The Ideology of Liberal Capitalism, Socialist Credo, and Stefan Wyszyński’s Personalist Concept of Social Life
DOI:
https://doi.org/10.15633/acr.5404Keywords:
ideology, liberalism, socialism, personalism, Stefan Wyszyński, anthropological error, “common good”Abstract
The presented article exhibits the personalist concept of Stefan Wyszyński’s social life in the context of the ideology of liberal capitalism and socialist conceptions. The leading thesis of these analyzes is to reveal the above systems not so much in antinomic or analogous terms. Liberal ideology and related to it capitalism arose in the mid-19th century and have constantly evolved since then, often changing their main features. Socialist ideology, on the other hand, was formed as a concept opposed to the capitalist reality of the 19th century. However, it never really existed in a particular form. The occurring system described as “socialism” was, in fact, a hybrid of liberal-capitalist ideas and a neo-feudal bureaucracy. A more detailed analysis of the above doctrines and their critical reinterpretation in the context of Wyszyński’s personalist thought affords to become aware of the dangers related to the ideologically motivated promotion of extreme, often distorted concepts of the human person and their application in the specific realities of the contemporary world.
References
Archiwum Instytutu Prymasowskiego w Warszawie, S. Wyszyński, Kazania i przemówienia autoryzowane 1956–1981, maszynopis, t. 2, s. 57–79: Społeczność przyrodzona i nadprzyrodzona. Druga Konferencja Akademicka, Warszawa – kościół św. Anny, 16.02.1957.
Bartyzel J., W gąszczu liberalizmów. Próba periodyzacji i klasyfikacji, Lublin 2004.
Behrends S., Neue Politische Ökonomie. Systematische Darstellung und kritische Beurteilung ihrer Entwicklungslinien, München 2001.
Berkowitz P., Virtue and the Making of Modern Liberalism, Princeton 2000.
Bloch M., Marxism and Anthropology, New York 2010.
Cooney D. W., Distributism Basics: A Brief Introduction, https://ethikapolitika.org/2014/08/08/distributism/ (12.09.2019).
Council of Georgist Organizations. An Introduction to Georgists Philosophy and Activity, http://www.cgocouncil.org/cwho.html (12.09.2019).
Dimand R., The Origins of the Keynesian Revolution, Aldershot 1988.
Emmett R. B., The Elgar Companion to the Chicago School of Economics, Cheltenham 2010.
Ficek R., Christians in Socio-Political Life: An Applied Analysis of the Theological Anthropology of Cardinal Stefan Wyszyński, Primate of Poland, Toruń 2020.
Ficek R., Collectivism, Individualism, and Cardinal Stefan Wyszyński’s Personalistic Concept of Man, „Roczniki Nauk Społecznych” 12 (2020) nr 1, s. 5–32, https://doi.org/10.18290/rns20481-1.
Ficek R., Love, Mercy and Social Justice in the Context of Cardinal Stefan Wyszyński’s Personalist Concept of Social Life, „Collectanea Theologica” 91 (2021) nr 1, s. 101–132, https://doi.org/10.21697/ct.2021.91.1.05.
Galbraith J. K., Das Scheitern des Monetarismus. Von den Theorien Milton Friedmans zur
Weltfinanzkrise, „Blätter für deutsche und internationale Politik” 9 (2008), s. 69–80.
Gałkowski W., Być czy mieć?, „Ethos” 3 (1990) nr 3–4, s. 326–337.
Sobór Watykański II, Konstytucja duszpasterska Gaudium et spes, 7.12.1965.
Gordon R. J., What Is New-Keynesian Economics?, „Journal of Economic Literature” 28 (1990) nr 3, s. 1115–1171.
Hagemann H., Nishizawa T., Ikeda Y., Austrian Economics in Transition: From Carl Menger to Friedrich Hayek, London–New York 2010.
Holcombe R. G., The Median Voter Model in Public Choice Theory, „Public Choice” 61 (1989) nr 2, s. 115–125.
James P., Steger M. B., Introduction, w: Globalization and Culture, vol. 4: Ideologies of Globalism, eds. P. James, M. B. Steger, Los Angeles–London 2010, s. IX–XXXI.
Jarocki S., Kultura gospodarcza, „Ateneum Kapłańskie” R. 62 t. 75 (1970), s. 240–247.
Kapp K. W., The Foundations of Institutional Economics, London–New York 2011.
Mannheim K., Ideologie und Utopie, Frankfurt am Main 2015.
Paxton R., The Anatomy of Fascism, London 2005.
Perkins H., Confession of an Economic Hit Man, San Francisco 2004.
Pietrzyk-Reeves D., Błąd antropologiczny komunizmu i odwrót od polityki, w: Totalitaryzm a zachodnia tradycja, red. M. Kuniński, Kraków 2016, s. 102–115.
Pipes R., Property and Freedom, New York 2000.
Redles D., Hitler’s Millennial Reich: Apocalyptic Belief and the Search for Salvation, New York 2005.
Sen A. K., Poverty and Famines: An Essay on Entitlement and Deprivation, Oxford 1981.
Small G., Connecting Economics to Theology, „Solidarity: The Journal of Catholic Social Thought and Secular Ethics” 1 (2011) nr 1, s. 1–2.
van der Leeuw S. E., Climate and Society: Lessons from the Past 10,000 Years, „AMBIO: A Journal of the Human Environment” 37 (2008) nr 14 specjalny, s. 476–482.
