Urząd dziekana w aspekcie prawnokanonicznym
DOI:
https://doi.org/10.15633/acan.2217Słowa kluczowe:
dziekan, urząd kościelny, biskup diecezjalny, dekanat, statutAbstrakt
Celem artykułu jest ukazanie zagadnienia powierzenia i utraty urzędu dziekana. W jego pierwszej części przedstawiono kwestię urzędu dziekana w ogólności. W drugiej części wskazano kwalifikacje kandydata na urząd dziekana, natomiast część trzecia została poświęcona powierzeniu urzędu dziekańskiego. Część czwarta omawia utratę urzędu wikariusza zewnętrznego.Bibliografia
Źródła
Arcivescovo Metropolita Campagna, Statuto dei vicari foranei, 2.12.2014, www.parrocchiagesurisorto.it (15.11.2016).
Arcybiskup Metropolita Częstochowski, Statut księży dziekanów Archidiecezji Częstochowskiej, http://kuriaczestochowa.pl/wp-content/uploads/2013/02/14.pdf (15.11.2016).
Bibliotheca Ecclesiastica quam moderante A. Neandro, adornavit H. Bruns, vol. 1: Canones Apostolorum et Conciliorum saec. IV–VII, Berolini 1839.
Biskup Kielecki, Statuty dziekańskie, 22.10.1981, „Kielecki Przegląd Diecezjalny” 57 (1981) nr 6, s. 257–264.
Codex Canonum Ecclesiarum Orientalium auctoritate Ioannis Pauli PP. II promulgatus, Typis Polyglottis Vaticanis 1990 oraz „Acta Apostolicae Sedis” 82 (1990), s. 1033–1363, tłumaczenie polskie: Kodeks kanonów Kościołów wschodnich, Lublin 2002.
Codex Iuris Canonici auctoritate Ioannis Pauli PP. II promulgatus. Kodeks prawa kanonicznego, przekład polski zatwierdzony przez Konferencję Episkopatu, Poznań 1984.
Codex Iuris Canonici, Pii X Pontificis Maximi iussu digestus, Benedicti, Papae XV auctoritate promulgatus, Romae 1951.
Concilium Oecumenicum Vaticanum II, Decretum de pastorali Episcoporum munere in Ecclesia Christus Dominus, 28.10.1965, „Acta Apostolicae Sedis” 58 (1966), s. 673–701, tekst polski: Sobór Watykański II, Dekret o pasterskich zadaniach biskupów w Kościele Christus Dominus, w: Sobór Watykański II. Konstytucje, dekrety, deklaracje. Tekst polski. Nowe tłumaczenie, Poznań 2002, s. 236–258.
Congregaticio pro Episcopis, Direttorio per il ministero pastorale dei vescovi, 22.02.2004, Città del Vaticano 2004, tekst polski: Kongregacja do spraw Biskupów, Dyrektorium o pasterskiej posłudze biskupów Apostolorum successores, Kielce 2005.
Constitutiones et decreta condita in Provinciali Synodo Mediolanensi sub illustriss D.D. Carolo Borrhomeo, Brixiae, apud Thomam Bozolam 1582.
Diocesi di Nicosia, Statuto dei vicari foranei, www.webdiocesi.chiesacattolica.it (15.11.2016).
Estatutos de los arciprestazgos de la Archidiócesis de Madrid, 16.07.1997, http://lavozdelcardenal.archimadrid.com/1997/07/16/estatutos-de-los-arciprestazgos-de-la-archidiocesis-de-madrid (20.11.2016).
Estatutos de los Arciprestazgos de la Diócesis de Asidonia-Jerez, 23.09.2001, „Boletín Oficial del Obispado de Asidonia”, Separata nr 2, del „Boletín Oficial del Obispado de Asidonia-Jerez”, Jerez 2001.
Estatutos del Arciprestazgo de la Diócesis de Cartagena, www.diocesisdecartagena.org (20.11.2016).
I (XIV) Synod Archidiecezji Warmińskiej (2006–2012), Misja Kościoła Warmińskiego w dziele Nowej Ewangelizacji, Olsztyn 2012.
I Synod Diecezji Legnickiej (2007–2012), Przypatrzmy się powołaniu naszemu, red. B. Dróżdż, t. 1, Legnica 2012.
I Synod Diecezji Łomżyńskiej 1995–2005, Prawo partykularne Kościoła Łomżyńskiego, Łomża 2005, Łomża 2005.
Paulus PP. VI, motu proprio Ecclesiae Sanctae, 6.08.1966, „Acta Apostolicae Sedis” 58 (1966), s. 757–787.
Pawluk T., Prawo kanoniczne według kodeksu Jana Pawła II. Lud Boży jego nauczanie i uświęcanie, t. 2, Olsztyn 1986.
