Two Formal Models of the Concept of Temperance

Authors

  • Irena Trzcieniecka-Schneider Uniwersytet Rolniczy im. H. Kołłątaja w Krakowie

DOI:

https://doi.org/10.15633/lie.2347

Keywords:

Aristotelian ethics, Epicurean ethics, golden mean, temperance, conceptual analysis, logical analysis, formal models

Abstract

Temperance is one of the four cardinal virtues which were first formulated by Plato. Today the notion of temperance has a central position in many ethical systems, especially in ecophilosophy (environmental philosophy). Temperance, involwing balance and moderation, may give resolution to many contemporary human problems. The attempt of analysis of this concept with simple formal means can make clear some hidden assumptions and the structure of the concept of temperance. The analised concept includes both – a decision (a choice) and an action/behaviour as an effect of the decision. First model is based on Aristotle’s theory of golden mean presented in his Nicomachean Ethics. The attempt of reconstruction Aristotle’s idea using mathematical notion of weighted mean shows that the concept of temperance is strongly restricted to the cultural background. Therefore in extremal cases the universal concept of temperance may not exist.

Second model given by Epicurus is based on the notion of consequence. It concerns pleasure and pain only, but temperance is just recommended in using pleasures. The set of temperant decisions is built recurently. A – the set of pleasure – is modified step by step by consequence CR(A) where R – set of rules – includes modus ponens, law of identity and some simple laws of everyday provenience. U is the set of temperant choices in Epicurean sense iff  ∀p ∈ P, ~(p ∈ CR (U)) where P – set of pain.

Author Biography

  • Irena Trzcieniecka-Schneider, Uniwersytet Rolniczy im. H. Kołłątaja w Krakowie
    Irena Trzcieniecka­‑Schneider – dr, logik, dydaktyk filozofii i logiki, członek PTLiFN i PTF, pracownik d. Zakładu Filozofii Przyrody Uni­wersytetu Rolniczego im. H. Kołłątaja w Kra­kowie. Prace m.in. w wydawnictwach książkowych (w tym w wydawnictwach UPJPII), „Opiniach Edukacyjnych PAU”, „Analizie i Egzystencji” oraz czasopismach specjalistycznych.

References

Arystoteles, Etyka nikomachejska, przeł. D. Gromska, Warszawa 1982.

Św. Ambroży z Mediolanu, Wykład Ewangelii według św. Łukasza, przeł. W. Szołdrski, oprac. i wstęp A. M. Bogucki OP, Warszawa 1977.

Św. Augustyn, Pisma monastyczne, tłum. P. Nehring, M. Starowieyski, R. Szaszka, Kraków 2002.

Czeżowski T., Pisma z etyki i teorii wartości, Wrocław–Warszawa 1989.

Diogenes Laertios, Żywoty i poglądy słynnych filozofów, przeł. I. Krońska i in., Warszawa 1984.

Epikur, List do Menoikeusa, przeł. K. Leśniak, w: Diogenes Laertios, Żywoty i poglądy słynnych filozofów, przeł. I. Krońska i in., Warszawa 1984, s. 643–650.

Rodriguez Luño A., Elegidos en Cristo para ser santos, vol. 3: Moral especial, Roma 2008.

Św. Tomasz z Akwinu, Summa teologiczna, t. 22: Umiarkowanie, tłum. ks. S. Bełch, Londyn 1963.

Downloads

Published

2018-02-01