Definicyjne problemy globalizacji

Abstrakt

Specyfika przemian dokonujących się w najszerszej – bo ogólnoświatowej skali – skłania obserwatorów dokonujących się procesów do częstego używania terminu „globalizacja”. Zarówno pobieżna, jak i uważna lektura publikacji analizujących wielowątkowy charakter współczesnych przemian pozwala przekonać się, w jak wielu przypadkach i jak często odmienia się powyższy termin. Powszechne niemal odnoszenie się do tego terminu stworzyło trudność w jednoznacznym jego rozumieniu; co więcej, uniemożliwiło, jak do tej pory, utworzenie ogólnie przyjętej jego definicji. Ostatecznie sytuacja ta doprowadziła do dyskusji i sporów o właściwe rozumienie globalizacji. Różnorodność określeń stwarza okazję do podjęcia próby utworzenia ogólnego – wspólnego dla wielu dyscyplin – określenia. Być może doprowadzi to do zgodności w rozumieniu procesu globalizacji. Wszystkie określenia globalizacji zestawione w powyższym opracowaniu pochodzą z publikacji podejmujących zagadnienia związane w mniejszym lub większym stopniu z procesem globalizacji. W związku z obszernością materiału utworzono kilka grup określeń opisujących globalizację. Każda z nich zawiera zestaw ujęć o podobnych cechach, użytych przez ich autorów w celu wyjaśnienia fenomenu globalizacji. W ten sposób utworzyły się różne grupy rozumienia tego procesu, na przykład związane z przyczyną powstania globalizacji, czy też ze społecznym, kulturowym lub gospodarczym jego wymiarem.