Pustelnicy jako przedstawiciele indywidualnej formy życia konsekrowanego
DOI:
https://doi.org/10.15633/acr.3286Słowa kluczowe:
pustelni, duchowość pustelnicza, indywidualne formy życia konsekrowanegoAbstrakt
Niniejszy artykuł podejmuje zagadnienie pustelników jako przedstawicieli indywidualnej formy życia konsekrowanego. Oparto się na dostępnych źródłach dotyczących życia pustelniczego, zwłaszcza w jego okresie początkowym, oraz na opracowaniach. Postawiono pytania odnoszące się do specyfiki życia pustelniczego i duchowości pustelników. Scharakteryzowano życie pustelnicze w oparciu o współczesny kodeks prawa kanonicznego. Podjęto zagadnienie tradycyjnych zajęć pustelników. Na końcu podano sugestie dotyczące formacji do życia pustelniczego oraz przesłanki wynikające z duchowości pustelniczej dla dziewic i wdów.
Bibliografia
Altaner B., Stuiber A., Patrologia. Życie, pisma i nauka Ojców Kościoła, przeł. P. Pachciarek, Warszawa 1990.
Apoftegmaty Ojców pustyni, t. 2, Kolekcja systematyczna, przekł. M. Kozera, Kraków-Tyniec 1995.
Bartoszewski G., Prawne podstawy dla indywidualnych form życia konsekrowanego, http://www.zyciezakonne.pl/dokumenty/referaty-konferencje-artykuly/zagadnienia-prawne/bartoszewski-g-ofmcap-prawne-podstawy-dla-indywidualnych-form-zycia-konsekrowanego-30254/ (13.01.2017).
Bruna od Maryi, Eremityzm. Wprowadzenie w duchowość i praktykę życia pustelniczego, Warszawa–Częstochowa 2016.
Campenhausen H. von, Ojcowie Kościoła, tłum. K. Wierszyłowski, Warszawa 1998.
Chmielewski M., Pokuta, w: Leksykon duchowości katolickiej, red. M. Chmielewski, Lublin–Kraków 2002, s. 649.
Chrapkowski A., Krzywda J., Wroceński J., Zubert B. W., Komentarz do Kodeksu Prawa Kanonicznego, t. II/2: Księga II: Lud Boży. Część III: Instytuty życia konsekrowanego i stowarzyszenia życia apostolskiego, red. naukowy J. Krukowski, Poznań 2006.
Daniélou J., Marrou H. I., Historia Kościoła, t. 1: Od początków do roku 600, przeł. M. Tarnowska, Warszawa 1984.
Daniel-Rops [H.], Kościół pierwszych wieków, przeł. K. Ostrowska, Warszawa 1997.
Daniluk M., Klauza K., Podręczna encyklopedia instytutów życia konsekrowanego, Lublin 1994.
Delfieux P. M., Źródło na pustyni miast. Reguła życia Jerozolimskich Wspólnot Monastycznych, przekł. i wprowadzenie K. Strzelecka, Warszawa 1991.
Dembicki J. A. OSPPE, W Grocie Świętego Pawła I Pustelnika, http://www.jasnagora.com/wydarzenie-2398 (29.12.2016).
Drączkowski F., Patrologia, Pelplin–Lublin 1999.
Galiński P., Kim powinien być mnich? Powrót do źródeł… O duchowości monastycznej [cz. 3], http://ps-po.pl/2014/03/01/kim-powinien-byc-mnich-powrot-do-zrodel-o-duchowosci-monastycznej-cz-3/ (4.11.2016).
Grzywaczewski J., Porozmawiajmy o początkach chrześcijaństwa, Warszawa 1999.
Hamman A. G., Życie codziennie w Afryce Północnej w czasach św. Augustyna, przekł. M. Stafiej-Wróblewska, E. Sieradzińska, Warszawa 1989.
