Gogacz – Judycki. Two concepts of the individuality of a human person

Autor

  • Bożena Listkowska

DOI:

https://doi.org/10.15633/lie.3469

Słowa kluczowe:

pluralism, dualism, human, individuality, Thomism, Phenomenology

Abstrakt

The aim of the article is presentation of two concepts of human individuality which have arisen in modern Polish philosophy of Mieczysław Gogacz and Stanisław Judycki. It is an attempt to look at the problem from two different philosophical perspectives: Thomistic metaphysics and phenomenological epistemology. Metaphysical approach is searching for an answer to the question about human individuality in their ontic structure, whereas phenomenological approach focuses on the analysis of a direct experience. As reason of individuality, Gogacz indicates potential intellect (passive) subjected in a substantial form (soul). Judycki maintains that this reason is the concept of God, according to whom He creates a soul of every human being as radically different from all other human souls, unique. Presented theories develop from a different way of understanding a human being. Gogacz’s theory has a substantial character, refers to the concept of a human of Aristotle, Boethius and St. Thomas Aquinas. Judycki’s concept is a relational approach, modified by elements of substantialist philosophy. He refers to relational approach of Plato, Saint Augustine and Descartes as well as substantialist theories of Aristotle and St. Thomas Aquinas. Thomistic and henomenological approaches to individuality introduce fundamentally different and essential substance to philosophy concerning human beings.

Biogram autora

  • Bożena Listkowska
    Bożena Listkowska (Casimir the Great University in Bydgoszcz) – a doctor of philosophy; an assistant professor at the Institute of Philosophy, Casimir the Great University in Bydgoszcz. Scope of research interests: contemporary Polish philosophy, in particular philosophical anthropology and metaphysics.

Bibliografia

Gogacz M., Elementarz metafizyki, Warszawa 1998.

Gogacz M., Istnieć i poznawać, Warszawa 1976.

Gogacz M., Wokół problemu osoby, Warszawa 1974.

Gogacz M., Wprowadzenie do etyki chronienia osób, Warszawa 1998.

Judycki S., Bóg i inne osoby. Próba z zakresu teologii filozoficznej, Poznań 2010.

Judycki S., Świadomość i pamięć. Uzasadnienie dualizmu antropologicznego, Lublin 2004.

Kijewska A., Filozof i jego muzy. Antropologia Boecjusza – jej źródła i recepcja, Kęty 2011.

Krąpiec M. A., Zagadnienie jednostkowienia bytów materialnych, „Roczniki Filozoficzne” 1958, vol. 6 bull. 1, pp. 97–148.

Stępień A. B., Wprowadzenie do metafizyki, Kraków 1964.

Tomasz z Akwinu, Traktat o człowieku. Suma teologii 1,75–89, trans. and ed. S. Swieżawski, Kęty 1998.

Wojtyła K., „Osoba i czyn” oraz inne studia antropologiczne, Lublin 2000.

Ziemiński I., Życie wieczne. Przyczynek do eschatologii filozoficznej, Kraków–Poznań 2013.

Judycki S., Samoświadomość i unikalność osób ludzkich, http://www.kul.pl/materialy-do-pobrania,art_19301.html (02.04.2014).

Thomas Aquinas, Contra Gentiles. On the Truth of the Catholic Faith, Book Two: Creation, translated by James F. Anderson, New York, 1955–57, http://dhspriory.org/thomas/ContraGentiles2.htm#81 (02.04.2014).

Pobrania

Opublikowane

2019-10-10

Numer

Tom 25 (2019): Special issue

Dział

Artykuły

Licencja

Prawa autorskie (c) 2020 Bożena Listkowska

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.

W kwestii praw autorskich obowiązują następujące zasady:

1. Twórca oświadcza, że służą mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.

2. Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:

  • utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
  • obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
  • włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
  • udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0)

3. Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0). Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:

  • zostanie podany autor i tytuł utworu,
  • zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i adres internetowy do oryginalnie opublikowanego utworu).