Form, essence and matter in Aquinas’ early work De ente et essentia. Notes to the metaphysical foundation of Aquinas’ psychology

Autor

  • Petr Slováček Silesian University in Opava

DOI:

https://doi.org/10.15633/lie.1537

Słowa kluczowe:

Látka, forma, bytí/bytnost, fyzika, metafyzika, Tomáš Akvinský, Avicenna, Aristotelés, duše, člověk

Abstrakt

Článek analyzuje místo materie (první látky) ve filosofii Tomáše Akvinského, a to ze systematického i historicko-filosofického aspektu. Ukazuje, že v jeho recepci filosofických nástrojů pocházejících od Aristotela, sehráli důležitou a velmi komplexní roli arabská tradice (Avicenna a Averroes) i její interpreti první poloviny 13. stol. V článku je rovněž prezentován způsob, pomocí kterého Akvinský dokázal sjednotit hylemorfismus s metafyzickou teorií reálné distinkce esse/essentia, jímž si připravil půdu pro nedualistické pojetí člověka.

Biogram autora

  • Petr Slováček - Silesian University in Opava
    Born in 1981, studied philosophy and Polish philology at Palacký University in Olomouc, where he gained a doctoral degree in philosophy, under the supervision of Prof. Ivan Blecha and Dr. Jozef Matula. The subject of his research interest is metaphysics, philosophical anthropology and the psychology of Thomas Aquinas and, more recently, also German political philosophy and theology of the 20ᵗʰ century. He currently works as an assistant professor at the Silesian University in Opava, where he lectures in philosophy and political philosophy. Petr Slováček is the author of numerous expert texts, the most important of which are: Philosophical foundation of the Thomas Aquinas´ psychology, The levels of Thomas Aquinas´ philosophical psychology, Corporeal form and the human soul in the Thomas Aquinas´ work, God and war in context of Carl Schmitt’s political thinking, The theory of the political and the anthropology in C. Schmitt’s early work.

Bibliografia

Maurer A., Form and essence in the philosophy of St. Thomas, “Mediaeval Studies” 13 (1951), p. 165–176.

Hyman A., Aristotle’s ‘first matter’ and Avicenna’s and Averroes’ ‘corporeal form’, [in:] Harry Austryn Wolfson jubilee volume, vol. 1, Jerusalem 1965, p. 385–406.

Bazán B. C., The highest encomium of human body, [in:] Littera, sensus, sententia. Studi in onore del prof. C. J. Vansteenkiste, a cura di A. Lobato, Milano 1991, p. 99–116.

Bazán B. C., The human soul: form and substance? Thomas Aquinas’ critique of eclectic Aristotelianism, “Archives d’Histoire Doctrinale et Littéraire du Moyen Âge” 64 (1997), p. 95–126.

Fabro C., La nozione metafisica di partecipazione secondo S. Thomaso d’Aquino, 3ʳᵈ ed. (Turin 1963).

Sweeney E., Supposition, signification, and universals, „Freiburger Zeitschrift für Philosophie un Theologie“ 42 (1995), p. 267–290.

Stump E., Non–Cartesian substance dualism and materialism without reductionism, “Faith and Philosophy” 12 (1995), p. 505–531.

Gilson É., Élements d’une métaphysique Thomisté de l’être, “Archives d’Histoire Doctrinale et Litteraire du Moyen Age” 40 (1973), p. 7–36.

Klocker H. R., Two Quodlibets on essence/existence, “The Thomist” 46 (1982), p. 267–282.

Lehrberger J., The anthropology of Aquinas´s “De ente et essentia,” “The Review of Metaphysics” 51 (1998), p. 829–47.

Aertsen J. A., Medieval philosophy and the transcendentals: the case of Thomas Aquinas, Leiden 1996.

Wippel J. F., Aquinas route to real distinction: a note to “De ente et essentia,” “The Thomist” 43 (1979), p. 275–295.

Wippel J. F., The metaphysic thoughts of Thomas Aquinas, Washington 2000.

Owens J., Stages and distinction in “De ente”: a rejoinder, “The Thomist” 45 (1981), p. 99–123.

Owens J., Thomas Aquinas (B. CA. 1225; 1274), [in:] Individuation in scholasticism: the latter Middle Ages and the counter reformation, ed. J. J. E. Gracia, Albany 1994, p. 173–194.

Sweeney L., Existence/essence in Thomas Aquinas’s early writings, “Proceeding in the American Catholic Philosophical Association” 37 (1963), p. 97–130.

Pasnau R., Thomas Aquinas on human nature, Cambridge 2004.

Zavalloni R., Richard de Mediavilla et la controverse sur la pluralité des formes, Louvain 1951.

Pobrania

Opublikowane

2015-12-20

Numer

Tom 39 Nr 2 (2015)

Dział

Artykuły

Licencja

W kwestii praw autorskich obowiązują następujące zasady:

1. Twórca oświadcza, że służą mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.

2. Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:

  • utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
  • obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
  • włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
  • udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0)

3. Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0). Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:

  • zostanie podany autor i tytuł utworu,
  • zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i adres internetowy do oryginalnie opublikowanego utworu).