Radość zbierania. Filozoficzne aspekty kolekcjonerstwa
DOI:
https://doi.org/10.15633/lie.1696Słowa kluczowe:
gromadzenie, materialność, historia rzeczyAbstrakt
Artykuł jest poświęcony filozoficznym aspektom zbierania i kolekcjonowania rzeczy. Wychodzę od jednej z gatunkowych definicji człowieka jako „zbieracza” – zbieranie określa istotę ludzką od jej półzwierzęcych początków. Następnie przechodzę do omówienia i analizy głównych relacji, jakie łączą człowieka z rzeczami (naturalnymi i artefaktami). W zakończeniu staram się pokazać, że obcowanie z rzeczami może – pod pewnymi warunkami – przynieść człowiekowi więcej radości aniżeli ich konsumowanie.Bibliografia
Böhme H., Fetyszyzm i kultura. Inna teoria nowoczesności, tłum. M. Falkowski, Warszawa 2012.
Cabanne P., Wielcy kolekcjonerzy, tłum. F. Buhl, Kraków 1978.
Clifford J., O kolekcjonowaniu sztuki i kultury, tłum. J. Iracka, [w:] J. Clifford, Kłopoty z kulturą. Dwudziestowieczna etnografia, literatura i sztuka, tłum. E. Dżurak i in., Warszawa 2000, s. 231–267.
Dauxois J., Cesarz alchemików Rudolf II Habsburg, tłum. R. Niziołek, Kraków1997.
Drüe E., Ekscentryczność jako otwarty wyraz duchowości, [w:] Duch i dusza, red. P. Dybel, Warszawa 2001, s. 100–111.
Górnicka‑Zdziech I., Przewodnik zacnego kolekcjonera według Franciszka Starowieyskiego, Warszawa 2008.
Listri M., Le Dimore del Genio, Milano 1996.
Nietzsche F., Niewczesne rozważania, tłum. L. Staff, posł. D. Misztal, Wrocław 2003.
Norman D. A., Wzornictwo i emocje, tłum. D. Skalska‑Stefańska, Warszawa 2015.
Pomian K., Jak uprawiać historię kultury, „Przegląd Historyczny” (1995), nr 1, s. 1–13.
Pomian K., Kolekcjonerstwo i filozofia. Narodziny nowożytnego muzeum, [w:] K. Pomian, Drogi kultury europejskiej. Trzy studia, Warszawa 1996, s. 109–171.
Pomian K., Zbieracze i osobliwości. Paryż–Wenecja XVI–XVIII wiek, tłum. A. Pieńkos, Gdańsk 2012.
Riegl A., Nowoczesny kult zabytków. Jego istota i powstanie, tłum. R. Kasperowicz, [w:] Alois Riegl, Georg Dehio i kult zabytków, tłum. i wstęp R. Kasperowicz, Warszawa 2002, s. 27–70.
Sommer M., Zbieranie. Próba filozoficznego ujęcia, tłum. J. Merecki, Warszawa 2003.
Symotiuk S., „Martwa natura” jako traktat filozoficzny, „Sztuka i Filozofia” (1992), nr 5, s. 155–169.
Swieżawski S., Zbieżności metafizyki realistycznej i historiografii, [w:] Szkice filozoficzne. Romanowi Ingardenowi w darze, Warszawa–Kraków 1964, s. 267–287.
Taylor Ch., Secular age, Harvard 2009.
Waźbiński Z., Muzeum i zbiory artystyczne epoki nowożytnej. Wiek XV i XVI, Toruń 2006.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
W kwestii praw autorskich obowiązują następujące zasady:
1. Twórca oświadcza, że służą mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.
2. Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:
- utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
- obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
- włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
- udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0)
3. Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0). Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:
- zostanie podany autor i tytuł utworu,
- zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i adres internetowy do oryginalnie opublikowanego utworu).
