Analogie i genealogie modlitwy w trzech religiach monoteistycznych

Autor

  • Barbara Marcinkowska Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie

DOI:

https://doi.org/10.15633/tst.2107

Słowa kluczowe:

modlitwa, religia, monoteizm, chrześcijaństwo, judaizm, islam

Abstrakt

Modlitwa jest jednym z najistotniejszych przejawów kultu obecnym w każdej religii. Ze względu na różnice występujące w poszczególnych religiach, a także uwarunkowania historyczne, geograficzne i kulturowe, modlitwa przybierała różnorodne formy i środki wyrazu. W niniejszym artykule zostały ukazane analogie pomiędzy modlitwą w judaizmie, chrześcijaństwie i islamie. Modlitwa Izraela wynikała z faktu przynależności do narodu żydowskiego, z którym Bóg zawarł przymierze. Zachowanie warunków owego przymierza stanowiło w przekonaniu człowieka wierzącego gwarancję, że jego modlitwa zostanie wysłuchana. Właściwością modlitwy chrześcijańskiej jest jej ukierunkowanie na osobę i zbawcze dzieło Chrystusa; Jego pośrednictwo stanowi zatem gwarancję skuteczności. Modlitwa w islamie stanowi jeden z pięciu filarów, tzn. podstawowych obowiązków, których przestrzeganie jest warunkiem zbawienia. Pomimo różnic występujących w wyżej omawianych religiach ich wspólną cechą jest podejmowanie dialogu człowieka z Bogiem i przekonanie, że prośby skierowane do Niego zostaną wysłuchane.

Biogram autora

  • Barbara Marcinkowska - Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
    Barbara Marcinkowska – w 2014 roku ukończyła studia licencjackie na Uniwersytecie Papieskim Jana Pawła II w Krakowie Wydział Teologiczny Sekcja w Tarnowie. Doktorantka teologii w zakresie teologii biblijnej na UPJPII WT w Tarnowie.

Bibliografia

Banak J., Modlitwa w Piśmie Świętym, „Materiały Problemowe” 4 (1981), s. 72–78.

Banek K., Islam, w: Słownik wiedzy o religiach, red. K. Banek, Bielsko-Biała 2007, s. 145–193.

Bielawski J., Islam, Warszawa 1980.

Bloom M., Żydowski mistycyzm a magia, Kraków 2011.

Bukowski K., Religie świata wobec chrześcijaństwa, Kraków 1997.

Cantalamessa R., Maggioni B., Modlić się w Duchu i prawdzie. Modlitwa według Biblii, Kraków 2011.

Danecki J., Koran, w: Leksykon religioznawczy, red. W. Tyloch i in., Warszawa 1988, s. 123-124.

Danecki J., Podstawowe wiadomości o islamie, t. 1, Warszawa 1997.

Dziekan M. M., Jak modlą się muzułmanie, Warszawa 1997.

Encyklopedia popularna PWN, red. B. Kaczorowski, Warszawa 2004.

Enzyklopädie der Religionen, Hrsg. M. Elser, S. Ewald, G. Murrer, Augsburg 1990.

Flusser D., Chrześcijaństwo religią żydowską, Warszawa 2003.

von Glasenapp H., Judaizm, w: Judaizm, red. M. Dziwisz, Kraków 1989, s. 9–38.

Gnilka J., Koran i chrześcijanie, Kielce 2010.

Goddard H., Historia stosunków chrześcijańsko-muzułmańskich, Warszawa 2000.

Jasiewicz A., Historia kształtowania się modlitwy Jezusowej, „Seminare. Poszukiwania Naukowo-Pastoralne” 25 (2008), s. 403–411.

Jóźwiak F., Znaczenie modlitwy w dziełach św. Łukasza, w: Studia z teologii św. Łukasza, red. F. Gryglewicz, Poznań–Warszawa–Lublin 1973, s. 125–140.

Kameraz-Kos N., Święta i obyczaje żydowskie, Warszawa 2006.

Kościelniak K., Tradycja muzułmańska na tle akulturacji chrześcijańsko-islamskiej od VII do X wieku. Geneza, historia i znaczenie zapożyczeń nowotestamentowych w hadisach, Kraków 2001.

Królikowski J., Tajemnica Kościoła według św. Pawła, w: Benedykt XVI, Święty Paweł Apostoł Narodów, Poznań 2008.

Leksykon podstawowych pojęć religijnych. Judaizm, chrześcijaństwo, islam, red. A. Khoura, Warszawa 1998.

Leuze R., Christentum und Islam, Tübingen 1994.

Łabuda P., Święty Paweł trzynasty apostoł, Tarnów 2011.

Łabuda P., Z Maryją i św. Pawłem poznawać i głosić Chrystusa, Tarnów 2009.

Łach J., Motywacje modlitwy w Biblii, „Studia Theologica Varsaviensia” 23 (1985) nr 2, s. 55–71.

Mały słownik kultury świata arabskiego, red. J. Bielawski, Warszawa 1971.

Mały słownik religioznawczy, red. Z. Poniatowski, Warszawa 1969.

Martin G., Uczmy się modlić jak Chrystus, Kraków 2003.

Matea S. M., Modlitwa prośby, „Ateneum Kapłańskie” 55 (1963) t. 66, s. 338–346.

Miklicz M., Chrześcijaństwo (I tysiąclecie), w: Słownik wiedzy o religiach, red. K. Banek, Bielsko-Biała 2007, s. 33–56.

Muszyński H., Biblijne korzenie modlitwy, „Ateneum Kapłańskie” 75 (1983) t. 100 z. 3, s. 335–348.

Pawłowicz Z., Modlitwa i mistyka islamu a chrześcijaństwo, „Ateneum Kapłańskie” 79 (1987) t. 108 z. 3, s. 407–420.

de la Potterie I., Modlitwa Jezusa, Mesjasza – Sługi Bożego – Syna Bożego, Kraków 1996.

Quoist M., Modlitwa i czyn, Warszawa 2002.

Rahner K., Kiedy się modlisz…, Paryż 1968.

Scarabel A., Islam, Kraków 2004.

Seremet B., Dzieje Apostolskie i listy katolickie, Tarnów 2001.

Simon M., La civilisation de l’antiquité et le christianisme, Paris 1972.

Solomon N., Judaizm, Warszawa 1997.

Stachowiak L., Modlitwa w Piśmie Świętym, „Ateneum Kapłańskie” 55 (1963) t. 66 z. 5, s. 299-309.

Szymański E., Islam pierwotny, w: Zarys dziejów religii, red. J. Keller, Warszawa 1986, s. 750–768.

Tomal M., Jak modlą się Żydzi. Antologia modlitw, Warszawa 2000.

Tyloch W., Judaizm, Warszawa 1987.

Tyloch W., Bogowie czterech stron świata, Łódź 1988.

de Vaux R., Instytucje starego Testamentu, t. 2, Poznań 2004.

de Vries S. P., Obrzędy i symbole Żydów, Kraków 1999.

Woroniecki J., Pełnia modlitwy, Poznań 1982.

Yaken F., Co oznacza moja przynależność do islamu, Białystok 2000.

Pobrania

Opublikowane

2017-06-15

Numer

Dział

Artykuły