Protokoły głośnego myślenia i ich zastosowanie w badaniach jakościowych w glottodydaktyce
DOI:
https://doi.org/10.15633/tes.11303Słowa kluczowe:
badania jakościowe, procesy kognitywne, protokoły głośnego myślenia, raporty werbalne, strategie uczenia sięAbstrakt
Protokoły głośnego myślenia to jedna z metod zbierania danych, która jest stosowana w celu pozyskania informacji na temat procesów poznawczych uczestników badania. Ze względu na możliwość obserwacji nie tylko rezultatów, ale również sposobu rozwiązywania problemu, technika ta ma szerokie zastosowanie w wielu dziedzinach nauki, np. w psychologii czy translatoryce. Celem artykułu jest przedstawienie protokołów głośnego myślenia jako narzędzia badawczego w glottodydaktyce oraz zaprezentowanie praktycznego przykładu ich zastosowania w badaniu nad strategiami uczenia się. Artykuł omawia etapy projektowania badania oraz zbierania danych z wykorzystaniem tej techniki, a także przedstawia ocenę jej użyteczności na podstawie badania przeprowadzonego wśród uczniów szkoły podstawowej uczących się języka hiszpańskiego jako drugiego języka obcego.
Bibliografia
Bartłomiejczyk M., Strategies of simultaneous interpreting and directionality, „Interpreting” 8 (2006), s. 141–174.
Bauman T., Strategie jakościowe w badaniach pedagogicznych, w: Zasady badań pedagogicznych. Strategie ilościowe i jakościowe, red. T. Pilch, T. Bauman, Warszawa 2001, s. 171–198.
Brown J. D., Rodgers T., Doing second language research, Oxford 2002.
Bulut B., Ertem I. S., A think-aloud study: Listening comprehension strategies used by primary school students, „Journal of Education and Training Studies” 6 (2018) no. 5, s. 135–143, https://doi.org/10.11114/jets.v6i5.3050.
Chamot A. U., El-Dinary P. B., Children’s learning strategies in immersion classrooms, „The Modern Language Journal” 83 (1999) no. 3, s. 311–341, https://doi.org/10.1111/0026-7902.00025.
Dzik D., Developing Plurilingual competence of upper-primary school learners. A Study of transfer of learning, https://rep.up.krakow.pl/xmlui/handle/11716/12492 (05.04.2025).
Ericsson K. A., Simon H. A., Verbal reports as data, „Psychological Review” 87 (1980) no. 3, s. 215–251, https://doi.org/10.1037/0033-295X.87.3.215.
Ericsson K. A., Simon H. A., Protocol analysis: Verbal reports as data, Cambridge 1984.
Gumul E., Explicitation in simultaneous interpreting. A study into explicitating behaviour of trainee interpreters, Katowice 2017.
Ivanova A., The use of retrospection in research on simultaneous interpreting, w: Tapping and mapping the processes of translation and interpreting: Outlooks on empirical research, eds. S. Tirkkonen-Condit, R. Jääskeläinen, Amsterdam 2000, s. 27–52.
Jacobs G., Can learner strategy instruction succeed? The case of higher order questions and elaborated responses, „System” 25 (1997) no. 4, s. 561–570, https://doi.org/10.1016/S0346-251X(97)00044-4.
Krismayani Ni W., Menggo S., Think-aloud protocol analysis: Revealing the student’s problem in reading comprehension, „VELES: Voices of English Language Education Society” 6 (2022) issue 2, s. 311–324.
Lewis C., Rieman J., Task-centered user interface design. A practical introduction, http://hcibib.org/tcuid/chap-5.html (05.04.2025).
Matsumoto K., Verbal-report data and introspective methods in second language research: State of the art, „RELC Journal” 24 (1993) issue 1, s. 32–60.
McKay S. L., Introspective techniques, w: Qualitative research in applied linguistics: A practical introduction, eds. J. Heigham, R. A. Crocker, London 2009, s. 221–241.
Pawlak M., Metodologia badań nad strategiami uczenia się, „Neofilolog” (2009) nr 32, s. 65–83.
Rodgers T., Assessing learner problem-solving strategies through introspection, Ankara 2000.
Wach A., The L1 as a consciousness-raising tool in learning L2 grammar, Poznań 2019.
White C., Schramm K., Chamot A., Research methods in strategy research: Re-examining the toolbox, w: Language learning strategies: 30 years of research and practice, eds. A. Cohen, E. Macaro, Oxford 2007, s. 93–116.
Witkowska M., Zastosowanie protokołu głośnego myślenia i retrospekcji w badaniach autorefleksji przyszłych nauczycieli języka angielskiego, „Neofilolog” The Routledge handbook of research methods in applied linguistics (2010) nr 34, s. 147–157.
Zhang L. J., Zhang D., Think aloud protocols, w: The Routledge handbook of research methods in applied linguistics, eds. J. McKinley, H. Rose, London 2023, s. 301–311.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Dominika Chrobak

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autorzy publikujący w czasopiśmie udzielają jego wydawcy zgody o następującej treści:
- Autor zachowuje autorskie prawa majątkowe do utworu, a jednocześnie udziela wydawcy czasopisma zgody na jego pierwszą publikację w wersji drukowanej i wersji online na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe oraz zgody na wykonywanie opracowań, w tym przekładów.
- Autor ma możliwość udzielania zgody niewyłącznej na opublikowanie utworu w wersji, która ukazała się w czasopiśmie (np. zamieszczenia go w repozytorium instytucjonalnym lub opublikowania w książce), wraz z informacją o jego pierwszej publikacji w czasopiśmie.
- Autor może umieścić swój utwór online (np. w repozytorium instytucjonalnym lub na swojej stronie internetowej) jeszcze przed zgłoszeniem utworu do czasopisma.