Historia mnichów w Egipcie, przekł. E. Dąbrowska, wstęp E. Wipszycka, R. Wiśniewski, Kraków-Tyniec 2011.
http://brewiarz.pl/czytelnia/swieci/12-02c.php3 (29.12.2016).
http://brewiarz.pl/i_17/1601w4/czyt.php3 (16.01.2017).
http://www.ifzk.episkopat.pl/sympozjum_2016-pustelnicy.php (11.01.2017).
http://www.paulini.pl/pl/14,Charyzmat-Zakonu (10.11.2016).
http://www.swcharbel.webs.com/ (29.12.2016).
Jan Paweł II, List apostolski Orientalne lumen.
Jan Paweł II, Adhortacja apostolska o życiu konsekrowanym i jego misji w Kościele i w świecie Vita consecrata, Częstochowa 1996.
Kaczmarek T., Ideały życia pustelniczego w IV wieku, w: Wczesnochrześcijańska asceza. Zagadnienia wybrane, red. F. Drączkowski, J. Pałucki, Lublin 1993, s. 59–71.
Kalendarz liturgiczny archidiecezji częstochowskiej na rok 2017, oprac. K. Bełkot, Częstochowa 2016.
Katechizm Kościoła Katolickiego, Poznań 1994.
Kodeks prawa kanonicznego. Przekład polski zatwierdzony przez Konferencję Episkopatu, Poznań 1984.
Leclercq J., Humanista-eremita. Błogosławiony Paweł Giustiniani (1476–1528), przekł. E. Buszewicz, Kraków-Tyniec 2014.
Leclercq J., Sam na sam z Bogiem. Życie pustelnicze na podstawie doktryny błogosławionego Pawła Giustinianiego, przekł. E. Buszewicz, Kraków-Tyniec 2014.
Leclercq J., U źródeł duchowości Zachodu. Etapy rozwoju i elementy stałe, przekł. S. Sztuka, Kraków-Tyniec 2009.
Leidi L., Tożsamość indywidualnych form życia konsekrowanego w Kościele, http://www.konsekrowane.org/dziewice/konf.php (22.11.2016).
Manteuffel T., Historia powszechna. Średniowiecze, Warszawa 1968.
Mnisi nie tylko ci święci… Z prof. Ewą Wipszycką o pierwszych mnichach na pustyni egipskiej rozmawia Szymon Hiżycki OSB, Kraków-Tyniec 2007.
Pierwsza Księga Starców. Gerontikon, przekł. M. Borkowska, wstęp, opracowanie i redakcja M. Starowieyski, Kraków 1992.
Pieszczoch S., Patrologia, t. 1: Działalność Ojców, Gniezno 1994.
Popławski J. M., Eremityzm, w: Leksykon duchowości katolickiej, red. M. Chmielewski, Lublin–Kraków 2002, s. 249.
Powołana do pustelni. Z s. Hiobą Kamińską rozmawia Małgorzata Kołodziejczyk, http://www.mojepowolanie.pl/3231,a,powolana-do-pustelni.htm (3.01.2017).
Rostworowski P., Kierownictwo duchowe. Kilka zasad i wskazówek, Tyniec-Kraków 2012.
S. Athanasii, Vita S. Antonii, in: S.P.N. Athanasii archiepiscopi Alexandrini Opera omnia quae exstant, tomus secundus, accurante et recognoscente J.-P. Migne, Parisiis 1857, col. 835–976 (Patrologiae Cursus Completus. Series Graeca, 26), http://patristica.net/graeca/#t026 (23.12.2016); tekst polski: Św. Atanazy Aleksandryjski, Żywot świętego Antoniego, Św. Atanazy Aleksandryjski, Żywot świętego Antoniego, w: Św. Atanazy Aleksandryjski, Żywot świętego Antoniego; Św. Antoni Pustelnik, Pisma, przeł. Z. Brzostowska i in., wstępami i komentarzami opatrzyła E. Wipszycka, Warszawa 1987, s. 55–111.
S. Aurelii Augustini, De opere monachorum, in: Sancti Aurelii Augustini Hipponensis episcopi Opera omnia, tomus sextus, accurante J.-P. Migne, Parisiis 1841, col. 569, 578 (Patrologiae Cursus Completus. Series Latina, 40), http://patristica.net/latina/#t040 (22.11.2016).
