Historia misji chrześcijańskich w źródłach – wybrane inicjatywy edytorskie ostatnich dziesięcioleci oraz dalsze perspektywy badawcze
DOI:
https://doi.org/10.15633/tes.02105Słowa kluczowe:
misje, antologie misyjne, chrześcijaństwo globalne, Kościół unicki, Kongregacja de Propaganda FideAbstrakt
The study of the sources related to the history of missions has evolved methodologically over the past decades and has attracted growing interest of scholars both related and unrelated to missionary institutions. The article attempts at an overview of chosen contemporary editorial projects, among them some anthologies presenting history of missions from various broad perspectives – e.g. theological, institutional (documents published by the authorities of the Catholic Church) or that of global Christianity. Subsequently attention is paid to more particular subjects – histories of individual missionaries or given missionary regions, etc. Finally the study focuses on examples of important contributions aimed at systematic presentation of the whole archives conserving important missionary sources.
Bibliografia
A History of Christianity in Asia, Africa, and Latin America, 1450–1990. A Documentary Sourcebook, K. Koschorke, F. Ludwig, M. Delgado (eds.), in cooperation with R. Spliesgart, Cambridge 2007.
America pontificia primi saeculi evangelizationis 1493–1592. Documenta pontificia ex registris et minutis praesertim in Archivio Secreto Vaticano existentibus, vol. 1–2, J. Metzler (a cura di), Città del Vaticano 1991.
„Anthologies de textes et documents missionnaires” (ATDM), http:// www.brepols.net/Pages/BrowseBySeries.aspx?TreeSeries=ATDM (dostęp: 12 XII 2014).
Apele i orędzia na Światowy Dzień Misyjny (1930–2010), tłum. M. Dobosz, D. Chodyniecki, F. Jabłoński (red.), Gniezno 2010.
Außereuropäische Christentumsgeschichte. Asien, Afrika, Lateinamerika 1450–1990, Kurzbeschreibung, Inhaltsübersicht, Ausführliches Verzeichnis der Texte, http://www.kg1.evtheol.uni-muenchen.de/forschung/ publikationen/daten/koschorke_chr_gesch.html (dostęp 10 XII 2014).
Bajerowicz K., Orzeczenia papieskie dotyczące dzieł misyjnych, Poznań 1931.
Beillevaire P., Les Missions Étrangères de Paris et la résurgence de la question chrétienne dans le Japon du XIXe siècle [w:] Les écritures de la mission en Extrême-Orient. Le choc de l’arrivée, XVIIIe–XXe siècles: de l’attente à l’arrivée. Chine – Asie du Sud-Est – Japon. Anthologie de textes missionnaires, C. Marin (éd.), Turnhout 2007, s. 207–309.
Breviarium missionum: wybór dokumentów Kościoła dotyczących dzieła misyjnego, B. Wodecki, F. Wodecki, F. Zapłata (red.), Warszawa [1979], 2 t.
Bullarium Pontificium Sacrae Congregationis de Propaganda Fide, Romae 1839–1841, 2 vols.
Cabanel P., L’exil des congrégations religieuses françaises au début du XXe siècle [w:] Lettres d’exil, 1901–1909. Les congrégations françaises dans le monde après les lois laïques de 1901 et 1904. Anthologie de textes missionnaires, P. Cabanel (éd.), Turnhout 2008, s. 5–26.
Collectanea S. Congregationis de Propaganda Fide seu Decreta, Instructiones, Rescripta pro Apostolicis Missionibus, vol. 1, Ann. 1622–1866, nn. 1–1299, vol. 2, Ann. 1867–1906, nn. 1300–2317, Romae 1907.
Collectanea S. Congregationis de Propaganda Fide seu decreta, instructions, rescripta pro Apostolicis Missionibus ex tabulario eiusdem sacrae congregationis deprompta, Romae 1893.
de Las Casas B., Krótka relacja o wyniszczeniu Indian, tłum. K. Niklewiczówna, Poznań 1988.
de Sahagún B., Rzecz z dziejów Nowej Hiszpanii. Księgi I, II, III, tłum. K. Baraniecka, M. Leszczyńska, Kęty 2007.
del Re N., La Curia Romana. Lineamenti storico-giuridici, Città del Vaticano 1998.
Documenta Romana Ecclesiae Catholicae in Terris Ucrainae et Bielarusjae cura PP. Basilianorum collecta et edita, Romae 1952–1980, 62 t.
Documenti pontifici nell’Archivio Segreto Vaticano riguardanti l’evangelizzazione dell’America: 1592–1644, J. Metzler (a cura di), collaborazione di G. Roselli, Città del Vaticano 1995.
Ecclesiae memoria. Miscellanea in onore del R.P. Josef Metzler O.M.I., Prefetto dell’Archivio Segreto Vaticano, W. Henkel (a cura di), Roma– Freiburg–Wien 1991.
