From experience to a method. The significance of Karol Wojtyła’s habilitation dissertation in the development of his concept of philosophical cognition of man

Abstrakt

Celem artykułu jest pokazanie znaczenia rozprawy habilitacyjnej Karola Wojtyły w rozwoju jego koncepcji filozoficznego poznania człowieka. Dokonana przez niego ocena przydatności systemu etycznego Schelera dla etyki chrześcijańskiej zajmuje miejsce pośrednie między postulatem uwzględnienia doświadczenia pierwszoosobowego w poznaniu w początkowej fazie uprawiania przez niego filozofii, a propozycją wykorzystania metody fenomenologicznej do analizy tego doświadczenia i przejścia od doświadczenia do systemu zawartego w „Osobie i czynie”. Wojtyła w swojej rozprawie habilitacyjnej poddał analizie kwestię doświadczenia wewnętrznego człowieka, podkreślając jego znaczenie dla etyki i antropologii. Właściwe ujęcie tego doświadczenia jest możliwe dzięki metodzie fenomenologicznej. Analiza systemu Schelera pozwoliła Wojtyle stwierdzić, że chociaż posłużenie się metodą fenomenologiczną jest konieczne w filozoficznym poznaniu, to zarazem nie jest wystarczające. Metoda ta nie ujmuje wszystkiego, co niesie ze sobą doświadczenie. Powinna być ona także odpowiednio stosowana, aby nie pomijać istotnych treści doświadczenia. Natomiast konkretny sposób zastosowania tej metody do filozoficznego poznania i łączenia tej metody z metodą metafizyczną pokazał w „Osobie i czynie”.