Powstanie i działalność Domu Ubogich „na Hucie” w Tarnowie jako kościelnej instytucji społeczno-opiekuńczej w latach 1934–1990
DOI:
https://doi.org/10.15633/tst.40202Słowa kluczowe:
Kościół katolicki, dzieła miłosierdzia, „Dom Ubogich”, Tarnów, 1934–1989Abstrakt
Artykuł omawia historię reprezentatywnej inwestycji misjonarskiej w Tarnowie — Domu Ubogich „na Hucie”, powstałego w latach 30. XX wieku w kontekście współczesnych uwarunkowań gospodarczych, społecznych i politycznych. Budową tego obiektu aktywnie interesowali się znani politycy — wicepremier Eugeniusz Kwiatkowski i były premier Ignacy Jan Paderewski. Pomysłodawcą Domu Ubogich był ówczesny proboszcz parafii misjonarskiej w Tarnowie ks. Bronisław Szymański CM, a projektantem inż. Tadeusz Stapf. Dom ten przeszedł wiele przekształceń organizacyjnych, nazewniczych i architektonicznych od momentu powstania w 1934 roku do dnia dzisiejszego. Jednak funkcje i etos jego działalności pozostały niezmienione, zgodnie z duchem Wincentyńskim realizowanym przez misjonarzy i siostry miłosierdzia, polegającym między innymi na świadczeniu dzieł miłosierdzia ubogim, chorym, samotnym, sierotom i niepełnosprawnym.
Bibliografia
Archiwum Diecezjalne im. abp. J. Ablewicza w Tarnowie, Akta lokalne. Parafia Tarnów Św. Rodziny 1897–1946, sygn. LT XIII.7.
Archiwum Domu Ubogich na Hucie w Tarnowie, Kronika Domu Ubogich im. Św. Ludwiki de Marillac w Tarnowie.
Archiwum Narodowe w Krakowie Oddział w Tarnowie, Urząd Wojewódzki w Tarnowie, Wydział do Spraw Wyznań, Dom Zakonny SS. Szarytki, ul. Robotnicza 4 Tarnów, Zgromadzenie SS. Miłosierdzia św. Wincentego á Paulo, ul. Grunwaldzka 1555, sygn. UW 2003.
Archiwum Parafii Zgromadzenia Księży Misjonarzy w Tarnowie, Kronika parafii, t. 1; Różne 1920–1931.
Archiwum Prowincji Polskiej Zgromadzenia Misji w Krakowie, Tarnów II. Korespondencja 1. z lat 1903–1959; Tarnów IV. Dom św. Ludwiki; Tarnów V. Akta budowy 1. Korespondencje, rachunki 1935–1936; Tarnów V. Akta budowy 4. Dom św. Ludwiki; Tarnów XVII. Parafia św. Rodziny. Towarzystwo św. Wincentego; Tarnów XX. Parafia św. Rodziny. Akcja Katolicka.
Budzik M., Huty szkła, w: Encyklopedia Tarnowa, red. A. Niedojadło, Tarnów 2010, s. 167.
Chojnowski A., Marian Zyndram-Kościałkowski, premier Rzeczypospolitej 13 X 1935–15 V 1936, w: A. Chojnowski, P. Wróbel, Prezydenci i premierzy Drugiej Rzeczypospolitej, Wrocław–Warszawa–Kraków 1992, s. 346–351.
Foltyn-Pokrywka I., Huta szkła Bernarda Kropfa, w: Encyklopedia Tarnowa, red. A. Niedojadło, Tarnów 2010, s. 167.
Gabała J., Wątok, w: Encyklopedia Tarnowa, red. A. Niedojadło, Tarnów 2010, s. 482–483.
Historia PRL, t. 1: 1944–1945, red. J. Cieślewska, Warszawa 2009 (Wielka Kolekcja 1944–1989).
H. S., Poświęcenie kapliczki na Hucie, „Nasza Sprawa” 1 (1933) nr 10, s. 11.
Łyszczarz Z., Wątroba J., Zgromadzenie Sióstr Miłosierdzia św. Wincentego á Paulo, prowincja krakowska, w: Żeńskie zgromadzenia zakonne w Polsce, t. 17, red. A. Mirek, Lublin 2014.
Relacja ustna S. Skorupy z 15.06.2014 (zapis w posiadaniu autora).
Szymański B., Tarnów. Ochronka św. Ludwiki de Marillac na Hucie przy Kościele Księży Misjonarzy w Tarnowie, „Roczniki Obydwóch Zgromadzeń św. Wincentego a Paulo” 38 (1935) nr 1, s. 118–121.
Zapiski ks. Stanisława Kałężnego, cz. 2, „Roczniki Wincentyńskie” 19–20 (2008–2009) nr 1–2, s. 174–225.
Zgromadzenie Sióstr Miłosierdzia, Historia Domu Pomocy Społecznej dla Dzieci i Młodzieży Niepełnosprawnych Intelektualnie, prowadzony [sic!] przez Zgromadzenie Sióstr Miłosierdzia w Tarnowie ul. Robotnicza 4, w: Tarnów: Strusina, red. S. Potępa, Tarnów 2009, s. 253–267 (Wielki Przewodnik, 20).
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2021 Paweł Glugla
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autorzy publikujący w czasopiśmie udzielają jego wydawcy zgody o następującej treści:
- Autor zachowuje autorskie prawa majątkowe do utworu, a jednocześnie udziela wydawcy czasopisma zgody na jego pierwszą publikację w wersji drukowanej i wersji online na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe oraz zgody na wykonywanie opracowań, w tym przekładów.
- Autor ma możliwość udzielania zgody niewyłącznej na opublikowanie utworu w wersji, która ukazała się w czasopiśmie (np. zamieszczenia go w repozytorium instytucjonalnym lub opublikowania w książce), wraz z informacją o jego pierwszej publikacji w czasopiśmie.
- Autor może umieścić swój utwór online (np. w repozytorium instytucjonalnym lub na swojej stronie internetowej) jeszcze przed zgłoszeniem utworu do czasopisma.
