Muzyka liturgiczna a nowoczesność
DOI:
https://doi.org/10.15633/pms.2252Słowa kluczowe:
muzyka liturgiczna, współczesne techniki kompozytorskie, Jan Paweł II, kard. Joseph RatzingerAbstrakt
W każdej muzycznej epoce pojawiał się pewien rodzaj nowoczesności, który powodował rozwój muzycznego języka. Jednak nowoczesność pojmowana współcześnie rozpoczęła się mniej więcej na początku wieku XX w., szczególnie w malarstwie. Zapoczątkował ją kierunek malarski zwany dadaizmem. Artyści, którzy go tworzyli, nierzadko kierowali się nihilizmem. Dadaizm przerodził się w nowy kierunek, zwany surrealizmem. Jego przedstawicielami byli m.in. Salvador Dali, Giorgio de Chirico, Max Ernst, Marcel Duchamp. Kierunek ten cechował się też buntem artystów przeciwko tradycyjnemu pojęciu piękna i sztuki.Podobny bunt w muzyce nastąpił dopiero na przełomie lat pięćdziesiątych i sześćdziesiątych XX w., w postaci tendencji awangardowych, co spowodowało rozpad tradycyjnego podejścia do tworzenia muzyki. Muzyka liturgiczna w tym czasie zachowała swój tradycyjny język muzyczny, a to zaowocowało większym rozdźwiękiem między Kościołem a kulturą. Kardynał Joseph Ratzinger w swojej książce Nowa pieśń dla Pana porusza i analizuje te zjawiska, przez co książka ta jest znakomitą pozycją pomocną w rozwiązywaniu tych problemów.
Znakomitym drogowskazem dla twórców nie tylko muzyki liturgicznej jest List do artystów św. Jana Pawła II, w którym autor porusza sens twórczości. List ten jest też pewnym pomostem między twórcą sztuki współczesnej a Kościołem.
Można również próbować stosować pewne współczesne techniki kompozytorskie w liturgii, ze szczególnym uwzględnieniem tych, które dotyczą harmonii i skal muzycznych (np. skale Messiaenowskie). Jednakże należy czynić to z rozwagą, aby nie zakłócić przeżywania liturgii przez wiernych.
Bibliografia
Botor H. J., Inspiracja naturą w Koncercie na fortepian i orkiestrę Pieśni wód, opis pracy doktorskiej, Kraków 2011.
Jan Paweł II, List do artystów.
Kaczyński T., Messiaen, Kraków 1984.
Laurentin R., Szatan mit czy rzeczywistość, przeł. T. Szafrański, Warszawa 1997.
Ratzinger J., Nowa pieśń dla Pana, przeł. J. Zychowicz, Kraków 2005.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Twórca oświadcza, że przysługują mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.
Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:
- utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
- obrót oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
- włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
- udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0)
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0) Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:
- zostanie podany autor i tytuł utworu,
- zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i adres internetowy do oryginalnie opublikowanego utworu).
