Ekspiacyjna ofiara Chrystusa za grzechy (Hbr 9, 11–28) oraz powinność wyrównania krzywd w relacjach międzyludzkich (Łk 19, 8; Dz 16, 35–39)
DOI:
https://doi.org/10.15633/ps.28308Słowa kluczowe:
ekspiacja, krew kozłów i cielców, ofiara Chrystusa, raz na zawsze, wyrównanie krzywdAbstrakt
Artykuł składa się z dwóch części, z których pierwsza jest bardziej rozbudowana, druga zaś stanowi jedynie jej praktyczne dopowiedzenie. Rdzeń niniejszego opracowania opiera się na ofierze Chrystusa, która dokonała się raz na zawsze. Jej trwałym skutkiem jest darowanie win, przystęp do Boga, oczyszczenie sumień. Autor Listu do Hebrajczyków przypomina najpierw starotestamentowy system ofiarniczy, który nie osiągał swego celu ani nie dokonywał ontologicznej przemiany człowieka. Dopiero Chrystus stał się skutecznym mediatorem w tym dziele. Jako spadkodawca, Jezus Chrystus wszedł z własną krwią do nieba, dokonał ekspiacji za grzechy i obdarzył ludzi wiecznym dziedzictwem. Z kolei winy zaciągnięte wobec bliźnich „wołają” o wyrównanie szkód. To, czego człowiek nie mógł dokonać względem Boga, może teraz urzeczywistnić wobec bliźnich, którym zadał rany.
Bibliografia
Attridge H. W., La Lettera agli Ebrei. Commento storico esegetico, Città del Vaticano 1999 (Letture Bibliche, 12).
Bock D. L., Acts, Grand Rapids 2007 (Exegetical Commentary on the New Testament).
Bock D. L., Luke 9:51–24:53, Grand Rapids 1996 (Baker Exegetical Commentary on the New Testament, 3B).
Bovon F., Das Evangelium nach Lukas (Lk 15, 1–19, 27), Zürich–Neukirchen–Vluyn 1989 (Evangelisch-Katholischer Kommentar zum Neuen Testament, 3/3).
Bruce F. F., The Book of the Acts, Grand Rapids 1988 (The New International Commentary on the New Testament).
Bruce F. F., The Epistle to the Hebrews, Grand Rapids 1990 (The New International Commentary on the New Testament).
Büchsel F., ἀπόκειμαι, w: Theologisches Wörterbuch zum Neuen Testament, Bd. 3, hrsg. von G. Kittel, Stuttgart 1950, s. 654–656.
Cipriani S., Il sacrificio di Cristo, w: A. Sacchi e collaboratori, Lettere Paoline e altre Lettere, Torino 1995, s. 547–558, (Logos, Corso di Studi Biblici, 6).
De Vaux R., Instytucje Starego Testamentu, t. 1–2, przeł. z franc. i bibliografię uzupełnił T. Brzegowy, Poznań 2004.
Ellingworth P., The Epistle to the Hebrews. A Commentary on the Greek Text, Grand Rapids–Carlisle 1993 (The New International Commentary on the New Testament).
Fitzmyer J. A., Gli Atti degli Apostoli. Introduzione e commento, trad. E. Gatti, Brescia 2003 (Commentari Biblici).
Grasso S., Luca. Traduzione e commento, Roma 1999 (Commenti Biblici).
Johnson L. T., Il Vangelo di Luca, Torino 2004 (Sacra Pagina, 3).
Kasiłowski P., Solidarność w Liście do Hebrajczyków, Warszawa 2002 (Bobolanum, 1).
Kluss O., Der Brief an die Hebräer, Regensburg 1966 (Regensburger Neues Testament, 8/1).
Lane W. L., Hebrews 9–13, Dallas 1991 (Word Biblical Commentary, 47 B).
Laub F., Hebräerbrief, Stuttart 1988 (Stuttgarter Kleiner Kommentar. Neues Testament, 14).
Lausberg H., Handbuch der literarischen Rhetorik. Eine Grundlegung der Literaturwissenschaft, Stuttgart 2008.
Limbeck M., ἀθέτησις, w: Exegetisches Wörterbuch zum Neuen Testament, Bd. 1, hrsg. von H. Balz, G. Schneider, begründet von G. Kittel, Stuttgart–Berlin–Köln 1992, s. 83–85.
Malina A., List do Hebrajczyków, Częstochowa 2018 (Nowy Komentarz Biblijny. Nowy Testament, 15).
Maurer C., σύνοιδᾴ, συνείδησις, w: Theologisches Wörterbuch zum Neuen Testament, hrsg. von G. Friedrich, begründet von G. Kittel, Bd. 7, Stuttgart 1964, s. 897–918.
Nolland J., Luke 18:35–24:53, Dallas–Texas 1993 (Word Biblical Commentary, 35 C).
Nowy Testament grecki i polski (Novum Testamentum Graece et Polonice), eds. E.&E. Nestle, B.&K. Aland, C. M. Martini, B. M. Metzger, Münster–Westfalen 2017. Tekst polski: Biblia Tysiąclecia, red. R. Bogacz, R. Mazur, Poznań 2017.
Rafiński G., Dzieje Apostolskie, Listy św. Pawła, oprac. A. S. Jasiński, S. Mędala i inni, Warszawa 1997 (Wprowadzenie w Myśl i Wezwanie Ksiąg Biblijnych, 9).
Rossé G., Atti degli Apostoli. Commento esegetico e teologico, Roma 1998.
Rossé G., Il Vangelo di Luca. Commento esegetico e teologico, Roma 2006.
Schmid J., Das Evangelium nach Lukas, Regensburg 1960 (Regensburger Neues Testament, 3).
Strack H. L. Billerbeck P., Das Evangelium nach Mattäus erläutert aus Talmud und Midrasch, München 1956 (Kommentar zum Neuen Testament aus Talmud und Midrasch, 1).
Strack H. L. Billerbeck P., Exkurse zu einzelnen Stellen des Neuen, München 1956 (Kommentar zum Neuen Testament aus Talmud und Midrasch, 4.1).
Swetoniusz G. T., Żywoty cezarów, przeł. z łaciny J. Niemirska-Pliszczyńska, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź 1987.
Tronina A., Do Hebrajczyków. Słowo zachęty na dni ostatnie, Częstochowa 1998.
Vanhoye A., Sacerdoti antichi e nuovo sacerdote secondo il Nuovo Testamento, Torino 1985 (Saggi di Teologia).
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Stanisław Witkowski
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autorzy publikujący w czasopiśmie udzielają jego wydawcy zgody o następującej treści:
- Autor zachowuje autorskie prawa majątkowe do utworu, a jednocześnie udziela wydawcy czasopisma zgody na jego pierwszą publikację w wersji drukowanej i wersji online na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe oraz zgody na wykonywanie opracowań, w tym przekładów.
- Autor ma możliwość udzielania zgody niewyłącznej na opublikowanie utworu w wersji, która ukazała się w czasopiśmie (np. zamieszczenia go w repozytorium instytucjonalnym lub opublikowania w książce), wraz z informacją o jego pierwszej publikacji w czasopiśmie.
- Autor może umieścić swój utwór online (np. w repozytorium instytucjonalnym lub na swojej stronie internetowej) jeszcze przed zgłoszeniem utworu do czasopisma.