Wilberg P., Deep Socialism: A New Manifesto of Marxist Ethics and Economics, London 2003.
Wyszyński S., Budowa kultury chrześcijańskiej. Do członków „Odrodzenia” na Jasnej Górze, 15.09.1979, w: S. Wyszyński, Nauczanie społeczne 1946–1981, Warszawa 1990, s. 893–897.
Wyszyński S., Budowanie Wrocławia z żywych i wybranych kamieni. Wrocław – kościół św. Wojciecha 15.10.1966, w: S. Wyszyński, Z rozważań nad kulturą ojczystą, Warszawa 1998, s. 101–108.
Wyszyński S., Czas to miłość. Podczas uroczystości Wniebowzięcia Matki Bożej, Jasna Góra, 15.08.1979, w: S. Wyszyński, Nauczanie społeczne 1946–1981, Warszawa 1990, s. 888–892.
Wyszyński S., Duch Boży w wolnym człowieku. Podczas bierzmowania młodzieży akademickiej w Warszawie, 19.05.1977, w: S. Wyszyński, Nauczanie społeczne 1946–1981, Warszawa 1990, s. 778–782.
Wyszyński S., Duch Ewangelii w organizacji życia społeczno-zawodowego i publicznego w Polsce, w: S. Wyszyński, Nauczanie społeczne 1946–1981, Warszawa 1990, s. 801–809.
Wyszyński S., Homo Dei. Pierwsze kazanie świętokrzyskie, 13.01.1974, w: S. Wyszyński, Nauczanie społeczne 1946–1981, Warszawa 1990, s. 574–580.
Wyszyński S., Kościół jest najlepszym sprzymierzeńcem waszych dążeń. Do NSZZ „Solidarność” regionu Wielkopolska, Gniezno 4.02.1981, w: S. Wyszyński, Do „Solidarności”, Warszawa 1996, s. 50.
Wyszyński S., Matka – Syn – rodzina, Warszawa – kościół św. Krzyża, 11.01.1976, w: S. Wyszyński, Nauczanie społeczne 1946–1981, Warszawa 1990, s. 676–683.
Wyszyński S., Miłość i sprawiedliwość społeczna. Rozważania społeczne, Poznań 1993.
Wyszyński S., Moc żywej wiary w ciężkiej sytuacji Kościoła. Do duchowieństwa w Gdańsku, 23.11.1960, w: S. Wyszyński, Nauczanie społeczne 1946–1981, Warszawa 1990, s. 161–167.
Wyszyński S., Naród – Kościół – Państwo. Kazanie świętokrzyskie, 25.01.1976, w: S. Wyszyński, Nauczanie społeczne 1946–1981, Warszawa 1990, s. 705–713.
Wyszyński S., Nasze dezyderaty. Do profesorów katolickiej nauki społecznej, Jasna Góra, 22.01.1963, w: S. Wyszyński, Nauczanie społeczne 1946–1981, Warszawa 1990, s. 195–200.
Wyszyński S., O katolickiej woli życia. List pasterski na Wielkanoc 1947, w: S. Wyszyński, Nauczanie społeczne 1946–1981, Warszawa 1990, s. 29–40.
Wyszyński S., Problem pracy górników w Polsce. List do księdza biskupa Herberta Bednorza, 2.02.1978, w: S. Wyszyński, Nauczanie społeczne 1946–1981, Warszawa 1990, s. 810–814.
Wyszyński S., Sumienie prawe u podstaw odnowy życia narodowego. Do wiernych w archikatedrze warszawskiej, 6.01.1981, w: S. Wyszyński, Nauczanie społeczne 1946–1981, Warszawa 1990, s. 986–994.
Wyszyński S., Uświęcenie doczesności. Do duchowieństwa Warszawy, 3.08.1962, w: S. Wyszyński, Nauczanie społeczne 1946–1981, Warszawa 1990, s. 188–194.
Wyszyński S., W obronie życia nie narodzonych, w: Listy pasterskie Episkopatu Polski 1945–1974, Paris 1975, s. 147–152.
Downloads
Published
Issue
Section
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
The author declares that he owns the copyright to the work (article) and that it is not limited in the scope covered by the above declaration and that the work (article) is an original work and does not infringe the copyright of other persons.
The author allows the Pontifical University of John Paul II in Krakow to use the paper free of charge, non-exclusive and unlimited in time by, i.e.:
– keeping in records and reproduction of the copies of the work using printing, reprography, magnetic recording and digital technology;
– trade in the original or copies on which the work has been recorded (introduction to the market, lending or rental of the original or copies, public exhibition, display, as well as making the work available to the public in such a way that everyone can have access to it in a place and at a time chosen by them);
– inclusion of the work in a collective work;
– granting by the Pontifical University of John Paul II in Krakow a Creative Commons Sub-licence Authorship Recognition-Non-commercial Use-No Subsidiaries 3.0 Poland
The Pontifical University of John Paul II in Krakow makes the work available on the Magazine Platform of the university under the Creative Commons Attribution-Non-commercial Use-No Subsidiary Works 3.0 Poland license.
Thus, it entitles all interested parties to use the work under the following conditions:
- the author and the title of the work will be given,
- the place of publication (journal title and internet address of the originally published work) will be indicated,
- the work will be distributed in a non-commercial manner,
- no dependent works will be created.
