Existential issues in the view of selected representatives of the Lvov–Warsaw School
DOI:
https://doi.org/10.15633/lie.31102Keywords:
Lvov-Warsaw School, existentialism, meaning of life, suicide, suffering, Tatarkiewicz, Czeżowski, Bocheński, Kotarbiński, WitwickiAbstract
Representatives of the Lvov-Warsaw School are known for their achievements in the field of logic, methodology, or epistemology. It is worth adding, however, that Kazimierz Twardowski’s students and successors also dealt with issues specific to other branches of philosophy. Some of them reflected on human existential problems, including the issue of the meaning of life, the problem of suffering, the attitude to evanescence and death. The subject of the paper is existential issues from the perspective of selected representatives of the Lvov-Warsaw School, such as Władysław Tatarkiewicz, Tadeusz Kotarbiński, Władysław Witwicki, Tadeusz Czeżowski and Józef Maria Bocheński. In this paper I try to point out the key features of existential philosophy in the Lvov-Warsaw School and to place the views of the School’s representatives in the context of other philosophical traditions.
References
Améry J., O starzeniu się. Bunt i rezygnacja. Podnieść na siebie rękę. Dyskurs o dobrowolnej śmierci, przeł. B. Baran, Warszawa 2007.
Ajdukiewicz K., Logistyczny antyirracjonalizm w Polsce, „Przegląd Filozoficzny” 37 (1934) z. 4, s. 399–408.
Ajdukiewicz K., Język i poznanie, t. 1: Wybór pism z lat 1920–1939, Warszawa 1985.
Betti A., Van der Schaar M. A., The road from Vienna to Lvov. Twardowski’s theory of judgement between 1894 and 1897, „Grazer Philosophische Studien” 67 (2004), s. 1–20, https://doi.org/10.1163/18756735-90000821.
Bocheński J. M., Podręcznik mądrości tego świata, Kraków 1992.
Bocheński J. M., „Sens życia” i inne eseje, Warszawa 1993.
Bocheński J. M., Współczesne metody myślenia, Poznań 1993.
Brożek A., Twardowski i analiza filozoficzna, w: Rozum i wola. Kazimierz Twardowski i jego wpływ na kształt kultury polskiej XX wieku, red. J. Jadacki, Lublin 2021, s. 271–297.
Brożek A., Jadacki J., Minimalizm etyczny Tadeusza Kotarbińskiego, „Etyka” 39 (2006), s. 48–71, https://doi.org/10.14394/etyka.428.
Brożek A., Będkowski M., Chybińska A., Ivanyk S., Traczykowski D., Antyirracjonalizm. Metody filozoficzne w Szkole Lwowsko-Warszawskiej, Warszawa 2020.
Cavallin J., Content and object: Husserl, Twardowski and psychologism, Dordrecht 1997, https://doi.org/10.1007/978-94-017-1160-9.
Csato E., Sartre’owskie piekło samotności, „Nowiny Literackie” 1 (1947) nr 33, s. 5.
Czeżowski T., Filozofia na rozdrożu. Analizy metodologiczne, Warszawa 1965.
Czeżowski T., Odczyty filozoficzne, Toruń 1969.
Czeżowski T., Pisma z etyki i teorii wartości, Wrocław 1989.
Dąmbska I., „Próba kontaktu” z myślą filozoficzną Henryka Elzenberga (1887–1967), „Znak” 159 (1967), s. 1121–1127.
Dąmbska I., Problem śmierci w kulturze chrześcijańskiej, „Znak” 374 (1986), s. 50–71.
Dziedzic A., Józef Maria Bocheński o sensie życia, „Filo-Sofija” 13 (2013) nr 21, s. 85–98.
Elzenberg H., Kłopot z istnieniem. Aforyzmy w porządku czasu, Kraków 1994.
Gadacz T., Historia filozofii XX wieku, t. 1, Kraków 2009.
Gadacz T., Historia filozofii XX wieku, t. 2, Kraków 2009.
Grzybowski J., Platońska lekcja śmierci — troska o umieranie, „Kwartalnik Filozoficzny” 11 (2012) z. 2, s. 85–106.
Habura A., Filozofia starożytnej Grecji w twórczości Władysława Tatarkiewicza do roku 1947 — zarys, „Ruch Filozoficzny” 77 (2021) nr 3, s. 81–100, https://doi.org/10.12775/RF.2021.027.
Jadacki J., Filozofia polska XIX i XX wieku, t. 2: Wiek XX, Warszawa 2015.
Kijaczko S., Wobec bycia. Filozoficzny problem samobójstwa, Opole 2005.
Kleszcz R., Dwie metafilozofie: Elzenberg a Szkoła Lwowsko-Warszawska, „Przegląd Filozoficzny — Nowa Seria” 26 (2017) nr 4, s. 289–320.
Konstańczak S., Egzystencjalne znaczenie cierpienia w aksjologii Władysława Tatarkiewicza, „Filo-Sofija” 11 (2011) nr 13/14, s. 629–642.