S. Eusebii Hieronymi, Vita S. Pauli primi eremita, in: S. Eusebii Hieronymi Stridonensis presbyteri Opera omnia, tomi secundus et tertius, accurante J.-P. Migne, Parisiis 1845, col. 17–28 (Patrologiae Cursus Completus. Series Latina, 23), http://patristica.net/latina/ (27.12.2016); tekst polski: Św. Hieronim, Żywot św. Pawła Pierwszego Pustelnika, tłum. W. Szołdrski, w: J. S. Płatek, Początki Zakonu św. Pawła Pierwszego Pustelnika. Źródła duchowości Zakonu św. Pawła Pierwszego Pustelnika, Częstochowa 1989, s. 32–41.
Sancti Patris nostri Athanasii archiepiscopi Alexandrini ad Marcellinum in interpretationem psalmorum, in: S.P.N. Athanasii archiepiscopi Alexandrini Opera omnia quae exstant, tomus tertius, accurante et recognoscente J.-P. Migne, Parisiis 1857, col. 11–20 (Patrologiae Cursus Completus. Series Graeca, 27), http://patristica.net/graeca/#t026 (16.01.2017); tekst polski: przekł. A. Tronina, „Vox Patrum” 10 (1990) t. 18, s. 310–315.
Simon M., Cywilizacja wczesnego chrześcijaństwa I–IV w., przeł. E. Bękowska, Warszawa 1992.
Sławiński J., Hagiografia, w: Słownik terminów literackich, red. J. Sławiński, Wrocław–Warszawa 1976, s. 149.
Stypułkowska B., Indywidualne formy życia konsekrowanego w kontekście roku życia konsekrowanego, „Częstochowskie Studia Teologiczne” 43 (2015), s. 117–145.
Stypułkowska B., Perspektywy dla dziewic konsekrowanych żyjących w świecie wynikające z duchowości monastycznej, „Analecta Cracoviensia” 48 (2016), s. 195–222.
Śmiarowski H., Niektóre wskazania duszpasterskie dotyczące konsekrowanych pustelników i pustelnic, http://www.ifzk.episkopat.pl/dokumenty/3.4.3-ove-artykul-aneks.pdf (13.01.2017). http://www.quies.org/DiscerningEremiticalLifefromCongCL.pdf (13.01.2017).
Śmiarowski H., Pustelnicza droga, http://www.ifzk.episkopat.pl/dokumenty/pustelnicza_droga.pdf (12.11.2016).
Św. Augustyn, Wyznania, tłumaczył oraz wstępem i kalendarium opatrzył Z. Kubiak, Kraków 1994.
Św. Bazyli Wielki, Pisma ascetyczne, t. 1, przekład i opracowanie J. Naumowicz, Kraków-Tyniec 1994.
Św. Bazyli Wielki, Pisma ascetyczne, t. 2: Reguły dłuższe. Reguły krótsze, przekł. i oprac. J. Naumowicz, Tyniec-Kraków 1995.
Św. Grzegorz z Nazjanzu, Mowa 21. Pochwała Wielkiego Atanazego, biskupa Aleksandrii (PG, t. 35, k. 1081–1128), w: Święty Grzegorz z Nazjanzu, Mowy wybrane, pr. zbior., Warszawa 1967, s. 226–243.
Tronina A., Wstęp, w: Św. Atanazy, List do Marcelina o interpretacji psalmów, przekł. A Tronina, „Vox Patrum” 10 (1990) t. 18, s. 303–309.
Voillaume R., Echa Nazaretu, Kraków 1991.
Zachodnie reguły monastyczne, przekł. K. Bielawski i in., wstępy J. Naumowicz i in., oprac. T. Dekert i in., red. M. Starowieyski, Tyniec-Kraków 2013.
Zubert B. W., Komentarz do Kodeksu Prawa Kanonicznego z 1983 roku. Księga II: Lud Boży. Część III: Instytuty życia konsekrowanego i stowarzyszenia życia apostolskiego, Lublin 1990.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Twórca oświadcza, że przysługują mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.
Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:
- utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
- obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
- włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
- udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0)
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0). Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:
- zostanie podany autor i tytuł utworu,
- zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i identyfikator DOI oryginalnie opublikowanego utworu).