Pierwszy Synod Diecezji Kaliskiej 2007–2009, Prawo diecezjalne Kościoła Kaliskiego, Kalisz 2009.
Pierwszy Synod Diecezji Opolskiej (2002–2005), Statuty i aneksy, Opole 2005.
Pierwszy Synod Diecezji Zamojsko-Lubaczowskiej 1996–2001, Zamość 2001.
Sacra Congregatio pro Episcopis, Directorium Ecclesiae imago de pastorali ministerio Episcoporum, 22.02.1973, w: Enchiridion Vaticanum, vol. 4, Bologna 1997, nr 1945–2328, tekst polski: Posoborowe prawodawstwo kościelne, zebrał i przetłumaczył ks. E. Sztafrowski, Warszawa 1977, t. 6, z. 1, nr 10370–11035.
Sinodo 47° della Chiesa ambrosiana, Milano 1995.
Statut księży dziekanów Archidiecezji Lubelskiej, 2.12.2000, „Wiadomości Archidiecezji Lubelskiej” 70 (2000) nr 4, s. 713–726.
Uchwały Pierwszego Synodu Diecezji Toruńskiej. Prawo partykularne Kościoła Toruńskiego, Toruń 2011.
Wytyczne dla pracy dekanatu i urzędów dekanalnych Archidiecezji Krakowskiej, 3.06.1992, „Notificationes e Curia Metropolitana Cracoviensi” 130 (1992) nr 7–9, s. 58–64.
Literatura
Aymans W., Mörsdorf K., Kanonisches Recht. Lehrbuch aufgrund des Codex Iuris Canonici, t. 2, Paderborn–München–Wien–Zürich 1997.
Bressani A., La Chiesa particolare, w: Il diritto nel mistero della Chiesa. Il popolo di Dio e la sua struttura organica, a cura di Gruppo Italiano Docenti di Diritto Canonico, vol. 2, Roma 1981.
Código de Derecho Canónico. Edición bilingüe, fuentes y comentarios de todos los cánones, dir. A. Benlloch Poveda, Valencia 1993.
Comentario exegético al Código de Derecho Canónico, obra coordinada y dirigida por A. Marzoa, J. Miras, R. Rodríguez-Ocaña, t. 2/2, Pamplona 20023.
Derecho canónico. El Derecho del Pueblo de Dios, dir. M. Cortés Diéguez, J. San José Prisco, Madrid 2006.
Diccionario de derecho canónico, dir. C. Corral Salvador, t. 1, Madrid 20002.
Dyduch J., Posoborowe ujęcie funkcji dziekana, „Notificationes” 120 (1982) nr 12, s. 286–291.
Grabowski I., Prawo kanoniczne według nowego Kodeksu wydanie drugie poprawione i znacznie rozszerzone, Lwów 1927.
Jougan A., Słownik kościelny łacińsko-polski, Warszawa 1992.
Komentarz do Kodeksu Prawa Kanonicznego. T. 1. Ks. 1. Normy ogólne, red. J. Krukowski, Poznań 2003.
Komentarz do Kodeksu Prawa Kanonicznego. T. 2. Ks. II (1). Lud Boży, red. J. Krukowski, Poznań 2005.
Książek Z., Rola urzędu dziekańskiego w pasterskiej posłudze biskupa według Kodeksu Jana Pawła II, „Analecta Cracoviensia” 41 (2009), s. 483–514.
Laquet J., Arcipreste, w: Diccionario General de Derecho Canónico, obra dirigida y coordinada por J. Otaduy, A. Viana, J. Sedano, vol. 1, Pamplona 2012, s. 463–464.
Montini G., I vicari foranei, „Quaderni di diritto ecclesiale” 4 (1991) nr 3, s. 376–389.
Münsterischer Kommentar zum Codex Iuris Canonici, Hrsg. K. Lüdicke, t. 2, Essen 1988–2001.
Pawluk T., Prawo kanoniczne według kodeksu Jana Pawła II. Zagadnienia wstępne i normy ogólne, t. 1, Olsztyn 1985.
Sztafrowski E., Ponadparafialni współpracownicy biskupa diecezjalnego, „Prawo Kanoniczne” 35 (1992) nr 3–4, s. 25–55.
Sztafrowski E., Współpracownicy biskupa diecezjalnego w pasterskim posługiwaniu. Wydanie drugie zmienione i poszerzone, Warszawa 1977.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2017 Jerzy Adamczyk
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Twórca oświadcza, że przysługują mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.
Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:
- utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
- obrót oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
- włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
- udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0).
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0). Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:
- zostanie podany autor i tytuł utworu,
- zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i adres internetowy do oryginalnie opublikowanego utworu).
