Dasein, autentyczność i wybór w Heideggerowskim "Byciu i czasie"
DOI:
https://doi.org/10.15633/lie.1795Słowa kluczowe:
Dasein, autentyczność, nieautentyczność, etyka ontologicznaAbstrakt
Martina Heideggera analiza autentyczności Dasein wydaje się sprzeczna. Z jednej strony Heidegger twierdzi, że autentyczność Dasein jest nieuniknionym rezultatem jego stanu trwogi, tzn. trwoga jest zarówno koniecznym, jak i wystarczającym warunkiem autentyczności. Z drugiej strony Heidegger zdaje się sugerować, że autentyczność jest wyborem. W celu rozwiązania tej możliwej sprzeczności proponuję rozważanie autentyczności jako dwuetapowego procesu. W pierwszym etapie Dasein staje się autentyczny, a w drugim etapie kontynuuje swoją autentyczność. Pierwszy etap jest wstępnym uchwyceniem przez Dasein podstawowej prawdy o swoim istnieniu i jest nieuniknionym rezultatem stanu Trwogi. Drugi etap jest dobrowolnym i powtarzanym przez Dasein potwierdzeniem tego pierwszego uchwycenia prawdy o swoim istnieniu, i jako taki jest wyborem. Rozróżniam również dwa rodzaje nieautentyczności: jedna to nieautentyczność codziennego Dasein; druga to nieatentyczność Dasein, który odmawia uznania podstawowej prawdy o swoim istnieniu. Ta druga nieautentyczność jest zinterpretowana jako wybór, który albo jest świadomy, albo jest wyborem poprzez „brak“ wyboru. Sugeruję również, że Heideggera nawoływanie do autentyczności powinno być zinterpretowane przede wszystkim jako nawoływanie do ontologicznej, a nie normatywnej etyki.Bibliografia
Golomb J., In search of authenticity from Kierkegaard to Camus, London 1995.
Heidegger M., Being and time, trans. J. Macquarrie, E. Robinson, New York 1962.
Heidegger M., What is metaphysics?, trans. D. F. Krell, [in:] Pathmarks, ed. W. McNeill, Cambridge 1998, p. 82–96.
Solomon R. C., Continental philosophy since 1750: the rise and fall of the self, Oxford 1988.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
W kwestii praw autorskich obowiązują następujące zasady:
1. Twórca oświadcza, że służą mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.
2. Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:
- utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
- obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
- włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
- udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0)
3. Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0). Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:
- zostanie podany autor i tytuł utworu,
- zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i adres internetowy do oryginalnie opublikowanego utworu).