Wojtyła’s view on Kant’s formalism and Scheler’s material ethics of value, or the ethics of material duty
DOI:
https://doi.org/10.15633/lie.61104Słowa kluczowe:
moralność, etyka, doświadczenie, powinność moralnaAbstrakt
Artykuł przedstawia koncepcję etyki opracowaną przez Karola Wojtyłę w jego polemice z systemami etycznymi Immanuela Kanta oraz Maksa Schelera. Wojtyła negatywnie ocenia system Schelera jako narzędzie do naukowej interpretacji etyki chrześcijańskiej, a zarazem jako narzędzie interpretacji doświadczenia moralności jako takiego. Nie ocenia jednak negatywnie samej metody fenomenologicznej, która w jego opinii stanowi niezbędne narzędzie w analizie faktów moralnych. Co więcej, Wojtyła postuluje, aby metodę tę stosować jeszcze bardziej konsekwentnie niż czynił to sam Scheler. W swojej częściowo uzasadnionej polemice z Kantem, Scheler posunął się bowiem zbyt daleko, wykluczając moment normatywny z doświadczenia moralności. Wojtyła stwierdził, że sama fenomenologiczna analiza doświadczenia — przede wszystkim sądów sumienia — pokazuje, że normatywność dana jest w źródłowym doświadczeniu moralności.
Bibliografia
Buttiglione R., Myśl Karola Wojtyły, Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 1996.
Merecki J., L’antropologia filosofica nella teologia del corpo di Giovanni Paolo II, Cantagalli, Siena 2015.
Palacios J. M., Istota formalizmu etycznego, “Roczniki Filozoficzne” (1997–1998) n. 2, p. 187–202.
Scheler M., Der Formalismus in der Ethik und die materiale Wertethik, Francke Verlag, Bern 1954.
Styczeń T., Problem możliwości etyki jako empirycznie uprawomocnionej i ogólnie ważnej teorii moralności. Studium metaetyczne, Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 1972.
Wojtyła K., “Osoba i czyn” oraz inne studia antropologiczne, Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 2020.
Wojtyła K., Zagadnienie podmiotu moralności, Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 1991.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autorzy publikujący w czasopiśmie udzielają jego wydawcy zgody o następującej treści:
- Autor zachowuje autorskie prawa majątkowe do utworu, a jednocześnie udziela wydawcy czasopisma zgody na jego pierwszą publikację w wersji drukowanej i wersji online na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe oraz zgody na wykonywanie opracowań, w tym przekładów.
- Autor ma możliwość udzielania zgody niewyłącznej na opublikowanie utworu w wersji, która ukazała się w czasopiśmie (np. zamieszczenia go w repozytorium instytucjonalnym lub opublikowania w książce), wraz z informacją o jego pierwszej publikacji w czasopiśmie.
- Autor może umieścić swój utwór online (np. w repozytorium instytucjonalnym lub na swojej stronie internetowej) jeszcze przed zgłoszeniem utworu do czasopisma.
