Karol Wojtyła’s Criticism of Max Scheler’s Concept of a Person

Authors

  • Tadeusz Biesaga Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie

DOI:

https://doi.org/10.15633/lie.2556

Keywords:

person, consciousness, human agency, ethical experience, conscience

Abstract

The paper reconstructs Karol Wojtyła’s criticism of Max Scheler’s concept of a person, consciousness, and ethical experience. As underlined by Wojtyła, in the ethics of Scheler the concepts of consciousness and existence of a person are treated separately and the ethical experience is reduced to emotional experience of values. In addition, in the proposals of Scheler the personal agency which allows one to act, the normative functioning of the conscience as well as the moral obligation and the ethical values, are all eradicated. In other words, the proper understanding of the moral good and its practical implementation are distorted.
According to the Cracovian thinker, the person is not a sum of conscious experiences, but it rather is a truly existing entity that actualises itself in the acts of cognition and in the acts of action. Consciousness cannot be detached from the real existence of a person, because it is its act. Ethical experience is not only an experience of the content of values, but it is also an experience of the moral obligation and the conscience order, as well as the experience of being an agent and have the capacity to act.
According to the Wojtyła’s criticism of the proposal of ethics of Scheler, the latter is neither suitable for an adequate explanation of moral behavior, nor to picture the true agency of a person and its improvement that takes place through its actions.

Author Biography

  • Tadeusz Biesaga, Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie

    Tadeusz Biesaga SDB, ks. prof. dr hab. – filo-
    zof, etyk, bioetyk, teoretyk etyki medycznej, kierownik Katedry Bioetyki na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie. Rozwija personalistyczną etykę, bioetykę i etykę medyczną. Z punktu widzenia personalizmu realistycznego przeprowadza krytykę utylitaryzmu i kontraktualizmu w etyce ogólnej, bioetyce i etyce medycznej.

References

Biesaga T., Pojęcie osoby a zasada jakości życia we współczesnej bioetyce, w: Ocalić cywilizację – ocalić ludzkie życie, red. Z. Morawiec, Kraków 2002, s. 53–64.

Biesaga T., Sumienie, w: Powszechna encyklopedia filozoficzna, red. A. Maryniarczyk i in., t. 9, Lublin 2008, s. 267–270.

Hildebrand D. von, Christian Ethics, New York 1952.

Hołub G., Problem osoby we współczesnych debatach bioetycznych, Kraków 2010.

Ingarden R., O odpowiedzialności i jej podstawach ontycznych, w: R. Ingarden, Książeczka o człowieku, Kraków 1987, s. 71–170.

Półtawski A., Fenomenologiczne podstawy etyki według Karola Wojtyły, w: Jan Paweł II. Posługa myślenia, red. J. Kupczak OP, D. Radziechowski, Kraków 2011, s. 33–42 (Studia nad Myślą Jana Pawła II, 9).

Scheler M., Der Formalismus in der Ethik und die materiale Wertethik. Neuer Versuch der Grundlegung eines ethischen Personalismus, Halle 1916.

Seifert J., The Right to Life and the Fourfold Root of Human Dignity, w: The Nature and Dignity of the Human Person as the Foundation of the Right to Life, the Challenges of the Contemporary Cultural Context, Proceedings of the VIII Assembly of the Pontifical Academy For Life (Vatican City, 25–27.02. 2002), eds. J. De Dios Vial Correa, E. Sgreccia, Vatican City 2003, s. 183–215.

Spaemann R., Osoby. O różnicy między czymś a kimś, tłum. J. Merecki, Warszawa 2001.

Wojtyła K., O humanizmie św. Jana od Krzyża, w: K. Wojtyła, Aby się Chrystus nami posługiwał, Kraków 1979, s. 387–401.

Wojtyła K., Ocena możliwości zbudowania etyki chrześcijańskiej przy założeniach systemu Maxa Schelera, w: K. Wojtyła, Zagadnienie podmiotu moralności, red. T. Styczeń, J. W. Gałkowski, A. Rodziński, A. Szostek, Lublin 1991, s. 7–128 (Człowiek i Moralność, 2).

Wojtyła K., „Osoba i czyn” oraz inne studia antropologiczne, red. T. Styczeń, W. Chudy, J. W. Gałkowski, A. Rodziński, A. Szostek, Lublin 1994 (Człowiek i Moralność, 4).

Wojtyła K., Problem teorii moralności, w: W nurcie zagadnień posoborowych, red. B. Bejze, t. 3, Warszawa 1969, s. 217–251.

Wojtyła K., System etyczny Maxa Schelera jako środek do opracowania etyki chrześcijańskiej, w: K. Wojtyła, Zagadnienie podmiotu moralności, red. T. Styczeń, J. W. Gałkowski, A. Rodziński, A. Szostek, Lublin 1991, s. 129–158 (Człowiek i Moralność, 2).

Wojtyła K., W poszukiwaniu podstaw perfekcjoryzmu w etyce, w: K. Wojtyła, Zagadnienie podmiotu moralności, red. T. Styczeń, J. W. Gałkowski, A. Rodziński, A. Szostek, Lublin 1991, s. 201–212 (Człowiek i Moralność, 2).

Wojtyła K., Zagadnienie woli w analizie aktu etycznego, w: K. Wojtyła, Zagadnienie podmiotu moralności, red. T. Styczeń, J. W. Gałkowski, A. Rodziński, A. Szostek, Lublin 1991, s. 181–200 (Człowiek i Moralność, 2).

Downloads

Published

2018-10-15

Issue

Section

Articles