Bośnia i Hercegowina w życiu Adama Stefana Sapiehy
DOI:
https://doi.org/10.15633/tes.02102Słowa kluczowe:
Bośnia i Hercegowina, misje katolickie, biskup Adam Stefan SapiehaAbstrakt
Krakow priest Adam Stefan Sapieha, like his father Adam Stanislaw, was interested in the southern Slavs. As a young boy he accompanied in journeys that “Red Prince” took place on the Balkan Peninsula. Also, as an adult, he held expeditions to the south. One of them took place in 1896. When Adam Stefan was in Croatia, he decided to visit the neighboring Bosnia and Herzegovina. Historians believe that he was helping the Poles in Bosnia. They also claim that in 1912 he was the initiator of the mission to Bosnia and Herzegovina. In my article, I would like slightly modify so far posed thesis, because sources analysis shows that the reality was different than it was presented in the past by Polish historiography.
Bibliografia
Archivio Congregazione della Risurrezione, Korespondencja Misjonarzy.
Archiwum Bośni i Hercegowiny, Zajedničko Ministarstvo Finansija, Zajedničko Visosko Stanovništvo.
Archiwum Kurii Metropolitalnej w Krakowie, Teki Sapieżyńskie.
Archiwum Prowincji Południowej Towarzystwa Jezusowego w Krakowie, Korespondencja M. Czermińskiego.
Muzeum i Archiwum Matki Angeli Truszkowskiej w Krakowie, Korespondencja M. Borowskiej.
Muzeum Narodowe w Krakowie, List A.S. Sapiehy.
Bakalarz J., Działalność męskich zgromadzeń zakonnych wśród Polonii, J. Bakalarz i in. (red.), Lublin 1982.
Biliński L., Wspomnienia i dokumenty, t. 1, Warszawa 1924.
Blažević V., Bosanski franjevci i nadbiskup Josip Stadler, Sarajevo 2000.
Bogacz R., Książę Niezłomny. Adam Stefan Sapieha, Kraków 2001.
Dedijer V., Sarajewo 1914, tłum. J. Chmielewski i in., Łódź 1984.
Grijak Z., Josip Juraj Strossmayer i Josip Stadler [w:] Međunarodni znanstveni skup Josip Juraj Strossmayer, F. Šanjek (red.), Zagreb 2007, s. 269–294.
Grijak Z., Politička djelatnost vrhbosanskog nadbiskupa Josipa Stadlera, Zagreb 2001.
Iwicki J., Charyzmat Zmartwychwstańców. Historia Zgromadzenia Zmartywchwstania Pańskiego, t. 2, tłum. W. Mleczko, J. Piątkowska-Osińska, B. Tischner, Kraków–Kielce 2007.
Jelavich B., Historia Bałkanów, t. 2, Wiek XX, tłum. M. Chojnacki, J. Hunia, Kraków 2005.
Klejn Z., Polskie ślady w budowie nowożytnej Bułgarii 1877–1914, Łowicz 1999.
Lis T.J., Polityczne przyczyny kolonizacji polskiej w Bośni na przełomie XIX i XX wieku, „Pamiętnik Słowiański” 2013, nr 63, s. 151–164.
Orlovac A., Rimokatolička župa sv. Ante Padovanskoga u Prnjavoru nekoć i danas, Prnjavor 2006.
Prószyński L., Bośnia i Hercegowina, Warszawa 1882.
Rożek M., Kardynał Sapieha, Kraków 2007.
Sapieha A., Podróże po krajach słowiańskich odbywane, Wrocław 1983.
Sapieha P., Listy z Azyi, „Przegląd Powszechny” 1891, t. 32, s. 194–196. Sz., Położenie Polaków w Bośni, „Nowa Reforma” 1911, R. 30, nr 90, s. 1.
Wolny J., Adam Stefan Sapieha [w:] Polski słownik biograficzny, t. 34, Wrocław 1992–1993.
Wolny J., Młodość i pierwsze lata działalności Adama Stefana Sapiehy, Kraków 1982.
Wołczański J., Adam Stefan Sapieha w korespondencji z biskupami Galicji (Małopolski) w latach 1900–1939 [w:] Kardynał Adam Stefan Sapieha. Środowisko rodzinne, życie i dzieło, S. Stępień (red.), Przemyśl 1995, s. 93–141.
Wyczawski H.E., Marcin Czermiński [w:] Słownik polskich teologów katolickich 1918–1981, t. 1, H.E. Wyczawski (red.), Warszawa 1981.
Żurek P., Koniec barskiej epopei – pobyt konfederatów barskich w Dubrowniku (1774), „Przegląd Humanistyczny” 2003, nr 3, s. 37–48.
Żurek P., Polska i Polacy w życiu Josipa Jurija Strossmayera, Bielsko-Biała 2005.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2017 Tomasz Jacek Lis
Praca jest udostępniana na licencji Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 3.0 Unported License.
Twórca oświadcza, że przysługują mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.
Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:
- utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
- obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
- włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
- udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0)
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0). Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:
- zostanie podany autor i tytuł utworu,
- zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i identyfikator DOI oryginalnie opublikowanego utworu).