Jacques R., Laos: le choc des indépendances. Témoignages sur la mission, du protectorat à la guerre civile: la correspondance de trois Missionnaires Oblats Français, 1948–1967 [w:] Les écritures de la mission en Extrême-Orient. Le choc de l’arrivée, XVIIIe–XXe siècles: de l’attente à l’arrivée. Chine – Asie du Sud-Est – Japon. Anthologie de textes missionnaires, C. Marin (éd.), Turnhout 2007, s. 311–463.
Koschorke K., Ludwig F., Delgado M., Vorvort [w:] Außereuropäische Christentumsgeschichte. Asien, Afrika, Lateinamerika 1450–1990, K. Koschorke, F. Ludwig, M. Delgado (Hrsg.), Neukirchen–Vluyn 2006, s. V–VI.
Kowalsky N., Inventario dell’Archivio storico della S. Congregazione «de Propaganda Fide», „Neue Zeitschrift für Missionswissenschaft” 1961, 17, s. 9–23, 109–117, 191–200.
Kowalsky N., Metzler J., Inventory of the Historical Archives of the Sacred Congregation for the Evangelization of Peoples or «de Propaganda Fide», Città del Vaticano 1988 (Studia Urbaniana 33).
L’épopée missionnaire. Aventures et missions au service de Dieu. De Saint Paul à Grégoire XV, textes choisis, traduits et annotés par René-P. Millot, Paris 1956.
La mission au féminin. Témoignages de religieuses missionnaires au fil d’un siècle. XIXe–début XXe siècle, Paisant Turnhout 2009, http://www. brepols.net/Pages/ShowProduct.aspx?prod_id=IS-9782503526515-1 (dostęp: 12 XII 2014).
Laux C., Anthologie d’écritures missionnaires dans les îles d’outre-mer [w:] Les écritures de la mission dans l’outre-mer insulaire. Caraïbes – Océanie – Mascareignes – Madagascar. Anthologie de textes missionnaires, C. Laux (éd.), Turnhout 2007, s. 5–10.
Le Siège Apostolique et les Missions, t. 1–3, Paris 1956–1959. Les écritures de la mission dans l’outre-mer insulaire. Caraïbes – Océanie – Mascareignes – Madagascar. Anthologie de textes missionnaires, C. Laux (éd.), Turnhout 2007.
Les écritures de la mission en Extrême-Orient. Le choc de l’arrivée, XVIIIe– XXe siècles: de l’attente à l’arrivée. Chine – Asie du Sud-Est – Japon. Anthologie de textes missionnaires, C. Marin (éd.), Turnhout 2007.
Lettres d’exil, 1901–1909. Les congrégations françaises dans le monde après les lois laïques de 1901 et 1904. Anthologie de textes missionnaires, P. Cabanel (éd.), Turnhout 2008.
Marin C., Passer sur l’autre rive: de l’Occident à l’Extrême-Orient [w:] Les écritures de la mission en Extrême-Orient. Le choc de l’arrivée, XVIIIe– XXe siècles: de l’attente à l’arrivée. Chine – Asie du Sud-Est – Japon. Anthologie de textes missionnaires, C. Marin (éd.), Turnhout 2007, s. 17–107.
Metzler J., Das Archiv der Missionsprokur der Sacra Congregatio de Propaganda Fide in Canton, Macao und Hong Kong [w:] La conoscenza dell’Azia e dell’Africa in Italia nei secoli XVIII e XIX, vol. 2, U. Marazzi (a cura di), Napoli 1985, s. 75–139.
Metzler J., Le antiche e principali fonti storiche sul Pontificio Collegio Greco presso l’Archivio della Sacra Congregazione per l’Evangelizzazione dei Popoli o «de Propaganda Fide» [w:] Il Collegio Greco di Roma. Ricerche sugli alunni, la direzione, l’attività, A. Fyrigos (a cura di), Roma 1982, s. 329–350.
Minutes of the Consistory of the Dutch Reformed Church in Colombo held at the Wolvendaal Church, Colombo (1735–1797), http://www. aecg.evtheol.lmu.de/cms/index.php?id=10 (dostęp: 10 XII 2014).
Missions chrétiennes en terre d’islam (XVIIe–XIXe siècles), C. Verdeil (éd.), Turnhout 2013, http://www.brepols.net/Pages/ShowProduct. aspx?prod_id=IS-9782503526492-1 (dostęp: 12 XII 2014).
Pásztor L., Archivio Segreto Vaticano. Estratto da Guida delle fonti per la storia dell’America Latina negli archivi della Santa Sede e negli archivi ecclesiastici d’Italia, Città del Vaticano 1970.
