizacja i technika dyplomacji polskiej w stosunkach z zakonem krzyżackim w Prusach w latach 1386–1454, Toruń 2009.
Szweda A., Szybkowski S., Dwa dokumenty do genealogii pomorskiej rodziny Ściborowiców, w: Mieszczanie, wasale, zakonnicy, red. B. Śliwiński, Malbork 2004, s. 371–382.
Tęgowski J., Postawa polityczna arcybiskupa gnieźnieńskiego Bodzanty w czasie bezkrólewia po śmierci Ludwika Węgierskiego, w: Genealogia. Rola związków rodzinnych i rodowych w życiu publicznym w Polsce średniowiecznej na tle porównawczym, red. A. Radzimiński, J. Wroniszewski, Toruń 1996, s. 131–151.
Uruszczak W., „Unio regnorum sub una corona non causat eorum unitatem”. Unia Polski z Litwą w Krewie w 1385 r. Studium historyczno-prawne, Kraków 2017.
Wróbel D., Na pierwszym planie. Możni i szlachta polska wobec bezkrólewia po śmierci Ludwika Andegaweńskiego, Lublin 2020.
Wyrozumska B., Analiza źródłoznawcza zapisek w krakowskiej „Liber proscripcionum” dotyczących królowej Jadwigi, w: B. Wyrozumska, Fontes. Prace wybrane z dziejów średniowiecza i nauk pomocniczych historii, wybór i oprac. M. Starzyński, Kraków 2018.
Wyrozumski J., Królowa Jadwiga: między epoką piastowską i jagiellońską, Kraków 1997.
Żebrawski T., O pieczęcie dawnej Polski i Litwy, t. 1, Kraków 1865.
Downloads
Published
Issue
Section
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
The author declares that he or she has full copyright to the work, and such copyright it is not limited to the extent applicable to this declaration, that the article is an original work and that it does not infringe any third-party rights.
The author agrees to a free-of-charge, non-exclusive and non-restricted use of the work by Pontifical University of John Paul II in Krakow i.e.:
- to record and duplicate: make copies of the work by means of printing, reprography, magnetic or digital storage;
- to circulate the original or the copies of the work (disseminate, lend or lease the original or copies thereof, publicly display, screen or make the work publicly available so that everyone is able to access it at the time and in place they wish to do so);
- to include the work in a compilation;
- the Pontifical University of John Paul II in Krakow may grant sublicenses Creative Commons Acknowledgement of authorship-Non-commercial use-Without derivative work 3.0 Poland
The Pontifical University of John Paul II in Krakow makes the work available on the Platform Periodicals belonging to the University, according to the licence Creative Commons Acknowledgement of authorship-Non-commercial use-Without derivative work 3.0 Poland. Accordingly, the author authorises all interested parties to use the work on the following conditions:
- the author and the title of the work will be listed,
- the place of publication (name of the periodical and an Internet link to the originally published work),
- the work will be distributed in a non-commercial way,
- no derivative works will be created.
