The misery of the human condition and religion
DOI:
https://doi.org/10.15633/lie.4040Słowa kluczowe:
misery of the human condition, religion, hope, localness, universalismAbstrakt
The present essay is devoted to various aspects of the misery of the human condition and their references to religion, as conceived of by Leszek Kołakowski and Józef Tischner. After a preliminary presentation of the two thinkers, the author discusses example aspects of the misery in question, showing at what points Kołakowski’s thinking differed from that of Tischner. However, the author finds that the key issue is the evolution that took place in the views on this subject in each one of them. This evolution shows that Kołakowski’s and Tischner’s hopes for overcoming that which each one of them, in his own manner, understood as the misery of the human condition in the Polish localness were not fulfilled. Thus, Poles did not manage to attain universalism, as perceived by both the thinkers in the context of the Western European culture. This finding, however, involves a question about what in the contemporary culture, and particularly religion is local, and what is universal.
Bibliografia
Bergson H., Dwa źródła moralności i religii, trans. P. Kostyło, K. Skorulski, Kraków 1993.
Delsol Ch., Le Souci contemporain, Bruxelles 1996.
Dymarski Z., Między kapłanem a błaznem. O tolerancji w kontekście kultury, in: Tolerancja a edukacja, red. M. Patalon, Gdańsk 2008, pp. 72–80.
Kępiński A., Psychopatie, Warszawa 1977.
Kołakowski L., Czym jest socjalizm?, in: L. Kołakowski, Pochwała niekonsekwencji. Pisma rozproszone sprzed roku 1968, t. 2, Londyn 2002, pp. 172–176.
Kołakowski L., Etyka bez kodeksu, in: L. Kołakowski, Kultura i fetysze, Warszawa 2000, pp. 139–173.
Kołakowski L., Główne nurty marksizmu: powstanie – rozwój – rozkład, Londyn 1998.
Kołakowski L., Kapłan i błazen, in: L. Kołakowski, Pochwała niekonsekwencji. Pisma rozproszone sprzed roku 1968, t. 2, Londyn 2002, pp. 263–293.
Kołakowski L., Symbole religijne i kultura humanistyczna, in: L. Kołakowski, Kultura i fetysze, Warszawa 2000, pp. 219–239.
O sztuce oswajania liberalizmu. Z Leszkiem Kołakowskim rozmawia Piotr Kostyło, “Przegląd Powszechny” (1998) nr 4, pp. 14–30.
Tischner J., Chochoł sarmackiej melancholii, in: J. Tischner, Świat ludzkiej nadziei, Kraków 1992, pp. 15–28.
Tischner J., Ludzie z kryjówek, “Znak” (1978) nr 1 (283), pp. 57–72.
Tischner J., Upadek Ikara, in: J. Tischner, Ksiądz na manowcach, Kraków 1999, pp. 295–311.
Tischner J., Wstęp, in: J. Tischner, Świat ludzkiej nadziei, Kraków 1992, pp. 9–12.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
W kwestii praw autorskich obowiązują następujące zasady:
1. Twórca oświadcza, że służą mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.
2. Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:
- utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
- obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
- włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
- udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0)
3. Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0). Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:
- zostanie podany autor i tytuł utworu,
- zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i adres internetowy do oryginalnie opublikowanego utworu).