Quellen zur Geschichte des Papsttums und des Römischen Katholizismus, C. Mirbt (Hrsg.), Tübingen 1934.
Rétif A., Brève histoire des Lettres édifiantes et curieuses, „Neue Zeitschrift für Missionswissenschaft” 1951, 7, s. 37–50.
Rops D., Introduction [w:] L’épopée missionnaire. Aventures et missions au service de Dieu. De Saint Paul à Grégoire XV, textes choisis, traduits et annotés par René-P. Millot, Paris 1956, s. 9–20.
Stenström G., Les Archives de Bruxelles – The Bryssels Archives, 1922– 1968. Bureaudes Eglises et Missions Protestantes en Afrique Centrale, Bruxelles – Bureau of Protestant Chruches and Missions in Central Africa, Brussels, Uppsala 2009.
„Studien zur Außereuropäischen Christentumsgeschichte / Studies in the History of Christianity in the Non-Western World”, http://www. harrassowitz-verlag.de/category_259.ahtml (dostęp: 10 XII 2014).
Tamil Language for Europeans: Ziegenbalg’s «Grammatica Damulica» (1716), trans. from Latin and Tamil, annot. and comment. by Daniel Jeyaraj, Wiesbaden 2010.
The Dutch Reformed Church in Colonial Ceylon (18th Century). Minutes of the Consistory of the Dutch Reformed Church in Colombo held at the Wolvendaal Church, Colombo (1735–1797), trans. S.A.W. Mottau, K. Koschorke (ed.), Wiesbaden 2011.
„The Jesuit Relations and Allied Documents”, R.G. Thwaites (ed.), Cleveland 1898–1901, 71 vols.
„The Journal of World Christianity”, http://www.journalofworldchristianity.org /index.php/jowc/index (dostęp: 10 XII 2014).
The Oxford Handbook of Propaganda Studies, J. Auerbach, R. Castronovo (eds.), New York 2013, http://books.google.com (dostęp: 12 XII 2014).
Truchet B., Un retour désiré depuis si longtemps: les jésuites en Chine (1841–1843) [w:] Les écritures de la mission en Extrême Orient. Le choc de l’arrivée, XVIIIe–XXe siècles: de l’attente à l’arrivée. Chine – Asie du Sud-Est – Japon. Anthologie de textes missionnaires, C. Marin (éd.), Turnhout 2007, s. 109–205.
Vatican Archives: An Inventory and Guide Historical Documents of the Holy See, F.X. Blouin Jr. (ed.), New York 1998.
Wojtyska H.D., De fontibus eorumque investigatione et editionibus. Instructio ad editionem. Nuntiorum series chronologica, Romae 1990.
Zając P., Les écritures de la mission dans l’outre-mer insulaire. Anthologie de textes missionnaires. Caraïbes–Océanie–Mascareignes–Madagascar, sous la direction de Claire Laux (Collection d’Anthologies missionnaires), Tournhout, Brepols, 2007, 242 s., recenzja, „Bibliographia Missionaria” 2010, t. 74, M.A. Rostkowski (red.), s. 433–435.
Zając P., Les écritures de la mission en Extrême Orient. Le choc de l’arrivée, XVIIIème–XXème siècles : de l’attente à l’arrivée. Chine–Asie du Sud-Est–Japon. Anthologie de textes missionnaires, sous la direction de Catherine Marin (Collection d’Anthologies missionnaires), Tournhout, Brepols, 2007, 464 s., recenzja, „Bibliographia Missionaria” 2010, t. 74, M.A. Rostkowski (red.), s. 436–438.
Zając P., Lettes d’exil, 1901–1909. Les congrégations françaises dans le monde après les lois laïques de 1901 et 1904. Anthologie de textes missionnaires, sous la direction de Patric Cabanel (Collection d’Anthologies missionnaires), Tournhout, Brepols, 2008, 512 s., recenzja, „Bibliographia Missionaria” 2010, t. 74, M.A. Rostkowski (red.), s. 472–474.
Zając P., The Dutch Reformed Church in Colonial Ceylon (18th Century). Minutes of the Consistory of the Dutch Reformed Church in Colombo held at the Wolvendaal Church, Colombo (1735–1797), translated by Samuel A.W. Mottau, edited by Klaus Koschorke, Harrassowitz Verlag, Wiesbaden 2011, 749 s., recenzja, „Bibliographia Missionaria” 2014, t. 77, M. Rostkowski (red.), s. 423–425.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2017 Paweł Zając
Praca jest udostępniana na licencji Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 3.0 Unported License.
Twórca oświadcza, że przysługują mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.
Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:
- utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
- obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
- włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
- udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0)
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0). Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:
- zostanie podany autor i tytuł utworu,
- zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i identyfikator DOI oryginalnie opublikowanego utworu).