Konstańczak S., Henryka Elzenberga krytyka koncepcji etyki niezależnej Tadeusza Kotarbińskiego, „Przegląd Filozoficzny — Nowa Seria” 26 (2017) nr 4, s. 339–354.
Kotarbiński T., Mistrzostwo i humanizm. Rozmowa z profesorem Tadeuszem Kotarbińskim, „Studia Filozoficzne” (1973) nr 3, s. 3–13.
Kotarbiński T., Medytacje o życiu godziwym, Warszawa 1986.
Kuliniak R., Pandura M., Ratajczak Ł., Filozofia po ciemnej stronie mocy. Krucjaty marksistów i komunistów polskich przeciwko Lwowskiej Szkole Filozoficznej Kazimierza Twardowskiego. Część pierwsza: lata 1945–1951. Kęty 2018.
Łukasiewicz D., Analiza i egzystencja w ujęciu Tadeusza Czeżowskiego i Mariana Przełęckiego, „Analiza i Egzystencja” 15 (2011), s. 11–25.
Marx J., Idea samobójstwa w filozofii, Warszawa 2003.
Milbrandt M., Filozofia egzystencjalna Gabriela Marcela, „Przegląd Filozoficzny” 43 (1947) z. 1–4, s. 137–147.
Płoszczyniec A., Czy sens życia jest tym samym co cel życia? Rozważania aksjologiczne, „Analiza i Egzystencja” 37 (2017), s. 43–60, https://doi.org/10.18276/aie.2017.37-03.
Sahaj T., Tadeusz Kotarbiński — pionier bioetyki i suicydologii, rzecznik eutanazji i samobójstwa, „Przegląd Filozoficzny — Nowa Seria” 15 (2006) 1 (57), s. 149–167
Seneka, Dialogi, przeł. L. Joachimowicz, Warszawa 2001.
Seneka, Listy moralne do Lucyliusza, przeł. W. Kornatowski, Warszawa 1998.
Šimo H., O etyce niezależnej Tadeusza Kotarbińskiego, „Analiza i Egzystencja” 46 (2019), s. 75–93, https://doi.org/10.18276/aie.2019.46-05.
Stanisławek J., Podręcznik mądrości tego świata Józefa Marii Bocheńskiego, „Edukacja Filozoficzna” 71 (2021), s. 237–263, https://doi.org/10.14394/edufil.2021.0010.
Tarchała A., Koncepcja dobra w ujęciu Władysława Tatarkiewicza, Kraków 2024, https://doi.org/10.15633/9788383700496.
Tatarkiewicz W., „Droga do filozofii” i inne rozprawy filozoficzne, t. 1, Warszawa 1971.
Tatarkiewicz W., Historia filozofii, t. 3: Filozofia XIX wieku i współczesna, Warszawa 2009.
Tatarkiewicz W., O filozofii i sztuce, Warszawa 1986.
Tatarkiewicz W., O szczęściu, Warszawa 1990.
Tatarkiewicz W., Parerga, Warszawa 1978.
Twardowski K., O jasnym i niejasnym stylu filozoficznym, „Ruch Filozoficzny” 5 (1919) nr 2, s. 25–27.
Twardowski K., Przemówienie inauguracyjne z okazji otwarcia Polskiego Towarzystwa Filozoficznego we Lwowie, „Przegląd Filozoficzny Warszawski” 7 (1904), s. 241–243.
Twardowski K., Rozprawy i artykuły filozoficzne, Lwów 1927.
Warnock M., Egzystencjalizm, przeł. M. Michowicz, Warszawa 2005.
Wilowski W., Metafizyka cierpienia. Od Arystotelesa, poprzez myśl indyjską, do myśli chrześcijańskiej, Poznań 2010.
Wittgenstein L., Tractatus logico-philosophicus, przeł. B. Wolniewicz, Warszawa 2012, https://doi.org/10.4324/9781315884950.
Witwicki W., Pogadanki obyczajowe, Warszawa 1962.
Witwicki W., Rozmowa z pesymistą, Lwów 1938.
Woleński J., Filozoficzna szkoła lwowsko-warszawska, Warszawa 1985.
Woleński J., Lvov–Warsaw School, https://plato.stanford.edu/entries/lvov-warsaw/ (07.11.2023).
Downloads
Published
Issue
Section
License
Copyright (c) 2025 Kamil Trombik
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
Authors who publish with this journal agree to the following terms:
- Authors retain the copyright and full publishing rights without restrictions, and grant the journal right of first publication with the work simultaneously licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License that allows others to share the work with an acknowledgement of the work's authorship and initial publication in this journal.
- Authors are able to enter into separate, additional contractual arrangements for the non-exclusive distribution of the journal's published version of the work (e.g., post it to an institutional repository or publish it in a book), with an acknowledgement of its initial publication in this journal.
- Authors are permitted and encouraged to post their work online (e.g., in institutional repositories or on their website) prior to and during the submission process, as it can lead to productive exchanges, as well as earlier and greater citation of published work (See The Effect of Open Access).
